نفت دههها است که محور اصلی در تصمیمات و سیاستگذاریهای کشور ما محسوب میشود، اما شاید بارها ترکیبی با عنوانِ نفرین نفت به گوشتان خورده باشد. نفت که یک منبع عظیم خدادادی درآمد است، در برخی از کشورها تبدیل به یک مانع بر سر راه توسعه و رشد میشود. اما چه سازوکاری باعث میشود که […]
هر چه که دنیا به سمت جلو حرکت کرده و پیشرفت میکند، زندگی ما شکل تازهای به خود میگیرد. این پیشرفت در ابعاد مختلفی روی میدهد و کارهایمان را آسانتر میکند. در کنار این پیشرفت بهصورت توامان، خطراتی که با آن مواجه هستیم نیز گستردهتر شده و پیشرفت میکنند. تمامی ما درآمد محدودی داریم و […]
احتمالا بارها در اخبار شنیدهاید که کشورمان در شاخصهای مختلف در سطح جهانی و منطقهای دارای رتبههای متفاوتی است. یکی از مسائل مهمی که با توجه به آن کشورها رتبهبندی میشوند، رفاه است. رفاه را شاید بتوان هدفِ غایی هر اقتصاد و یا بهصورت کلیتر هدف غایی نوعِ بشر دانست. انسانها از بدو پیدایش به […]
تفکر غالب در ذهن اکثر ما که از کودکی با آن پرورش یافتهایم این است که با درس خواندن و گرفتن مدرک تحصیلی و به دیگر سخن تبدیلشدن به نیروی کار متخصص، میتوانیم دونکیشوتوار تمامی مشکلات را از پیش رو برداریم و دنیا را زیر و رو کنیم. پدرها و مادرهایی که خود به هر […]
قطعا یکی از بزرگان اقتصاد که دنیا به چشم خود دیده، آدام اسمیت است. آدام اسمیت سنگ بنای علم اقتصاد را بنا نهاد و به همین دلیل لقب پدر علم اقتصاد را از آن خود کرد. سخنان و تئوریهای آدام اسمیت چون نصایحی پدرانه دیرزمانی است که باقی و استوار مانده است و نه زمانی […]
انسانهای نخستین در ابتدای پیدایش در انزوا زندگی میکردند. بهتنهایی شکار میکردند، غذا میخوردند و شبها در غارِ تنهایی خود میخوابیدند. هرکدام با توجه به منابع و توانایی محدود خود نیازهایشان را مستقیما و کاملا مستقل از یکدیگر تامین میکردند. قطعا در مسیر تامین نیازهای خود با مشکلات متعددی مواجه میشدند و نهایتا ممکن بود، […]
متاسفانه بشر تنها روزی که متوجه شود، نمیتواند پول را بخورد، تنفس کند و بیاشامد بحرانِ منابع طبیعی را درک خواهد کرد. منابعی که طبیعت بهرایگان در اختیار ما گذاشته است، روزبهروز بیشتر مورد آسیب قرار میگیرند و این آسیب دقیقا از جانب خودِ ما که حیاتمان با حیات این منابع گره خورده است اتفاق […]
تکامل یک فرآیند طبیعی است که از دوران کودکی تا پیری در تکتک انسانهای روی کرهزمین رخ میدهد. فرض کنید، بخواهید این فرآیند طبیعی را دستکاری کنید. به طور مثال بخواهید کودکی سهساله را در مدت 1 هفته به جوانی 23 ساله تبدیل کنید. خروج از فرآیند طبیعی ممکن است نتیجه خوبی نداشته باشد. احتمال […]
اقتصاد باید ترکیب بهینهای باشد از بازار، دولت و بنگاه که به صورت یک مجموعه نهادینِ منظم، هدفمند و دارای سلسله مراتب در کنار هم حرکت میکنند. نکتهای که درباره این مجموعه وجود دارد، این است که این اجزا باید به گونهای ترکیب شوند که از طرفی هزینه مبادله (transaction cost) در قراردادهای خصوصی میان […]
تاریخ هر کشوری مملو از تحولات و دگرگونیهای فراوان است. فراز و نشیبهایی که در برهههای مختلف آن اتفاق افتاده و به طور کلی زندگی انسانها را دچار تحول کرده است. تاریخ مهم است. اهمیت آن صرفا به خاطر پند و اندرز گرفتن از گذشته نیست، بلکه به این دلیل است که حال و آینده […]
