هر آنچه درباره ارز دیجیتال تتر باید بدانید!

اگر با کلیت ارزهای دیجیتال آشنا باشید یا لااقل مقالات ما در این مورد را خوانده باشید، احتمالا نام ارز دیجیتال تتر (Tether) به گوشتان خورده است.

این ارز دیجیتال مثل ارزهای دیجیتال دیگر نیست. فرآیند ماینینگ در آن وجود ندارد و مثل ارز دیجیتال لیبرای فیس‌بوک کنترل مرکزی دارد. مهم‌تر از همه اینکه ارزش ثابتی دارد. ارز دیجیتال تتر با داشتن ۹ میلیارد و ۱۹۳ میلیون دلار سومین ارز دیجیتال بزرگ پس از بیت‌کوین و اتریوم است.

همچنین حجم متوسط معاملات روزانه تتر بیش از ۲۶ میلیارد دلار است که آن را بالاتر از تمام ارزهای دیجیتال دیگر قرار می‌دهد.

تتر ارز دیجیتالی برای خرید روزانه

ارزهای دیجیتال در اصل برای تبادلات مالی ساخته شده‌اند؛ اما می‌دانیم که نمی‌توان از ارزهای دیجیتال نسل اول و دوم مثل بیت‌کوین و اتریوم برای تبادلات مالی وسیع استفاده کرد.

پیش از اینکه بیت‌کوین مشهور شود، از بیت‌کوین برای معاملات غیرقانونی مثل مواد مخدر در بازارهای سیاه و در اینترنت تاریک (Dark Web) استفاده می‌شد. بیت‌کوین این امکان را برای قاچاقچیان، توزیع‌کنندگان و خریداران فراهم می‌کرد که بتوانند با حدی از امنیت و ریسک کم معامله کنند.

اما از همان روزهای اول مسئله سرعت تراکنش‌ها و اطمینان از اینکه تراکنش‌ها در شبکه بیت‌کوین تایید شده‌اند خصوصا هنگامی که مقدار مبلغ مورد انتقال زیاد بود، هم تراکنش‌ها را کند می‌کرد و هم حدی از نااطمینانی را به وجود می‌آورد. بااین‌همه امنیت نسبی حاصل از بیت‌کوین، این ریسک را توجیه می‌کرد.

اگر مقاله پیشین ما در مورد نحوه کارکرد ارز دیجیتال پای و پروتکل استلار را خوانده باشید، می‌دانید که در شبکه بیت‌کوین «زنده‌بودن» بر «ایمنی» ترجیح داده شده است. به همین دلیل اگر شما هنگام انجام تراکنش‌ها به اندازه کافی صبر نکنید تا مطمئن شوید تراکنش موردنظر شما تایید شده است، احتمال این وجود دارد که در همین زمان بلاک‌چین شبکه بیت‌کوین دوشاخه شده باشد و تراکنش شما نه مورد تایید همه نودهای شبکه، بلکه تنها مورد تأیید تعدادی از نودها قرار گرفته باشد.

تتر ارز دیجیتالی با قیمت ثابت

بعدازآنکه بیت‌کوین به یک ارز دیجیتال بسیار محبوب تبدیل شد، قیمت آن‌هم بسیار بالا رفت. پس از مدتی دوباره بسیار پایین آمد و بعدازآن، نوسان‌ همواره ادامه داشته است.

این نوسان قیمت علاوه بر موارد پیشین باعث می‌شد که چندان نتوان از بیت‌کوین برای پرداخت‌‌ها و قراردادها استفاده کرد. تصور کنید که شرکت یا فردی از چندین سال پیش بابت خرید خدمات خاصی قرارداد می‌بست که مثلا ۱۰ بیت‌کوین به طرف مورد معامله‌اش بدهد. چنین معامله‌ای هم برای خریدار و هم برای فروشنده می‌توان باعث زیان شود.

چنین نوسان‌های قیمتی در بقیه ارزهای دیجیتال نیز وجود دارند. اتریوم‌ هم تغییر قیمت زیادی را تجربه کرده است. بقیه قیمت ارزهای دیجیتال هم از بیت‌کوین و اتریوم پیروی می‌کنند.

ازاین‌روی ارزهای دیجیتالی ایجاد شده‌اند که اصطلاحا به آن‌ها ارزهای دیجیتال پایدار (Stable Coin) می‌گویند. این ارزهای دیجیتال پایدار قیمتشان نه بر اساس میزان عرضه و تقاضا و پارامترها دیگر بازار بلکه بر پایه ارزهای معتبر دنیا یا فیات‌ها مثل دلار، یورو و ین ژاپن تنظیم می‌شوند.

