تصویب آیین نامه حمایت از استارتاپ های بیمه ای/چرا آمیتیس به‌ضرر کسب‌ و کار بیمه ای بود؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، آیین‌نامه اجرایی حمایت از استارتاپ های بیمه ای ، مصوب هیئت‌وزیران، توسط معاون اول رئیس‌جمهوری ابلاغ شد. در واقع این آیین‌نامه تکلیف فعالیت سوئیچ آمیتیس را مشخص کرد و طبق آن، ایجاد یک نهاد واسط برای فعالیت پلتفرم‌های حوزه بیمه ممنوع شد.

مدتی بود که بیمه مرکزی شیوه ورود استارتاپ‌ها به صنعت بیمه را نادرست می‌دانست. این سازمان قصد داشت که در دوره جدید تمامی توان علمی و فنی را به کار بگیرد تا در نحوه ارائه خدمات نوین بیمه به معیشت شبکه نمایندگان بیمه‌ای لطمه‌ای وارد نشود. پس اقداماتی مانند راه‌اندازی شرکت آمیتیس و سامانه سوییچ را کلید زد.

این در حالی بود که استارتاپ‌‌های این حوزه همواره به بیمه مرکزی انتقادات فراوانی داشتند، علاوه بر انتقادات و مخالفت‌هایی که تاکنون این استارتاپ‌ها به دلایل مختلف با بیمه مرکزی داشتند، در ۲۶ مرداد امسال نیز انجمن فین‌تک بیانه‌ای تازه در رابطه با سامانه جدید سوییچ بیمه مرکزی منتشر کرد.

طبق اعلام بیمه مرکزی ، سامانه سوئیچ برای تبادل اطلاعات کارگزاران برخط با بیمه مرکزی، موسسات بیمه و نمایندگان آن‌ها صرفا از طریق سوئیچ که زیر نظر بیمه مرکزی است، انجام می‌شود.

استارتاپ‌های بازار بیمه نیز در بیانیه خود اعلام کردند که بیمه مرکزی در صورت اجرای نسنجیده‌ سامانه‌ سوئیچ به شکل فعلی و پر از ایراد آن، عملا فروش آنلاین بیمه متوقف خواهد شد. این باعث نابودی شرکت‌های دانش‌بنیان این عرصه و بیکاری هزاران نفر در این صنعت خواهد شد.

آیین‌نامه حمایت از استارتاپ های بیمه ای

حالا پس از کش و قوس‌های به نظر می‌رسد که بیمه مرکزی کوتاه آمده است. چراکه وزیران عضو کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال با استناد به اصل ۱۳۸ قانون اساسی کشور، آیین‌نامه اجرایی حمایت از استارتاپ های بیمه ای را به‌منظور تقویت نظام بیمه‌گری حوزه‌های تجاری در دو ماده اصلی تصویب کردند.

در ماده اول این آیین‌نامه، وزارت اقتصاد و دارایی مکلف شده در راستای ساماندهی و حمایت از کسب‌و‌کارهای برخط حوزه بیمه ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه با همکاری بیمه مرکزی جمهوری اسلامی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، دستورالعمل ضوابط فعالیت سکوهای خدمات بیمه‌ای را با رعایت قوانین و موارد خاص تدوین و ابلاغ کند.

در موضوعات مختلفی که در ماده یک آیین‌نامه حمایت از کسب‌وکارهای بیمه‌ای عنوان شده، سکوهای خدمات بیمه‌ای به‌عنوان کارگزار یا تجمیع‌کننده بیمه شناسایی می‌شوند و می‌توانند امکان صدور برخط انواع بیمه‌نامه‌ها را با رعایت قانون تجارت الکترونیکی کشور، مصوب ۱۳۸۲ فراهم کنند.

