استفاده از ارز صادرات برای واردات جزو یکی از راه‌های تامین ارز واردکنندگان است که این روزها آنها را با مشکل مواجه کرده تا جایی که آنها مجبورند برای تامین ارز به سامانه نیما روی آورند.
یک عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران می‌گوید: سهم زیادی از ارزهایی که برگشت داده نشده مربوط به شش ماهه ابتدایی سال گذشته بوده که آن زمان تعهد ارزی سیستمی از صادرکنندگان گرفته نمی‌شد و بسیاری از آنها ارز خود را فروختند.
معاون ارزی بانک مرکزی با اشاره به تامین 28 میلیارد دلار ارز برای ثبت سفارشات در 9 ماه اخیر گفت: در این مدت قریب 12 میلیارد یورو در نیما ارز فروخته شده که 5 میلیارد یوروی آن سهم پتروشیمی‌ها و بیش از 6 میلیارد دیگر سهم سایر صادرکنندگان بوده است و سهم کمتری از آن نیز به بانک مرکزی اختصاص دارد.
آمارهای ارائه شده از عملکرد صادرکنندگان و واردکنندگان در سامانه نیما نشان می‌دهد که عرضه ارز در این سامانه بیشتر از تقاضاست و حدود یک و نیم میلیارد یورو بدون مشتری در این سامانه وجود دارد، البته این مساله را رئیس‌کل بانک‌مرکزی نیز پیش از این در جمع فعالان اقتصادی اعلام کرده بود.
رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد: وضعیت سامانه نیما و پیشی گرفتن عرضه ارز بر تقاضای آن نقش مهمی در ثبات این روزهای بازار ارز دارد و نشانه خوبی است که اتخاذ سیاست‌های درست صادراتی و ارزی می‌تواند این روند را مستمرا بهبود ببخشد.
بعد از گذشت حدود شش ماه از سال ۱۳۹۸ هیچ آمار جدیدی از میزان بازگشت ارزهای صادراتی منتشر نشده و بر اساس آخرین اظهارنظرهای مقامات رسمی، کمتر از نیمی از ارزهای صادراتی به کشور بازگشته است.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه شاخص‌های اقتصادی نشان می‌دهد، گفت: بانک مرکزی نهایت همکاری را با صادرکنندگان و فعالان اقتصادی خواهد داشت و مسائل مربوط به برگشت ارز را مطابق با شرایط آنها به توافق خواهد رسید.
وزیر اقتصاد با اعلام اینکه میزان صادرات کشور در سه ماهه ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل، از نظر وزنی «جهش» داشته است، میزان افزایش صادرات از نظر ارزشی را هم دارای رشد قابل قبول عنوان کرد.
آمارهای اعلامی نشان می‌دهد که 87 درصد ارز صادرکننده‌های بی‌سابقه بازنگشته است.در سال گذشته ۶۴۴۷ صادرکننده (شرکت حقوقی و شخص حقیقی) اقدام به 5/4 میلیارد دلار صادرات کردند که این صادرکنندگان پیش از این هیچ‌گونه سابقه صادراتی نداشته‌اند و 4/7 میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات این افراد به کشور بازنگشته است.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: با توجه به برآوردی که از خالص ارز صادراتی، با لحاظ هزینه‌های مبادلاتی ناشی از تحریم و متداول بودن تسویه ریالی صادرات صورت گرفته، در نیمه اول سال قبل تاکنون، نزدیک 60 درصد ارز ناشی از صادرات به چرخه اقتصاد برگشته است.