ارزهای دیجیتال پایدار نه‌تنها بر پایه ارزهای معتبر دنیا ارزش‌گذاری می‌شوند بلکه پشتوانه این ارزهای دیجیتال، ارزهای معتبر وابسته به بانک‌های مرکزی کشورها است.

ارز دیجیتال تتر توسط یک شرکت هنگ‌کنگی به نام تتر لیمیتد (Tether limited) ارائه شده است. چون پشتوانه این ارز دیجیتال دلار آمریکا است و به آن وصل شده (tethering) به آن USD Tether می‌گویند که در پلتفرم‌های معاملاتی به‌طور خلاصه آن را USDT می‌نویسند.

پشتوانه ارز دیجیتال تتر، دلار آمریکا است؛ یعنی به‌ازای هر یک توکن ارز دیجیتال تتر، یک دلار در حساب بانکی شرکت تتر لیمیتد وجود دارد. این مسئله از آن‌سو هم به این معنی است که ارزش هر توکن این ارز برابر یک دلار آمریکا است و این ارزش قابل‌تغییر نیست.

تنها مرجعی هم که می‌شد برای خریدوفروش تتر استفاده کرد، وب‌سایت شرکت تتر لیمیتد بود. البته در حاضر چنین امکانی فراهم نیست.

برای این کار شما باید در کیف پول آنلاین ارز دیجیتال تتر یک حساب کاربری باز می‌کردید. با این کار مشخصا مثل ارزهای دیجیتال دیگر این کیف پول دیجیتال یک کلید خصوصی و یک کلید عمومی به شما می‌دهد و با استفاده از آن می‌توانید تتر مبادله کنید.

در این حالت برای اینکه بتوانید تتر بخرید باید به‌اندازه‌ای که می‌خواهید با استفاده از سیستم‌های پرداخت آنلاین موجود در سایت، به‌حساب شرکت دلار واریز کنید و به همان اندازه تتر دریافت کنید. به‌ازای هر دلار هم یک تتر دریافت می‌کنید؛ یعنی اگر ۱۰۰۰ دلار واریز کنید، ۱۰۰۰ تتر دریافت خواهید کرد.

هر وقت هم کسی بخواهد مثلا ۱۰۰۰ تتر خود را به دلار تبدیل کند، شرکت ۱۰۰۰ دلار به وی می‌پردازد و تتر‌های او را دریافت و آن‌ها را نابود می‌کند؛ یعنی این تترها دیگر از چرخه خارج می‌شوند. این اتفاق دقیقاً شبیه چیزی است که در ارز دیجیتال لیبرای فیس‌بوک رخ می‌دهد.

چنین اتفاقی البته برای مشتری‌های بزرگ رخ می‌دهد. مشتریان خرد می‌توانند از پلتفرم‌های معاملاتی مختلف، تتر بخرند.

مبادلات در شبکه ارز دیجیتال تتر

مثل همه ارزهای دیجیتال، شما در شبکه ارز دیجیتال تتر هم می‌توانید آن را مستقیما به کسی بفرستید یا دریافت کنید. تایید تراکنش‌ها در تتر مرکزی است و توسط همین شرکت تتر لیمیتد انجام می‌شود.

بلاک‌چین یک نوع از آن نیز وابسته به بلاک‌چین بیت‌کوین است و با استفاده از فناوری Onmilayer به بلاک‌چین بیت‌کوین متصل می‌شود؛ یعنی هش بلاک‌های تتر، همان هش بلاک‌های بلاک‌چین بیت‌کوین است.

ارز دیجیتال تتر در ابتدا قرار بود که ابزاری برای مبادلات مالی بسیار معمولی در دنیا باشد اما به دلایل متعددی این ارز دیجیتال فعلا به‌عنوان یک پایه معاملاتی در سایت‌های معامله ارزهای دیجیتال در دنیا استفاده می‌شود.

یعنی کاربران پس از خرید ارز دیجیتال تتر از طریق وب‌سایت این شرکت آن را به کیف پول دیجیتال خود در یکی از سایت‌های معامله ارزهای دیجیتال مثل بایننس (Binance) یا کوین‌بیس (Coin base) واریز می‌کنند و سپس با استفاده از آن بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال دیگر را می‌خرند. وقتی هم که بخواهند ارزهای دیجیتال خود را بفروشند، آن را می‌فروشند و در مقابل تتر دریافت می‌کنند.

