به گزارش تجارت نیوز، بهار ۲۰۲۵ برای بریتانیا فصلی کم‌نظیر بود. فصلی که آسمان بی‌ابر آن نه‌تنها رکوردهای تاریخی ثبت کرد، بلکه مسیر گذار این کشور به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر را هموارتر ساخت. در این مدت، خورشید به متحدی غیرمنتظره برای دولت بریتانیا در مسیر کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای بدل شد. با این حال، در کنار این دستاورد بزرگ محیط‌زیستی، هشدارهایی جدی درباره خشکسالی، آسیب دیدن محصولات کشاورزی و تهدید منابع آبی نیز به صدا درآمده‌اند.
افزایش چشمگیر تولید برق خورشیدی؛ بریتانیا ۷۱۰ میلیون یورو در مصرف گاز صرفه‌جویی کرد
بر اساس گزارش تحلیلگران اندیشکده Carbon Brief، در پنج ماه نخست ۲۰۲۵، تولید برق خورشیدی در بریتانیا نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۲ درصد افزایش یافته است. این رشد چشمگیر در مقایسه با سال ۲۰۱۵، افزایشی معادل ۲۶۰ درصد نشان می‌دهد.
برق خورشیدی در ماه‌های آوریل و مه، به‌تنهایی بیش از ۱۰ درصد کل برق تولیدشده در کشور را تشکیل داده است. این روند موجب شد بریتانیا از واردات معادل ۷۱۰ میلیون یورو گاز طبیعی بی‌نیاز و در نتیجه، از انتشار حدود ۶ میلیون تُن دی‌اکسید کربن جلوگیری شود- رقمی معادل ۲ درصد از کل انتشار سالانه گازهای گلخانه‌ای کشور.
آفتابی‌ترین بهار تاریخ بریتانیا ثبت شد
بهار ۲۰۲۵ با ثبت ۶۵۳ ساعت آفتابی بین اول مارس تا ۳۱ مه، آفتابی‌ترین بهار از زمان شروع ثبت داده‌ها در سال ۱۹۱۰ معرفی شد. این میزان ۴۳ درصد بالاتر از میانگین طی سال‌های ۱۹۶۱ تا ۱۹۹۰ و حتی فراتر از رکورد قبلی بهار ۲۰۲۰ است.
امیلی کارلایل، پژوهشگر اداره هواشناسی بریتانیا، در‌این‌باره گفت: «از ۱۰ بهار آفتابی در بریتانیا، هفت بهار از سال ۲۰۰۰ تاکنون رخ داده‌اند؛ روندی نگران‌کننده که احتمال تداوم آن نیز وجود دارد.»
افزایش ظرفیت نصب‌شده و سیاست‌های حمایتی؛ نیروی محرکه رشد خورشیدی
علاوه بر افزایش تابش آفتاب، ظرفیت نصب‌شده پنل‌های خورشیدی نیز در سال گذشته جهش چشمگیری پیدا کرده است. طبق آمار رسمی، ظرفیت خورشیدی بریتانیا در سال ۲۰۲۴ به ۲۰.۲ گیگاوات رسید؛ ظرفیتی که معادل تولید برق تقریبی ۳۸ میلیون پنل خورشیدی است. این میزان نسبت به سال قبل که ۱۷.۹ گیگاوات بود، رشد چشمگیری یافته است.
در همین راستا، اد میلیبند، وزیر انرژی بریتانیا، از زمان تصدی این سمت در جولای ۲۰۲۴، مجوز ساخت حدود سه گیگاوات ظرفیت جدید در سایت‌های بزرگ خورشیدی را صادر کرده است. برنامه رسمی دولت هدف‌گذاری کرده است که تا سال ۲۰۳۰ به ظرفیت ۴۵ گیگاواتی برسد تا بریتانیا به یکی از ابرقدرت‌های انرژی پاک جهان تبدیل شود.
خورشید در صدر جدول نیست، اما آینده‌دار است
با وجود رشد چشمگیر، انرژی خورشیدی هنوز رتبه ششم را در میان منابع تامین برق بریتانیا دارد. در نیمه نخست ۲۰۲۵، برق خورشیدی ۷.۶ تراوات ساعت (TWh) تولید کرده است. در مقابل، گاز طبیعی با ۳۷ TWh، باد با ۳۳ TWh، واردات برق با ۱۸ TWh، انرژی هسته‌ای با ۱۵ TWh و زیست‌توده با ۸ TWh در رده‌های بالاتر قرار دارند.
اما تحلیلگران تأکید دارند که نقش خورشید به‌سرعت در حال پررنگ شدن است، به‌ویژه با توجه به هدف NESO (اپراتور ملی سیستم انرژی بریتانیا) برای اداره کوتاه‌مدت شبکه برق بدون استفاده از سوخت‌های فسیلی در آینده نزدیک.
هزینه‌های پنهان خورشید: کشاورزی آسیب‌دیده، کم‌آبی و گرمای بی‌سابقه
درحالی‌که خورشید برای نیروگاه‌ها نویدبخش بود، برای مزارع بریتانیا پیام‌آور خشکسالی بود. بهار امسال همچنین خشک‌ترین بهار در ۵۰ سال گذشته بود. کشاورزان بریتانیایی که برای کشت و برداشت در ماه‌های کلیدی به بارش باران نیاز داشتند، با کاهش شدید بارندگی روبه‌رو شدند که بازده محصولات را تهدید کرده و فشار بر قیمت مواد غذایی را افزایش داده است.
اداره هواشناسی هشدار داده که احتمال وقوع تابستانی گرم‌تر از میانگین دو برابر شده است. چنین شرایطی می‌تواند تاثیر منفی جدی بر زیرساخت‌ها، سلامت عمومی (به‌ویژه سالمندان و بیماران) و خدمات اورژانسی وارد کند.
همچنین، گرمای شدید بر دریاهای اطراف بریتانیا نیز اثر گذاشته است. این کشور اکنون با موج گرمای دریایی غیرمعمول مواجه است که امکان دارد اکوسیستم‌های دریایی، صید ماهی و زیست‌بوم‌های حساس را تهدید کند.
انرژی خورشیدی، فرصت طلایی همراه با چالش‌های واقعی
بهار ۲۰۲۵ نمایی تمام‌قد از فرصت‌ها و تهدیدهای اقلیم گرم‌تر برای بریتانیا بود. رشد خیره‌کننده تولید برق خورشیدی، صرفه‌جویی اقتصادی قابل توجه و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از جمله دستاوردهایی بودند که نباید دست‌کم گرفته شوند.
با این حال، این موفقیت‌ها نباید ما را از خطرات محیط‌زیستی ناشی از تغییرات اقلیمی غافل کند. خشکسالی شدید، تهدید کشاورزی و فشار بر منابع آبی همگی هشدار می‌دهند که موفقیت در انرژی پاک باید با سیاست‌های تطبیقی و حمایت از بخش کشاورزی و منابع طبیعی همراه شود.
بریتانیا اکنون در مسیر درستی قرار گرفته، اما برای اینکه انرژی خورشیدی به «ستون فقرات آینده انرژی کشور» تبدیل شود، نیاز به سرمایه‌گذاری مداوم، زیرساخت‌های هوشمند و برنامه‌ریزی منسجم دارد.
