در حالی که مستاجران برای فرار از قیمتهای سرسامآور اجاره به حاشیه شهر یا شهرستانهای اطراف پناه بردهاند، افزایش اجارهبها حتی در همین مناطق نیز امانشان را بریده است؛ بهطوری که دیگر جایی برای آرامش و ثبات باقی نمانده است.
بررسیهای رسمی از بازار سرمایهگذاری ساختمانی کشور نشان میدهد تکمیل ساختمانهای در حال احداث، که بهعنوان خروجی اصلی ساختوساز و مسیر ورود مسکن به بازار مصرف شناخته میشود، در نیمه نخست سال ۱۴۰۳ با شدیدترین رکود هفتساله مواجه شده است. مطابق آمارهای تازه مرکز آمار و ارزیابیهای دنیای اقتصاد، حجم سرمایهگذاری واقعی برای تکمیل پروژهها طی این دوره ۳۲ درصد سقوط داشته که نشانه انجماد بیسابقه در عرضه مسکن جدید است؛ رکودی که ریشه آن در افت پیوسته سرمایهگذاری دورههای قبل، جهش ممتد قیمتها، رشد سرسامآور هزینههای تولید و کاهش تقاضای واقعی قرار دارد. چشمانداز بازار ساختوساز در صورت تداوم این رکود، هشدار تضعیف بیشتر ورود واحدهای نوساز به چرخه معاملات ملک و دشوارترشدن شرایط خرید برای خانوارها را به همراه دارد.
بازاریها از رشد شدید اجاره مغازهها در بازار بزرگ تهران گلایه دارند؛ وضعیتی که به گفته کسبه، کار را برای ادامه فعالیت آنها سخت کرده است. بررسیهای میدانی تجارتنیوز نشان میدهد که مبالغ درخواستی برای اجاره مغازه در بازار بزرگ تهران بسیار بالاست و با توجه به شرایط فعلی کشور و رکود اقتصادی، پرداخت چنین اجارهبهایی از عهده بسیاری از کسبه این بازار خارج است.
بازار مسکن ایران طی ماههای اخیر با رکودی بیسابقه روبهرو شده که نهتنها به افت شدید معاملات، بلکه به کاهش درآمد مشاوران املاک منجر شده است؛ با این حال اتحادیه مشاوران املاک در تلاش برای افزایش تعرفه کمیسیونهاست.
رئیس کمیسیون عمران مجلس، با اشاره به تداوم بحران میان عرضه و تقاضای مسکن در کشور، از عملکرد ضعیف بانکها در حمایت از پروژههای نهضت ملی مسکن انتقاد کرد و هشدار داد در صورت ادامه این روند، بازار مسکن با چالشهای جدی اجتماعی و مالیاتی مواجه خواهد شد.
رییس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: برخی از خطوط مترو که در عمق خاصی باشد و از دستگاه تهویه و مقاومت مناسب در برابر انفجار برخوردار باشد، میتواند تا حدی شرایط پناهگاه را داشته باشد اما به هیچ وجه مناسب نیستند و اساساً با این رویکرد ساخته نشده و چنین ظرفیتی ندارند و میتوانند بحران را تشدید کنند.
کارشناس بازار مسکن گفت: فروش متری مسکن بیشتر ابزاری برای سرمایهگذاری است تا راهی برای خانهدار شدن و در نبود نظارت شفاف، میتواند با چالشهای حقوقی و اقتصادی همراه باشد.
بازار مسکن تهران در ماههای اخیر تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله تورم، نوسانات قیمت مصالح و سیاستهای دولتی قرار داشته است. جنگ ۱۲ روزه اخیر نیز به عنوان یک عامل خارجی، بر این بازار پرنوسان تاثیر گذاشته و روند قیمتها و تقاضا را دستخوش تغییراتی کرده است. ایرج رهبر، رئیس انجمن انبوه سازان تهران در گفتوگو با تجارتنیوز اظهار کرد: «وضعیت ساختوساز کشور در شرایط بسیار حساسی قرار دارد. پس از جنگ ۱۲ روزه، شاهد رکودی بیسابقه در صنعت ساختمان هستیم که اگر چارهاندیشی نشود، این رکود میتواند به بحرانی جدی در بازار مسکن تبدیل شود.» او با تاکید بر افزایش هزینهها در صنعت ساختمان، حداقل هزینه ساخت مسکن را متری 25 میلیون تومان اعلام کرد.