یا اینکه ارزهای دیجیتال دیگر خود را به حساب این سایت‌ها واریز می‌کنند و در صورت لزوم می‌توانند آن را بفروشند و تتر بخرند.

در حال حاضر تمامی وب‌سایت‌هایی که در آن‌ها معاملات ارزهای دیجیتال انجام می‌شود امکان معامله هر ارز دیجیتال دیگری با تتر را فراهم کرده‌اند. در نتیجه ارز دیجیتال تتر در این سایت‌ها یک ارز پایه است.

اگر شما در یکی از این وب‌سایت‌های خرید‌وفروش مثلا مقداری بیت‌کوین یا اتریوم دارید و حالا مطمئن هستید که قیمت این دو ارز پایین خواهد آمد، به‌جای اینکه کلی تلاش کنید و آن را تبدیل به فیات یا ارزهای رایج کشور خود بکنید، آن را مستقیما به تتر تبدیل می‌کنید. چون ارزش تتر ثابت است، شما نگران نوسان قیمت نیستید و دارایی شما به دلار حفظ می‌شود (بله. مسلم است که خود ارزش دلار هم تابع تورم و فاکتورهای دیگر است؛ اما این تغییرات کوچک هستند).

تبدیل به تتر با کارمزد جزئی

اگر بخواهید بیت‌کوین یا اتریوم را مثلا به ریال تبدیل کنید، شما مجبور هستید آن را از حساب پلتفرم معاملاتی به‌حساب کیف پول دیجیتال خود در یکی از سایت‌های ایرانی خریدوفروش بیت‌کوین یا اتریوم واریز کنید و سپس در این سایت‌ها ارز خود را بفروشید. برای این کار شما حداقل باید ۲ درصد کارمزد بدهید.

درصورتی‌که تبدیل بیت‌کوین به تتر مثلا در پلتفرم‌ معاملاتی بایننس تنها ۰٫۰۱ درصد کارمزد دارد.

حال وقتی هم بخواهید دوباره بیت‌کوین بخرید و به سامانه معاملاتی واریز کنید، دوباره ۲ درصد دیگر کارمزد باید بدهید.

محبوبیت ارز دیجیتال تتر در اینجاست که چون تمام پلتفرم‌های معاملاتی از تتر پشتیبانی می‌کنند، شما می‌توانید مستقیما در همین سایت‌ها بیت‌کوین خود را بفروشید و به‌جای آن تتر بگیرید.

با اینکه تتر در همان روزهای اول پیدایش به‌منظور ایجاد یک ارز دیجیتال قابل‌اتکا، پایدار و بدون نوسان قیمت برای استفاده در مبادلات مالی ساخته شده بود، اما در حال حاضر مهم‌ترین کاربرد تجاری آن در همین سایت‌های معاملاتی است.

تتر ابزاری است که به شما امکان می‌دهد بدون داشتن دلار و با کارمزد کم، پول خود را به دلار تبدیل کنید. در سایت‌های معاملاتی مثلا خود تبدیل بیت‌کوین به دلار کارمزدی بیشتر از تبدیل به تتر دارد.

ارزهایی مثل تتر هستند که امکان معامله بین‌ جفت‌ارزها مثلا بیت‌کوین/اتریوم، بیت‌کوین/دش را فراهم می‌کنند.

سایت‌های ایرانی خریدوفروش ارزهای دیجیتال نیز از تتر پشتیبانی می‌کنند. اگر شما بخواهید دلار بخرید اما در بازار آزاد نتوانید به آن دسترسی داشته باشید، می‌توانید از طریق همین‌ سایت‌های ایرانی ارز دیجیتال تتر را بخرید.

چیزهایی که تا اینجا گفتیم به‌اندازه کافی برای شناخت و استفاده از ارز دیجیتال تتر کافی هستند. اگر پاسخ سوال‌هایتان درباره ارز دیجیتال تتر را یافته‌اید، می‌توانید با خیال راحت صفحه آکادمی را ببینید.

اما بااین‌همه و علی‌رغم نقدینگی ۹ میلیارد دلاری و معاملات روزانه ۲۶ میلیارد دلاری که با تتر انجام می‌شوند و آن را به یک ارز قابل‌اتکا تبدیل می‌کنند، ارز دیجیتال تتر در این سال‌ها یکی از بحث‌برانگیزترین ارزهای دیجیتال بوده است.

ما در ادامه به برخی از این مسائل می‌پردازیم.

