باوجود ثبت رکوردهای متوالی شاخص کل بورس تهران،ارزش بازار سرمایه کشور کماکان زیر 100 میلیارد دلار باقی مانده است. این تعارض، تردیدهای جدی درباره ماهیت این رشد ایجاد کردهاست. مهدی دلبری، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با تجارتنیوز رکوردشکنیهای اخیر شاخص کل بورس را نشانهای از بهبود واقعی وضعیت بازار سرمایه نمیداند. او این رشد را عمدتا اسمی و ناشی از تورم میخواند و معتقد است بهبود وضعیت فروش شرکتها برای جبران کاهش حاشیه سود و انتظارات تورمی کافی نیست.
بورس ایران در روزهای اخیر شاهد ثبت سقفهای جدید شاخص کل بوده است. این روند صعودی، در کنار جذابیتهای سرمایهگذاری، میتواند علامت هشدار برای نوسانات آینده و ریسکهای احتمالی باشد. برزو حقشناس، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با تجارتنیوز رشد کنونی بورس را «ریالی» و ناشی از حفظ ارزش دلاری سهام دانست. او پایداری روند صعودی را به ثبات شرایط و تداوم سیاستهای ارزی مشروط و پیشبینی کرد که شاخص کل در صورت کنترل ریسکها، پتانسیل رسیدن به 4.5 میلیون واحد تا پایان سال را دارد.
رئیس سازمان بورس بهتازگی در صحبتهایی به لزوم رسیدن ارزش بازار سرمایه ایران به 300 یا 400 میلیارد دلار اشاره کرده و بازار را نسبت به رقبا ارزندهتر دانسته است. این سخنان، سوالی را به ذهن میآورد مبنی بر اینکه آیا در شرایط فعلی، با توجه به چالشهای اقتصادی و نوسانات شدید، چنین رشدی در بازار سرمایه ایران ممکن است؟ هومن عمیدی، کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفتوگو با تجارتنیوز، با تحلیل وضعیت فعلی بازار، بر پتانسیل بالای رشد قیمتها در بازار سرمایه و لزوم ورود شرکتهای جدید به این بازار تاکید کرده است. او همچنین دو راهکار دستیابی به بورس 400 میلیارد دلاری را بررسی کرده است.
حجتالله صیدی، رئیس سازمان بورس، در راستای تحقق هدف بلندمدت خود برای رساندن ارزش بازار سرمایه ایران به 300 تا 400 میلیارد دلار، برنامههایی همچون توسعه بازار اولیه، تقویت شفافیت و جذب سرمایهگذاران خارجی را مطرح کرده است. اما با توجه به چالشهای اقتصادی و ساختاری کنونی، تحقق این هدف به نظر میرسد مستلزم اصلاحات عمیقتر و همراستایی با سیاستهای کلان اقتصادی باشد. کامل ابراهیمیان، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با تجارتنیوز به تحلیل موانع اصلی رشد بازار سرمایه ایران پرداخت و تاکید کرد که «رانت نیما» و «نرخ بهره بالای 40 درصد» دو عامل اصلی هستند که ارزش بورس را در محدوده 100 میلیارد دلار حبس کردهاند. او بر لزوم بازنگری در قوانین قیمتگذاری دستوری و همسانسازی قیمت ارز تاکید کرد.
محمدعلی شیرازی، اعلام کرد: فرابورس ایران برای بهبود شفافیت و نقدشوندگی بازار پایه، فرمول تازهای برای محاسبه «حجم مبنا» معرفی کرده است؛ فرمولی که بهجای اتکا به سرمایه پایه شرکت، بر اساس معاملات واقعی و میزان سهام شناور، طراحی شده و بهصورت پویا تغییر میکند.
کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به روند مثبت روزهای گذشته بازار طی هفته جاری، ۲ عامل کلیدی را در تغییر جریان بازار موثر دانست و اعلامکرد: راهاندازی بازار ارز دوم توسط بانک مرکزی و انتشار گزارشهای عملکرد شهریور و ۶ ماهه نخست شرکتها در این موضوع تاثیرگذار بودند.
بورس تهران از خردادماه امسال تا امروز با افتی کمسابقه روبهرو شده است. شاخص کل با سقوطی 26 درصدی از سه میلیون و 252 هزار واحد به دو میلیون و 430 هزار واحد رسیده و خروج 61 هزار میلیارد تومان پول از سهام، حق تقدم و صندوقهای سهامی زنگ خطر بزرگی برای سرمایهگذاران به صدا درآورده است. این در حالی است که نقدینگی به سمت داراییهای امن مانند طلا و صندوقهای درآمد ثابت حرکت کرده است.