کارشناس سیاست گذاری مسکن گفت:تا به امروز حدود ۲۰ دستگاه به سامانه املاک واسکان متصل شده که همین امر زمینه ساز ثبت رکورد ۳۵۰ میلیون اطلاعات در سامانه املاک و اسکان شده است.
نماینده مردم لنگرود در مجلس، با رد تأثیر منفی خروج اتباع غیرمجاز بر صنعت ساختوساز، بر ضرورت نیروسازی و استفاده از ظرفیت صنعتیسازی در این بخش تأکید کرد
حضور حدود ۶ تا ۷ میلیون اتباع خارجی در کشور، بهویژه اتباع غیرمجاز، یکی از چالشهای بزرگ بازار مسکن کشور محسوب میشود که باعث برهم خوردن تعادل این بازار شده است
رئیس اتحادیه مشاوران املاک با رد ادعاها درباره اینکه برخی مالکان ایرانی از بازگرداندن ودیعه مسکن اتباع افغانستانی خودداری میکنند گفت: به هیچ عنوان چنین موضوعی در سطح کلان صحت ندارد. اینکه پرداخت نشدن ودیعه عزیزان افغان توسط معدود مالکان را به یک جمع کل از صاحبخانهها نسبت دهیم دور از انصاف است. البته این موضوع مالک ومستاجری است و باید از طریق مراجع ذیربط برای مالکان اطلاعرسانی شود که با توجه به شرایط موجود موظف به پرداخت ودیعه مسکن اتباع هستند.
جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل و سایه تهدیدآمیز شروع دوباره درگیریها، آینده بازار مسکن ایران را در هالهای از ابهام فرو برده است. در همین باره، حسن محتشم، عضو هیات مدیره انجمن انبوهسازان استان تهران در گفتوگو با تجارتنیوز اظهار کرد: «نااطمینانی سیاسی و خروج سرمایه، بازار ساختمان را به رکودی عمیق فرو برده و آینده این بخش به تصمیمات سیاسی کشور گره خورده است.»
فضای سیاسی و اقتصادی کشور همچنان مبهم و غیرقابل پیشبینی است. این شرایط که طی هفتههای گذشته حاکم مطلق فضای بازارها بوده، سرمایهگذاران را سردرگم کرده است. این پرسش در میان صاحبان سرمایه مطرح است که آیا میتوان در این فضای مبهم فرصت سرمایهگذاری یافت؟ آیا تکلیف بازارها در روزهای پیش رو روشن میشود؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسشها و پیش بینی بازارها در هفته پیش رو، با پادکست صدای بازار تجارتنیوز همراه شوید.
خروج نیروی کار مهاجر و ضعف زیرساختها، بازار ساختوساز را با بحران مواجه کرده است. کامیار سرافراز، کارشناس بازار مسکن با اشاره به تحولات اخیر، در گفتوگو با تجارتنیوز از کندی پروژهها و افزایش هزینههای ساخت مسکن در آیندهای نزدیک خبر داده است. او معتقد است اخراج مهاجران افغانستانی به دلیل تاثیر بر دستمزدها، تورم مسکن را بین 10 تا 15 درصد افزایش خواهد داد.
سهم بخش تولید از تسهیلات بانکی در بهار امسال نسبت به دوره مشابه سال گذشته حدود 2.6 واحد درصد کاهش یافت و خانوارها، سهم بیشتری از وامها را به خود اختصاص دادند.
عضو کمیسیون عمران، با اشاره به رشد خوداظهاری مردم در سامانه املاک و اسکان، این اتفاق را نشانهای از افزایش اعتماد عمومی به نقش این سامانه در ساماندهی بازار زمین و مسکن دانست.