به گزارش تجارت نیوز، همواره تصور میشد بیشترین آلودگی ناشی از خودروها به دلیل انتشار گازهای خروجی از اگزوز است. این دیدگاه باعث شده سیاستهای محیطزیستی عمدتاً بر کاهش آلایندههای ناشی از سوختهای فسیلی تمرکز کنند. اما تحقیقات جدید نشان میدهند منابع دیگری مانند گردوغبار ناشی از سایش لنت ترمز و لاستیکها نیز میتوانند تأثیر مخربی بر محیطزیست و سلامت انسان بگذارند.
بر اساس مطالعهای که در مجله Particle and Fiber Toxicology منتشر شده است، برخی از لنتهای ترمز رایج میتوانند حتی از گازهای خروجی اگزوز سمیتر باشند. این تحقیق نشان میدهد حتی با حرکت به سمت وسایل نقلیه الکتریکی (EVs)، همچنان آلودگی ناشی از سایش ترمز، لاستیک و جاده باقی خواهد ماند.
لنت ترمز؛ منبعی پنهان از آلودگی
پژوهشگران دریافتند سایش لنت ترمز ذرات معلقی در هوا آزاد میکند که میتوانند به ریهها نفوذ و مشکلات جدی ایجاد کنند. این ذرات به طور مستقیم با افزایش خطر بیماریهای ریوی و قلبی مرتبط هستند.
نتایج این تحقیق نشان میدهد:
در برخی از لنتهای ترمز، غلظت بالای مس با افزایش التهاب در سلولهای ریه انسان مرتبط است.
لنتهای ترمز آلی غیرآزبستی بیشترین میزان سمیت را دارند و میتوانند حتی از ذرات اگزوز دیزل مضرتر باشند.
لنتهای سرامیکی نیز میزان سمیت بالایی دارند، هرچند کمتر از لنتهای آلی غیرآزبستی.
چرا این یافتهها مهم هستند؟
با افزایش استفاده از خودروهای برقی، تصور میشود مشکل آلودگی هوا کاهش خواهد یافت، اما این تحقیق نشان میدهد که آلایندههای غیراگزوزی همچنان تهدیدی جدی محسوب میشوند. بسیاری از مقررات محیطزیستی روی کاهش آلایندههای ناشی از سوختهای فسیلی تمرکز دارند، درحالیکه سایش لنت ترمز و لاستیکها عمدتاً تنظیمنشده باقی مانده است.
محققان چه میگویند؟
دکتر جیمز پارکین، نویسنده اصلی این مطالعه از دانشگاه ساوتهمپتون، در این باره میگوید: «مردم معمولاً فکر میکنند که آلودگی خودروها تنها از طریق اگزوز منتشر میشود، اما وسایل نقلیه الکتریکی همچنان ذرات معلق ناشی از اصطکاک و سایش لاستیکها و ترمزها را در هوا آزاد میکنند.»
دکتر ایان مادوی از امپریال کالج لندن نیز هشدار میدهد که اگرچه این مطالعه اهمیت زیادی دارد، اما برای نتیجهگیری قطعی هنوز تحقیقات بیشتری لازم است. او اشاره میکند که سایر منابع آلودگی مانند سایش لاستیکها و گردوغبار جاده نیز باید در نظر گرفته شوند.
راهکارهای کاهش آلودگی ناشی از لنت ترمز
برای کاهش اثر منفی سایش لنت ترمز، میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
توسعه فناوریهای جدید در تولید لنتهای ترمز کمخطرتر (مانند لنتهای سرامیکی با ترکیبات آلی فلزی)
استفاده از سیستمهای بازیافت انرژی ترمز (Regenerative Braking) در خودروهای برقی، که میزان استفاده از ترمزهای مکانیکی را کاهش میدهد.
کنترل و تنظیم استانداردهای زیستمحیطی برای تولید لنتهای ترمز کمخطرتر.
به نقل از گاردین، این تحقیق نشان میدهد حرکت به سمت خودروهای الکتریکی بهتنهایی برای کاهش آلودگی هوا کافی نیست. آلایندههای غیراگزوزی مانند گردوغبار ناشی از سایش لنت ترمز و لاستیکها همچنان یکی از عوامل اصلی آلودگی هوا در شهرهای بزرگ خواهند بود.
بنابراین، برای داشتن هوایی پاکتر، علاوه بر کاهش انتشار گازهای گلخانهای از اگزوز خودروها، باید بر بهبود کیفیت لنتهای ترمز و استفاده از فناوریهای نوین در سیستمهای ترمز خودروها نیز تمرکز شود.