دولت ژاپن با اختصاص بیش از ۱.۳ میلیارد دلار یارانه جدید، بستهای حمایتی برای تسریع گذار به انرژیهای پاک و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی معرفی کرده است؛ اقدامی که با تمرکز بر انرژی بدون کربن، مراکز داده و توسعه مناطق مختلف، بخشی از راهبرد بلندمدت این کشور برای تحول سبز تا سال ۲۰۴۰ به شمار میرود.
موریتانی، کشوری واقع در شمالغرب آفریقا و در حاشیه صحرای بزرگ، در سالهای اخیر بهسرعت در حال تغییر مسیر سیستم انرژی و حتی ساختار اقتصادی خود است. کشوری که تا پیش از سال ۲۰۰۸ تقریبا هیچ سهم قابلتوجهی از انرژیهای تجدیدپذیر نداشت، امروز به یکی از بازیگران نوظهور انرژی پاک در قاره آفریقا تبدیل شده است.
ایرلند در تابستان ۲۰۲۵ به نقطه عطفی تاریخی در مسیر گذار انرژی خود رسید؛ نقطهای که حاصل بیش از دو دهه سرمایهگذاری مستمر در انرژیهای تجدیدپذیر، بهویژه انرژی بادی است. کشوری که در آغاز هزاره جدید تنها سهمی ناچیز از برق خود را از باد تامین میکرد، امروز توانسته است زغالسنگ را بهطور کامل از سبد تولید برق خود حذف کند.
اسپانیا در سالهای اخیر با سرعتی قابل توجه در مسیر تحول نظام برق خود حرکت کرده و به یکی از بازیگران مهم انرژیهای پاک در اروپا تبدیل شده است. این کشور با اتکا به منابع غنی باد، خورشید و آب، توانسته وابستگی خود به سوختهای فسیلی را به شکل چشمگیری کاهش دهد.
پرتغال در دل بحران انرژی اروپا، با حذف کامل زغالسنگ، رشد انفجاری ۴۴۰ درصدی ظرفیت خورشیدی و تامین بیش از ۷۵ درصد برق از منابع تجدیدپذیر، به یکی از موفقترین الگوهای گذار سبز تبدیل شده است.
آلمان در سالهای اخیر به یکی از مهمترین بازیگران گذار جهانی به انرژیهای پاک تبدیل شده است. رشد سریع انرژی خورشیدی، توسعه گسترده انرژی بادی بهویژه در بخش فراساحلی، حذف تدریجی زغالسنگ و انرژی هستهای و تمرکز بر کاهش مصرف انرژی، آلمان را به نمونهای برجسته در مسیر مقابله با تغییرات اقلیمی تبدیل کرده است.
لوکزامبورگ، کوچکترین کشور قلب اروپا، در یک دهه گذشته تحولی خیرهکننده در انرژی ایجاد کرده است: سهم انرژیهای بادی و خورشیدی از ۹ درصد به بیش از ۶۰ درصد رسیده و تولید برق پاک به ۸۵.۸ درصد کل برق کشور رسیده است.
طبق آمارهای رسمی، ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر کشور تا پایان آبان به ۳۱۶۵ مگاوات رسیده که ۶۶٪ آن خورشیدی است؛ اما این رقم فاصله زیادی با وعدههای ۷ تا ۱۰ هزار مگاواتی دارد.
لیتوانی در بحبوحه بحران انرژی ناشی از جنگ روسیه و اوکراین، نهتنها وابستگی کامل خود به سوختهای فسیلی روسی را قطع کرد، بلکه با جهشی چشمگیر تولید برق پاک را به ۷۱.۶ درصد رساند و اکنون در مسیر تبدیل شدن به صادرکننده خالص برق تا سال ۲۰۳۰ قرار دارد.
جیبوتی با جهشی چشمگیر در انرژیهای تجدیدپذیر، تنها در چند سال اخیر سهم برق پاک خود را به حدود ۶۷ درصد رسانده و اکنون هدفگذاری کرده تا تا سال ۲۰۳۵ به اولین کشور آفریقایی با ۱۰۰ درصد برق تجدیدپذیر تبدیل شود.
هلند، یکی از پیشگامان گذار انرژی اروپا، با جهشی چشمگیر سهم انرژی خورشیدی و بادی را به ۴۵ درصد از تولید برق رسانده و انتشار دی اکسید کربن بخش برق را از سال ۲۰۱۸ تا امروز نصف کرده است.
دانمارک، پیشگام جهانی گذار انرژی سبز، در سال ۲۰۲۴ با تامین ۸۸.۴ درصد برق خود از منابع تجدیدپذیر (عمدتا انرژی بادی) رتبه نخست اروپا را کسب کرد و با مدل منحصربهفرد مالکیت اجتماعی و مشارکت مستقیم شهروندان، الگویی الهامبخش برای دستیابی به برق ۱۰۰ درصد پاک تا سال ۲۰۳۰ ارائه میدهد.
رئیس اتحادیه انجمنهای علمی انرژی ایران گفت: علتالعلل عدم توفیق کشور در توسعه تجدیدپذیرها تا امروز این بوده که همه چیز در دستان ناتوان دولت بوده است و تا زمانی که در روشها و دیدگاه خود بازنگری نکنیم، این مسیر محکوم به شکست است.
جهان در آستانه نقطه عطف تاریخی قرار دارد؛ انرژیهای تجدیدپذیر با شتابی بیسابقه در حال پوشش تقریبا تمام رشد ۴۰ درصدی تقاضای برق دهه آینده هستند و سرمایهگذاری در مراکز داده از نفت پیشی گرفته است. پایان عصر سوختهای فسیلی حتمی، اما سرعت آن به تصمیمات امروز بستگی دارد.
ده سال پس از توافق تاریخی اقلیمی پاریس در سال ۲۰۱۵، تازهترین دادهها نشان میدهند که جهان در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر و خودروهای برقی بسیار سریعتر از پیشبینیهای اولیه حرکت کرده است. اگرچه همچنان فاصله قابل توجهی با اهداف کنترل گرمایش زمین وجود دارد، اما واقعیت این است که انقلاب انرژی پاک با سرعتی فراتر از تصور کارشناسان در حال پیشروی است.
محسن طرزطلب، معاون وزیر نیرو و رئیس ساتبا، در افتتاحیه هفتمین کنفرانس نیروگاههای تجدیدپذیر عنوان کرد: ظرفیت نصب شده انرژیهای تجدیدپذیر 2 هزار و 555 مگاوات است. از این میزان بیش از ۲ هزار مگاوات خورشیدی، ۴۰۰ مگاوات بادی و ۱۰۰ مگاوات از سایر منابع تامین شده است. نسبت به دوره مشابه در سال قبل باید گفت در شش ماه نخست امسال، ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر ۴۳ درصد رشد داشته است.
معاون وزیر نیرو گفت: بهرهبرداری از ۲۵۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی جدید در سراسر کشور و عملیات اجرایی ۴۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی در تهران، شنبه، ۱۹ مهرماه با حضور برخط رئیس جمهور آغاز می شود.
تازهترین دادههای بینالمللی نشان میدهد جریان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال ۲۰۲۴ بیش از هر زمان دیگری به سمت بخشهای نوآورانه و زیرساختی، از جمله فناوری اطلاعات، انرژیهای تجدیدپذیر و تولید صنعتی، هدایت شده است.