چند نوع ارز دیجیتال تتر وجود دارد؟

توکن‌های تتر در اصل به ۳ بلاک‌چین مختلف متصل می‌شوند؛ یعنی ۳ نوع تتر وجود دارد. همه این سه نوع در عمل یکی هستند اما وقتی می‌خواهید از USDT استفاده کنید بهتر است بدانید که چه نوعی را دارید به کار می‌برد.

راحت‌ترین روش برای فهمیدن نوع تتر این است که به آدرس کیف پول تتر خود نگاه کنید.

این سه نوع تتر و آدرس کیف پول دیجیتال آن‌ها این‌گونه هستند:

1. نوع اول از بلاک‌چین بیت‌کوین بهره می‌برد و Omni Layer USDT نام گرفته است. بلاک‌چین این نوع تتر Bitcoin Omnilayer نام دارد. آدرس کیف پول دیجیتال این تتر با عبارت‌های «۱»، «۳» و «bc1» شروع می‌شود.
2. نوع دوم از بلاک‌چین اتریوم که الگوریتم ERC20 دارد، استفاده می‌کند و ERC20 USDT یا eUSDT نام دارد. آدرس کیف پول دیجیتال این تتر با عبارت‌ «۰x» شروع می‌شود.
3. نوع سوم از بلاک‌چین ارز دیجیتال ترون (TRON) که الگوریتم TRC20 دارد، استفاده می‌کند و TRC20 USDT نام دارد. آدرس کیف پول دیجیتال این تتر با عبارت‌ «TX» شروع می‌شود.

آیا ارز دیجیتال تتر امن است؟

مشکل اینجاست که راستش دلار آمریکا پشتوانه کل تترهای در گردش موجود در دنیا نیست؛ یعنی تعداد تترهایی که در دنیا در جریان هستند، کمی بیشتر از دارایی دلاری شرکت تتر لیمیتد است. دلیل این قضیه به ماجرای شرکت تتر لیمیتد و یک پلتفرم معاملاتی به نام بیت‌فاینکس (Bitfinex) مربوط است.

راستش تعدادی از مدیران تتر لیمیتد، در مدیریت بیت‌فاینکس نیز حضور دارند. بیت‌فاینکس زمانی از یک تامین‌کننده ثالث به نام Crypto Capital Corp برای بخشی از خدمات پرداخت خود استفاده می‌کرد. این شرکت به عنوان مسئول پرداخت‌ها، بخش زیادی از دارایی‌های بیت‌فاینکس را در اختیار داشت.

اما در سال ۲۰۱۸، حدود ۸۵۱ میلیون دلار از دارایی‌های بیت‌فاینکس که تحت کنترل این شرکت پرداخت بودند، به دلیل برخی از درگیری‌های حقوقی که از سوی چند کشور مختلف وجود داشت، از طرف دادگاهی در نیویورک مسدود شد.

در نتیجه بیت‌فاینکس حالا ۸۵۱ میلیون دلار جای خالی داشت. در این زمان بود که شرکت تتر لیمیتد وارد کار شد و ۸۵۱ میلیون تتر را به بیت‌فاینکس به‌عنوان وام پرداخت کرد.

در نتیجه با احتساب اینکه در حال حاضر ارزش بازار تتر حدود ۹ میلیارد و ۱۹۳ میلیون دلار است، می‌توان گفت تنها ۹۰ درصد تترهایی که در بازار جریان دارند، دارایی پشتوانه دلاری هستند.

شرکت تتر لیمیتد برای اینکه به کاربران اطمینان دهد که ارز دیجیتال آن‌ها دارای پشتوانه دلاری است، به‌طور مرتب مقدار موجود حساب بانکی خود را پشتوانه دلاری‌اش در این واریز می‌شود، منتشر می‌کند.

در این میان دعواهای حقوقی و بانکی دیگری هم درباره ارز دیجیتال تتر رخ داده‌اند. یکی از این دعواها باعث شده است که یک بانک تایوانی که حساب بانکی شرکت که پشتوانه دلاری تتر در آن نگهداری می‌شود، دیگر حاضر به همکاری با بانک‌های آمریکایی نباشد و در نتیجه در حال حاضر شهروندان آمریکایی نمی‌توانند مستقیما تتر بخرند.

اما علی‌رغم همه این‌ها حجم بالای معاملات روزانه تتر و استفاده گسترده کاربران و پلتفرم‌های معاملاتی از این ارز دیجیتال نشان می‌دهد که کاربران چندان اهمیتی نمی‌دهند که تتر پشتوانه دلاری ۱۰۰ درصدی داشته باشد. تا زمانی هم که کاربران آن را ارزشمند بدانند و می‌توان مطمئن بود که تتر همواره یک دلار ارزش خواهد داشت.