بازارها درحال تغییر هستند و پیوندهای دیرینه میان داراییها از هم گسسته شدهاند. مثلا هنگامی که بازده اوراق قرضه افزایش مییابد، معمولا ارز کشورهای ثروتمند تقویت میشود. این درحالی است که امروزه این موضوع دیگر درباره دلار و اوراق خزانه آمریکا صدق نمیکند.
برزو حقشناس، کارشناس بازار سرمایه، در خصوص وضعیت بازار عنوان کرد: در ماههای گذشته، بازار سرمایه نوسانات قابلتوجهی را به ثبت رسانده است. به نظر میرسد این نوسانات از دو عامل اصلی افزایش ریسکهای سیاسی ناشی از تنشهای بینالمللی و مدیریت ضعیف سازمان بورس و اوراق بهادار نشات میگرفتند.
براساس دادههای مدیریت نظارت بر بورسهای سازمان بورس و اوراق بهادار، در روز دوشنبه، ۱۹ خرداد، شاخص کل بورس (۱.۵۲) درصد، شاخص کل (هم وزن) (۱.۰۷) درصد، شاخص قیمت (۱.۵۲) درصد و شاخص کل فرابورس (۰.۵۱) درصد افت داشت.
براساس آمارهای اخیر، ارزش کل بازار اوراق بهادار در پایان اردیبهشت امسال به ۱۳ هزار و ۶۷۸ همت رسیده که نسبت به پایان سال ۱۴۰۳ حدود ۱۳.۳ درصد رشد کرده است.
براساس دادههای مدیریت نظارت بر بورسهای سازمان بورس و اوراق بهادار، در روز یکشنبه، ۱۸ خرداد، شاخص کل بورس (۰.۱۹) درصد، شاخص کل (هم وزن) (۰.۶۳) درصد، شاخص قیمت (۰.۱۹) درصد و شاخص کل فرابورس (۰.۳۵) درصد افت داشت.
در حالی که بازار سرمایه در بهار ۱۴۰۴ روزهای پرتلاطمی را پشت سر گذاشت، آمارها نشان میدهد ارزش خریدهای خرد سهام در این سه ماه به حدود ۱۷.۵ هزار میلیارد تومان رسیده است؛ رقمی که بخش قابل توجهی از آن پس از افشای نامه خودروسازان در خردادماه محقق شده است.
رئیس سازمان بورس گفت: «بدیهی است که حقوق سهامداران بزرگ نیز باید مورد توجه باشد؛ چراکه آنها نیز انتظار بازده مناسب از سرمایهگذاری دارند. اما ابزار ما برای صیانت از حقوق تمام سهامداران – چه خرد و چه عمده – یک چیز است: شفافیت و کارایی بازار.»
یکی از کلیدیترین عوامل فشار بر بازار سرمایه، اخبار مبهم و ناامیدکننده از مذاکرات ایران و آمریکا بود. چشمانداز مبهم در این گفتوگوها و طولانی شدن روند مذاکرات، سرمایهگذاران را در حالت بلاتکلیفی نگه داشته است. همچنین از عوامل تشدید فشار بر بازار، بخشنامهای بود که بهصورت ناگهانی برای صندوقهای اهرمی ابلاغ شد.
جعفر قادری، نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: قانون تامین مالی تولید و زیرساختها تلاش دارد با ایجاد زیرساختهای لازم، فرآیندهای تأمین مالی از طریق بازار سرمایه را تسهیل کند.
به گزارش مرکز آمار، رشد اقتصادی بدون نفت ایران در سال گذشته حدود 2.1درصد اعلام شده است که نسبت به سال قبلتر از آن بهبود 0.2واحددرصدی را نشان میدهد. با این حال، همچنان برای اهالی بازار سهام جای سوال است که چرا رشد اقتصادی ایران که برای چهارمین سال متوالی مثبت شده است، بر روند بورس تهران تاثیری نمیگذارد؟
شاخص کل، با افت 0.9درصدی طی یک هفته اخیر، به حمایت مهمی نزدیک شده است. محدوده 3.1میلیون واحدی در نماگر اصلی، میتوانست سکوی پرتاب بورس شود. با این حال، از ابتدای سال سطح مذکور، به ماموریت خود به خوبی عمل کرده است.
یکی از دیگر نشانههای رکود و بیاعتمادی در بازار سرمایه، تداوم خروج پول حقیقی از بازار است. در معاملات دیروز، حدود ۲هزار و ۹۴میلیاردتومان سرمایه حقیقی از چرخه معاملات سهام، حقتقدمها و صندوقهای سهامی خارج شد.
