گرفتاری‌های تاجران پس از قطع شدن اینترنت
با وجود موج وعده‌هايي كه از طرف مسوولان رده بالاي دولتي براي اتصال مجدد اينترنت ايران به شبكه جهاني ارايه مي‌شود؛ هنوز شرايط براي اين اتفاق مهيا نشده است.
به گزارش تجارت‌نیوز ، فعالان اقتصادی از تداوم قطع اینترنت و اثرات آن بر كسب و كارهای كوچك و بزرگ ابراز نگرانی می‌كنند. در حال حاضر با وجود موج وعده‌هایی كه مسوولان رده بالای دولتی برای اتصال مجدد اینترنت ایران به شبكه جهانی ارائه می‌دهند؛ هنوز شرایط برای این اتفاق مهیا نشده است. اما اینترنت داخلی كه هم‌اكنون مورد استفاده فعالان اقتصادی است، پاسخگوی نیازهای فعلی آنها نیست.
سید رضی حاجی آقامیری، عضو اتاق بازرگانی تهران در این باره می‌گوید: «از مذاكرات ابتدایی برای به دست آوردن بازارهای جدید تا جابه‌جایی مدارك تجاری، انتقال به گمرك و حواله‌های بانكی، تمام مراحل به وسیله اینترنت انجام می‌شود و اینكه در روزهای اخیر ما ارتباطی با واردكنندگان كالا از ایران نداشته‌ایم، می‌تواند در بلندمدت ضربه‌ای بزرگ به تجارت ایران و بخش خصوصی واقعی وارد كند.»
محمد رضا نجفی منش، دیگر عضو این اتاق نیز می‌گوید شاید بتوان اثرات قطعی اینترنت در مدتی كوتاه را مدیریت كرد اما در صورت طولانی شدن این روند، تجارت ایران با مشكل مواجه خواهد شد. با گذشت حدود 10 روز از اعلام تصمیم سران سه قوه برای اصلاح قیمت بنزین، اقتصاد ایران همچنان روزهای پر تلاطمی را پشت سر می‌گذارد. هرچند اهمیت قیمت بنزین در اقتصاد ایران و سابقه تغییر در این نرخ در سال‌های گذشته باعث شده بود، تلاطم‌هایی قابل پیش‌بینی باشد اما این گمانه زنی‌ها این‌بار یك مهمان ناخوانده داشت و آن قطعی اینترنت و متوقف شدن دسترسی به شبكه جهانی در ایران بود.
محدودیت منابع مالی دولت تحت تاثیر تحریم‌های امریكا از یك سو و رسیدن به لزوم تغییر در نظام پرداخت یارانه‌ها در اقتصاد ایران از سوی دیگر، باعث شد سرانجام شورای هماهنگی اقتصادی سه قوه، تصمیم به افزایش قیمت بنزین و سهمیه‌بندی كردن آن بگیرند. هرچند دولت اعلام كرد كه تمامی منابع حاصل از این افزایش نرخ بنزین، به حساب 60 میلیون ایرانی و 18 میلیون خانوار واریز خواهد شد و هدف از اجرای این طرح افزایش حمایت از اقشار كم درآمد و اصلاح نظام پرداخت یارانه‌هاست اما خاطره جمعی ایرانی‌ها از تاثیر افزایش قیمت بنزین بر سایر كالاها و افزایش تورم باعث شد، این تصمیم اعتراض‌هایی را در تعدادی از شهرهای كشور به وجود آورد.
با وجود آنكه سران نظام بارها اعلام كردند، اعتراض حق مردم است و انتقادها درباره این تصمیم را خواهند شنید اما در بعضی شهرها، تعدادی آشوب را جایگزین اعتراض كردند و نتیجه آن تخریب اموال عمومی و بر هم خوردن نظم در بسیاری از شهرها بود. به دنبال این اتفاق شورای عالی امنیت ملی تصمیم گرفت با دستور به اپراتورهای ارایه‌دهنده خدمات اینترنت، دسترسی به فضای جهانی را محدود كند و این تصمیم از روزهای ابتدایی هفته گذشته تا امروز ادامه پیدا كرد.
اگرچه در این روزها دسترسی به سایت‌های داخلی برای ایرانی‌ها برقرار ماند و بسیاری از خدمات مجازی داخلی مانند شبكه بانكی همچنان در دسترس باقی ماندند، اما قطع ناگهانی دسترسی به سایت‌های بین‌المللی برای برخی از حوزه‌ها مشكلاتی را نیز به وجود آورد.
بازگشت محدود دسترسی‌ها
چند روز پس از فروكش كردن آشوب‌ها در كشور، همانطور كه پیش از این مقامات دولتی اعلام كرده بودند، روند بازگشت امكان دسترسی به شبكه جهانی نت از سر گرفته شد و به نظر می‌رسد برخی از محدودیت‌ها كنار رفته است.
آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با تایید برقراری دوباره اینترنت در برخی نقاط كشور گفته: سایر نقاط هم با ابلاغ شورای عالی امنیت ملی به شبكه متصل خواهند شد. به اپراتورها ابلاغ كرده‌ایم كه مدت زمان قطعی اینترنت را به مدت اعتبار بسته‌ها اضافه كنند.
خبرگزاری ایسنا نیز اعلام كرده، هفت دانشگاه سطح یك و بزرگ كشور (امیركبیر، صنعتی شریف، علامه طباطبایی، تهران، علم و صنعت، خواجه نصیر و شهید بهشتی) به اینترنت جهانی دسترسی پیدا كردند. با این وجود به نظر می‌رسد نیاز به بازگشت دسترسی به اینترنت با كاهش آشوب‌ها مطالبه می‌شود.
جلال میرزایی، نماینده ایلام در مجلس شورای اسلامی گفته: انتظار می‌رود به تدریج كه آرامش به كشور بازگشته است اینترنت نیز در دسترس مردم قرار گیرد. مساله اینترنت یك مطالبه عمومی نیست بلكه یك نیاز عمومی است. بهتر است این مساله را به نوعی جلوه ندهیم كه برخلاف امنیت كشور بوده و با دعوا بر سر آن به مساله دامن بزنیم.
تجارت و اینترنت
با وجود برنامه‌ریزی صورت گرفته برای كاهش اثرات قطعی اینترنت ، حوزه‌های اقتصادی كه با كشورهای خارجی ارتباط مستقیم دارند، در طول این روزها عملا امكان تداوم فعالیت نداشته‌اند و از این رو یا بخش قابل توجهی از فعالیت‌های‌شان تعطیل شده یا تلاش می‌كنند با مدیریت شرایط فعلی امیدوار به وصل شدن دوباره شبكه جهانی نت بمانند.یكی از اصلی‌ترین بخش‌هایی كه در این روزها توان فعالیت خود را از دست داده، حوزه گردشگری ایران و تماس‌هایی است كه برای وارد شدن توریست‌ها به كشور مورد نیاز بوده اما در روزهای گذشته امكان برقراری آنها وجود نداشته است.
ابراهیم پورفرج، رییس جامعه تورگردانان ایران درباره شرایط این حوزه پس از قطعی اینترنت توضیح داده: با هیچ آژانسی در خارج از كشور نمی‌توانیم مكاتبه داشته باشیم. از نتایج تصمیمات آنها درباره سفر ایران اطلاعی نداریم. همه رایزنی‌های قبلی با آژانس‌ها و توریست‌های خارجی بدون جواب مانده است. نمی‌دانیم پیشنهاد سفر به ایران را پذیرفته‌اند یا منصرف شده‌اند. رویه كار معمولا این‌طور بود كه از طریق پیام‌رسان‌های اینترنتی با توریست‌ها و آژانس‌های خارجی ارتباط برقرار می‌كردیم و كمتر ارتباط مستقیم تلفنی یا فكسی برقرار می‌شد. حالا با قطع اینترنت همه دسترسی‌ها نیز قطع شده است. ایران در میانه فصل گردشگری به سر می‌برد.
معمولا برخی گردشگران وقتی كشوری با شرایط اضطراری مواجه می‌شود، در دقیقه آخر تصمیم می‌گیرند سفر خود را لغو كنند. ما حتی نمی‌دانیم تكلیف تورهایی كه در راه ایران هستند چه می‌شود. آیا آنها قرار است به ایران سفر كنند یا تصمیم‌شان متوقف شده است. پیام‌هایی برای شورای عالی امنیت ملی با شرح مشكلات پیش آمده در یك هفته اخیر پس از قطع اینترنت فرستاده‌ایم تا دست‌كم برای صنعت گردشگری ایران تا پیش از آنكه بیشتر متضرر شوند، راهكاری ارایه دهند.
كشور برنامه‌های بلندمدتی برای توسعه گردشگری ترسیم كرده. قرار بود این صنعت جایگزین نفت شود و منبعی برای درآمدزایی كشور باشد. جدای از آژانس‌های مسافرتی، صرافان نیز در طول روزهای گذشته ارتباط‌شان با منابع خارجی را از دست داده‌اند.
شهاب قربانی، دبیركل كانون صرافان گفته: در حال حاضر در نبود اینترنت برای برقرار ارتباطات بین‌المللی با مشكلات زیادی مواجه هستیم. عدم ارتباط با صرافی‌های خارج از كشور و عدم ارسال و دریافت حواله‌ها نمی‌تواند عامل افزایش قیمت ارز باشد اما به‌طور قطع باعث افزایش عمق ركود شده است . فكس در دنیای خارج منسوخ شده است اگر ما هنوز در دفاتر فكس داریم به این دلیل است كه در دفتر موجود است و گرنه استفاده‌ای از فكس نمی‌كنیم.