شما از پورشه خود پیاده میشوید. از داخل کیف شانلتان کلیدِ واحد سوپرلوکس خود را که در پنت هوس یکی از بهترین برجها در شهر واقع است درآورده و وارد خانهتان میشوید. شاید تمامی چیزی که از زندگی لوکس و یا به قولی لاکچری در ذهن اکثریت ما تداعی میشود، در همین چند جمله خلاصه […]
شاید شنیدن نام کارتلها برای بسیاری از افراد تداعیگرِ دنیای خلافکاران و گروههای بزرگ قاچاق باشد. گروههای که بهصورت گسترده و انحصاری به پخش مواد مخدر میپردازند و بسیار هم خطرناک هستند. اما کارتل ممکن است در زمینههای مختلف و بازارهای متفاوت شکل بگیرد. در دوران مدرسه و دانشگاه بارها پیش آمده بود که با […]
از تشکیل اولین اجتماعات بشری تاثیرات متقابل انسانها آغاز شد و رفتار و تصمیماتشان تحت تاثیر یکدیگر قرار گرفت. این تاثیر متقابل تا به امروز نیز کِش آمده و هرکدام از ما با درصدی متفاوت تحت تاثیر رفتار اشخاص دیگر هستیم. در بسیاری از تصمیمگیریها ما از نظرات و رفتار دیگران تاثیر میگیریم و این […]
اقتصاد علم تخصیص بهینه منابع کمیاب، علم انتخاب بهترین روش استفاده از منابع، علم مطالعه رابطه منابع کمیاب و نیازهای نامحدود و علم تولید و ثروت است. اینها همگی اولین تعاریف و سخنانی کلیشهای پیرامون علم اقتصاد است. اقتصاد در حوزههای مختلف مطرح میشود. عوامل مختلفی در اقتصاد جایگاه دارند و علم اقتصاد دربارهشان سخن […]
بیمه یک کالای اجتماعی است که در برخی موارد میتوان آن را یک کالای عمومی تلقی کرد. در همین راستا در بسیاری از کشورها دولتها و سازمانهای دولتی در قالب قوانینِ مصوب، خدمات مختلفی را به عنوان بیمههای قانونی و دولتی ارائه میکنند. البته با شکلگیری برخی نیازهای جامعه در حوزهی بیمه زمینه فعالیت شرکتهای […]
یکی از مواردی که باعث ناتوانی بازار میشود و مکانیزم آن را با مشکل مواجه میسازد، عدم تقارن اطلاعات است. منظور از عدم تقارن اطلاعات این است که فردی به دلیل داشتن اطلاعاتی بیشتر از فرد مقابلش به سمت رفتار فرصتطلبانه مایل میشود. این رفتار فرصتطلبانه باعث شکلگیری انتخاب بد و مخاطره اخلاقی در افراد […]
کمتر کسی است، که از اهمیت اطلاعات در زندگیاش آگاه نباشد. ما برای اینکه تصمیمگیری عاقلانه و درستی داشته باشیم، نیازمند به اطلاعاتی دقیق و شفاف هستیم. این اطلاعات از خریدن یک پاکت شیر شروع و به خرید خانه و سهام و هر چیزی که لازمه زندگی است، ختم میشود. بسیاری از صاحبنظران انقلابِ اطلاعات […]
انسانها همیشه عاقل نیستند و از بین گزینههای مختلف بهترین (کمهزینهترین، سریعترین، پرمنفعتترین، کارآمدترین و…) را انتخاب نمیکنند. این جمله را اقتصادی میگوید، که مناسبات عالم واقعش به دلیل رشد سریع فناوری، بزرگ شدن اندازهاش، گسترش و پیچیده شدن ارتباطاتش، پیدایش فناوری اطلاعات پیچیده شده است و در تبیین و پیشبینی شکست خورده است و […]
زندگی کم از میدان جنگ ندارد. زمانی که شما پای خود را از محدوده امن خانه خود بیرون میگذارید در معرض انواع و اقسام بلایا و حوادث قرار میگیرید. ممکن است تصادف کنید و علاوه بر آسیب جسمی مدتی نتوانید، در محل کار خود حضور پیدا کنید و یا ممکن است با خودرو شخصیتان تصادف […]
انحصار و منحصربهفرد بودن، در وهله اول در ذهن ما شاید مفاهیمی چون قدرت، تصاحب، منفعت، سود و… را تداعی کند. بازارهای اقتصادی بر روی یک طیف قرار دارند، بازیگرانِ این بازارها و شرایط حاکم هستند که نوع و شکل بازار را بر روی این طیف مشخص میکند و تعیین میکند که یک بازار در […]