در حالی که پیش از این خبر تهاتر نفت ایران با کالاهای مختلف بازتاب گستردهای پیدا کرده بود، اکنون بلومبرگ مدعی شده است که ایران فلزات خود را با خودروهای چینی معاوضه میکند. اما پرسش اصلی این است که با وجود تحریمهای غربی، سازوکار انجام چنین مبادلاتی چگونه است؟
عمیقشدن رکود در بازار مسکن و اُفت قدرت خرید، شیوهای غیررسمی و پرریسک با عنوان «معاملات تهاتری» را گسترش داده است؛ نایبرئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران میگوید نبود چارچوب قانونی و نظارت رسمی بر این معاملات، بستر بروز اختلافات حقوقی و مالی گسترده را فراهم میکند.
تهاتر بهعنوان راهکاری نوین، قفل معاملات مسکن ایران را در دوران کمبود نقدینگی باز کرده است. این روش، با مبادله ملک یا خدمات بهجای پول نقد، رونق را به بازار بازمیگرداند. در سال ۱۴۰۴، حدود ۱۵ درصد از معاملات مسکن شهرهای بزرگ از این طریق انجام شد. منصور غیبی، تحلیلگر بازار مسکن گفت: «تهاتر ملک نشانهای از رکود و نبود گردش مالی صحیح در معاملات است».
در حالیکه عضو هیئت رئیسه کمیسیون عمران مجلس معتقد است طی ماههای آتی اتفاقات خوبی در حوزه مسکن رخ میدهد برخی از فعالان بازار مسکن مدعی هستند این روزها تهاتر یکی از روش های متقاضیان مسکن برای رسیدن به اهداف خود است.
اخیراً اخباری مبنی بر سوءاستفاده صادرکنندگان از ارز صادراتی منتشر شده است. به دنبال این اتفاق بانک مرکزی مسیر مشخصی را برای تهاتر کالا در نظر گرفته است. در همین زمینه رئیس اتحادیه آهن و فولاد تهران، از چالشهای ناشی از تحریمها در بازگشت ارز صادراتی فولاد به کشور خبر داد و گفت: صادرکنندگان مجبور به تهاتر کالا به جای بازگشت ارز شدهاند.
معاون وزیر و رئیس سازمان قرنطینه ازبکستان بیان کرد: در سالهای اخیر، واردات غیرمستقیم سیب زمینی از ایران به ازبکستان افزایش یافته و این روند نشاندهنده کیفیت و رقابتپذیری بالای محصول ایرانی است.
نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران گفت: آن چیزی که بابت معامله با ملک تهاتر میشود باید سند داشته باشد و برای مواردی مانند طلا و ارز و موارد دیگر که مستندی نداشته باشند، امکان دارد در روند انتقال مالکیت طرفین معامله دچار مشکل شوند و قرارداد باید مبنای ریالی داشته باشد.
عضو کمیسیون امنیت ملی با تاکید بر این موضوع که دشمنان از نفس حذف کردن دلار بیشتر عصبانی هستند گفت: برای اینکه بخواهند فضاسازی کنند، به خصوص عناصر وابستهشان در داخل کشور میگویند مبادله گندم با موشک یا گندم با [...] اینها دیگر حرفهای اضافه است. نفس ماجرا که اینها را عصبانی کرده حذف دلار از حوزه مبادلاتی است.
«بخش قابل توجهی از معاملات به صورت تهاتری با دیگر مِلکها یا خودرو یا زمین صورت میگیرد» این بخشی از یادداشت عرفان حاجی پروانه، تحلیلگر بازار مسکن برای بازار گلستان است.
وزیر علوم با بیان اینکه دانشگاهها میتوانند املاک بلااستفاده را تهاتر کنند، گفت: به این معنی که ملک بلااستفاده را به یک بخش خصوصی واگذار و بخش خصوصی در قبال قیمت آن زمین، ساختمان یا هر چیزی که مورد نیاز دانشگاه است را برای دانشگاه مهیا کند.
علی فکری، رئیس سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران اعلام کرد که صادرکنندگان ایرانی میتوانند 10 گروه کالایی شامل میوهها، آجیل و سبزیجات، ادویجات، مواد معدنی و فلزات، ذغالسنگ و محصولات آن، نفت خام، گاز مایع، گاز طبیعی، محصولات شیمیایی انواع کود، اقلام پلاستیکی و چرمی، پوست خام، محصولات پشم خام و محصولات آهنی و فولادی را با بهرهگیری از مکانیسم تهاتر به پاکستان صادر کنند.
طرح تامین ارز واردات موبایل از طریق تهاتر با ارز آجیل و خشکبار سرانجام کلید خورد. با اینحال به نظر میرسد آغاز این طرح بازار را با چالشهایی مواجه کرده است و چنانچه به سرعت تمهیدات لازم برای کنترل شرایط سنجیده نشود، احتمالا اثرات آن به زودی متوجه کاربران شود.
آذر ماه سال گذشته بود که موضوع تهاتر نفت ایران به ازای دریافت پشم از مغولستان جریانساز شد. حالا پس از گذشت حدود چهار ماه، فعالان صنایع دامی کشور از واردات ۳۲۰۰ تُن پشم سفید به ارزش ۱۶ میلیون دلار در سال گذشته، بهرغم عدم نیاز کشور خبر میدهند.
یک مقام دولت پاکستان اعلام کرد که بر اساس یک مبادله پایاپای که توسط تهران و اسلام آباد مورد تایید قرار گرفته است، این کشور در ازای فروش برنج، گاز مایع (LPG) را از ایران وارد خواهد کرد.