در ماده دوم این آیین‌نامه نیز که اول آذرماه ۱۴۰۱ به تأیید رئیس‌جمهوری رسیده، سکوهای ارائه‌دهنده خدمات بیمه‌ای، نمایندگان مؤسسات بیمه‌ای تلقی شده‌اند و خدمات تبادل داده‌ای مورد نیاز ارائه‌دهندگان خدمات بیمه‌ای برخط از سوی بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مؤسسات بیمه تا زمان تصویب دستورالعمل موضوع ماده یک این آیین‌نامه ادامه خواهد داشت.

فعالیت آمیتیس و سوئیچ ممنوع شد

آنچه در مورد این آیین‌نامه بیش از هر موضوع دیگری در باب حمایت از کسب‌و‌کارهای پلتفرمی بیمه به چشم می‌خورد، مسئله محدودیت انحصارگرایی و ورود نهاد ناظر به لایه کسب‌و‌کارهاست که به آن اشاره شده است.

در موضوع سوم از ماده اول این آیین‌نامه بر ممنوعیت هرگونه نهادسازی با ایجاد ساختار و تشکیلاتی که منجر به ایجاد نهاد واسط برخط جدید شود، تأکید شده است. در موضوع چهارم همان ماده نیز بر تقویت نظارت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی به‌منظور تقویت فضای رقابتی، سلامت و شفافیت بازار و سکوهای خدمات بیمه‌ای در چارچوب جلوگیری از رفتارهای انحصارگرایانه و ضدرقابتی با ابزارهای برخط و هوشمند و فناوری‌های تنظیم‌گر اشاره شده است.

آیین‌نامه مصوب وزیران کارگروه اقتصاد دیجیتال در حالی از سوی محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور ابلاغ شده که بیمه مرکزی جمهوری اسلامی در پایان مهلت سه‌ماهه کارگروه اقتصاد دیجیتال برای بازخوانی و اصلاح آیین‌نامه کارگزاران برخط صنعت بیمه قرار دارد.

استارتاپ های بیمه ای، اقدامات بیمه مرکزی را زنگ خطری در راستای نابودیشان می‌دیدند. البته بیمه مرکزی نیز به نوعی به‌دنبال رفع ایرادات و مشکلات بود. اما اقدامات بیمه مرکزی مانند راه‌اندازی سوییچ و در چند وقت اخیر، کارکرد استارتاپ‌ها این حوزه را محدود و منحصر به بیمه مرکزی کرده بود.

چرا آمیتیس به‌ضرر استارتاپ های بیمه ای بود؟

رگولاتوری این حوزه در کشور شرکتی به نام آمیتیس را تاسیس کرد که بیمه مرکزی و چند تن از مدیران او سهام‌دار اصلی این شرکت هستند.

به دنبال آن بیمه مرکزی قانونی را مصوب کرد که براساس آن کارگزاری‌های برخط که سال گذشته مجوزشان صادر شد، مانند از کی، بیمه دات کام، بیمه بازار و غیره که در فضای آنلاین بیمه کار می‌کنند، باید صرفا از این شرکت سرویس بگیرند.

این سرویس، از استارتاپ های بیمه ای می‌خواست که تمامی اطلاعات اعم از نام کاربری و رمز عبور خود را در اختیار آمیتیس قرار دهند. بنابراین، اداره تمامی فعالیت‌های کسب‌وکارهای بیمه‌ای به او سپرده می‌شد و استارتاپ‌های بیمه‌ای وجودشان معنایی نداشت.

مهم‌ترین رکن کسب‌وکار تراکنش (transaction) است. این شرکتی که بیمه مرکزی راه‌اندازی کرد قصد داشت رکن اصلی شرکت‌های بیمه را کنترل کند. به این صورت که وارد تعامل شرکت‌های بیمه‌گر شود. اطلاعات تمامی مشتریان را دریافت کند و فرایند صدور و قیمت‌گذاری را بر عهده بگیرد. در نهایت عملا تمامی اختیارات را از استارتاپ‌های بیمه‌ای سلب می‌شد.