اگر ما هم بخواهیم از طریق فكس حواله‌ای را ارسال كنیم طرف مقابل در كشور خارجی فكس ندارد كه بتواند این حواله را دریافت كند. جدای از حوزه‌هایی مانند آژانس‌ها و صرافی‌ها، تجارت ایران در حوزه واردات و صادرات نیز در روزهای گذشته تحت تاثیر قطعی اینترنت قرار گرفته و بخشی از توانایی خود را از دست داده است.
از دست رفتن بازارهای صادراتی نتیجه قطعی نت
سید رضی حاجی آقا میری، عضو اتاق بازرگانی تهران می‌گوید: اینترنت از چند دهه قبل كار خود را آغاز كرده و در طول سال‌های گذشته تا حدی پیشرفت كرده كه عملا تجارت بدون نت معنا ندارد. امروز جای تلكس و فكس در دوره‌های گذشته، به وسیله ایمیل پر شده و تاجران تمام ارتباطات خود را از این طریق پیگیری می‌كنند. او توضیح داد: از نخستین مرحله كار كه ما قصد معرفی كالایی را به بازارهای خارج از كشور داریم، ارتباط‌گیری از طریق ایمیل انجام می‌شود.
مراحل بعدی مذاكرات از شناسایی بازار هدف، میزان سفارش، نحوه انتقال كالا، تبادلات ارز و برنامه‌ریزی برای همكاری‌های بعدی نیز از همین طریق انجام می‌شود، از این رو با قطع شدن نت، تمام این فرآیند متوقف شده است. این فعال اقتصادی با بیان اینكه بخش خصوصی واقعی اصلی‌ترین فشارها را از این ناحیه تجربه كرده، اظهار كرد: امروز بخش قابل توجهی از شركت‌های دولتی و شبه‌دولتی به نت دسترسی دارند اما بخش خصوصی این ارتباط را از دست داده، این در حالی است كه تنها حدود 20 درصد از كل اقتصاد ایران در اختیار بخش خصوصی است و با فشارهای اینچنینی، قطعا این بخش محدودتر نیز خواهد شد.
آقامیری از دست رفتن بازارهای صادراتی را یكی دیگر از نتایج قطعی اینترنت دانست و گفت: امروز در تجارت جهان، ساعت‌ها و حتی دقایق نیز اهمیت دارند. وقتی ما بنا به هر دلیلی نیاز واردكننده خود را تامین نكنیم، سایر كشورها و شركت‌ها جایگزین خواهند شد. ما چند روز است كه این ارتباط را از دست داده‌ایم و با وصل شدن نت دوباره باید برای حفظ بازارهای‌مان تلاش كنیم. از سوی دیگر اگر تجربه قطع نت تكرار شود، میزان امنیت بازار ما نیز برای همكاران تجاری‌مان كاهش خواهد یافت و وقتی آنها این خطر را حس كنند كه احتمال از دست رفتن ارتباط‌شان با ایران وجود دارد، برای گسترش همكاری‌های‌شان، تردید خواهند كرد.
قطعی نت فاجعه‌ای غیرقابل جبران نیست
محمدرضا نجفی منش، دیگر عضو اتاق بازرگانی تهران نیز می‌گوید: نمی‌توان آنچه در روزهای گذشته رخ داده را یك فاجعه غیرقابل جبران دانست اما اگر بنا باشد این روند طولانی‌مدت شود، قطعا هزینه‌های زیادی به اقتصاد كشور وارد می‌شود. او با اشاره به لزوم ارتباط دایمی میان فعالان اقتصادی ایران و بازارهای جهانی، اظهار كرد: در صورت تداوم این شرایط، ارتباط‌گیری ما با سایر كشورها دشوار خواهد شد، از سوی دیگر، رفت و آمد و سفر به كشورهای خارجی نیز در فرآیند دریافت ویزا و خرید بلیت باقی خواهد ماند و عملا طرح‌ها روی زمین می‌ماند.
از این رو به نظر می‌رسد قطع نت برای دوره‌ای طولانی، برای فعالان اقتصادی مشكلات مختلفی ایجاد خواهد كرد. با در كنار هم قرار دادن تمام این نظرات، به نظر درخواست بخش عمده‌ای از فعالان اقتصادی بازگشت دسترسی به اینترنت جهانی پس از بازگشت آرامش به كشور است، موضوعی كه مقامات دولتی نیز آن را تایید می‌كنند. بر اساس بسیاری از ارزیابی‌ها، قطعی اینترنت می‌تواند در حوزه‌های مختلف برای اقتصاد كشور، هزینه‌ساز باشد و وزیر ارتباطات گفته گام بعدی این وزارتخانه، برآورد خسارات روزهای اخیر و احتمالا برنامه‌ریزی برای جبران آنها خواهد بود.
منبع: اعتماد
نظرات