بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی

حتما می‌دانید که شبکه‌های اجتماعی نقش زیادی در تصمیم‌های‌ ما دارند. این که چرا یک کالا را می‌خریم، از یک خدمات استفاده می‌کنیم یا نسبت به یک موضوع بی‌تفاوت می‌شویم از شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام و تلگرام تاثیر می‌گیرد. به همین خاطر در سوی دیگر ماجرا، شرکت‌ها و تولیدکنندگان کالا و خدمات مجبور هستند یک استراتژی برای شبکه‌های اجتماعی خود داشته باشند.

استخدام متخصص شبکه‌های اجتماعی برای یک کسب‌وکار اجتناب‌ناپذیر است. اگر یک شیرینی‌فروشی کوچک دارید، رقبای شما مدام دارند در اینستاگرام و تلگرام تصویر و فیلم شیرینی‌های خود را منتشر می‌کنند. بدون داشتن برنامه منسجم برای شبکه‌های اجتماعی، میدان رقابت برای شما تنگ خواهد شد.

متری برای اندازه‌گیری

یک اشتباه مهلک در بازاریابی دیجیتال این است که عملکرد خود را برمبنای لایک یا افزایش فالورها بسنجیم. این که مخاطب‌ها پست‌های شما را بیشتر لایک کنند الزاما منجر به فروش بیشتر شما نخواهد شد. کامنت‌های منفی هم ملاک خوبی برای سنجش ناراضایتی نیستند. بررسی‌ها نشان داده که مردم برای ابراز مخالفت و اعتراض بیشتر از تایید و موافقت به کامنت‌گذاشتن تمایل نشان می‌دهند.

شما به یک متر نیاز دارید که بتوانید به‌صورت روشن، در دسترس، قابل‌اندازه‌گیری و مرتبط با کسب‌وکار، عملکرد بازاریاب دیجیتال خود را اندازه‌گیری کنید.

از طرف دیگر توجه کنید که هدف از شبکه‌های اجتماعی الزاما منجر به تکمیل فرایند خرید نمی‌شود. هدف این است که مشتری به کمک شبکه اجتماعی یک کالا را نشان کند، با واحد فروش تماس بگیرد یا در مورد ویژگی‌های آن سوال بپرسد. یعنی هدف متصل کردن مشتری بالفعل به واحد فروش است.

به تحقیق‌های علمی ارجاع دهید

بهتر است کپشن‌های اینستاگرام کوتاه باشد یا بلند؟ عکس رنگی بهتر است یا سیاه‌وسفید؟ عکس ساده مفیدتر است یا تصاویر شلوغ؟ آیا باید در اینستاگرام تم ثابت داشت یا بهتر است رنگ‌ها مدام تغییر کنند؟

شاید شما برای هرکدام از این پرسش‌ها پاسخ داشته باشید. اما تمام این پاسخ‌ها حدس و گمان هستند. لازم است تحقیق‌های قابل استناد برای مخاطب ایرانی در اختیار داشته باشید تا بتوانید تصمیم درست بگیرید.

بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی بدون پیمایش اثربخش نیست.

در بیشتر موارد نرخ لایک‌ها به فالورها و نرخ کامنت‌گذاری‌ها بی‌معنا نیستند. اما معنای آن‌ها ساده نیست. این‌طور نیست که افزایش لایک معادل با فروش و کاهش لایک مساوی با ضرر باشد.

یک روش ساده این است که ببینید میانگین سنی مشتری‌های شما چند سال است. بعد تعیین کنید که سن اعضای کدام شبکه اجتماعی به مشتری‌های شما نزدیک‌تر هستند. همین اندازه‌گیری ساده مسیر سرمایه‌گذاری شما را تعیین می‌کند.

رقبای خود را رصد کنید

در شبکه‌های اجتماعی می‌توانید رقبای خود را ببینید و از نحوه ارتباط آن‌ها با مشتری باخبر شوید. این که اینستاگرام رقیب لایک بیشتر دارد یا کامنت‌ها مثبت‌تر است نشانه موفقیت بیشتر آن‌ها در شبکه اجتماعی نیست.

در شبکه اجتماعی رقیب نباید لایک‌ها و کامنت‌ها رصد شوند، بلکه هدف اطلاع از مسیر ارتباطی رقبا با مشتری‌های آن‌ها است. نه واکنش مشتری‌ها به این ارتباط. چرا که با هزاران روش می‌شود تعداد لایک‌ها را بالا برد، بدون آن که اتفاق تجاری مثبتی رخ دهد.

یک اتفاق دیگر در شبکه‌های اجتماعی این است که از رقبای خود ایده بگیرید، اما هرگز سعی نکنید آن‌ها را کپی کنید. مثلا اگر رسانه رقیب دارد کلاس آموزش بورس برپا می‌کند، شاید شما بتوانید مطالب رایگان آموزش بورس منتشر کنید.

معمولا شرکت‌های کوچک، بزرگ‌ترها را رصد می‌کنند. اما شرکت‌های بزرگ از کوچک‌ترها بی‌خبر هستند. وقتی هوآوی ناشناخته بود از سامسونگ خبر داشت ولی بعید است که سامسونگ از هوآوی باخبر بوده باشد.

به عقب نگاه کنید

به‌احتمال‌زیاد تا امروز در شبکه‌های اجتماعی فعالیت داشته‌اید. یک صفحه اینستاگرام، سایت، کانال تلگرام و حتی شاید حساب کاربری فیس‌بوک داشته باشید. حتی اگر حضور مجازی خیلی پررنگی نداشته‌اید، باز هم می‌توانید از گذشته درس بگیرید.

• چه‌کسانی صفحه شما را دنبال می‌کردند؟
• کدام فعالیت‌ها تاثیر مثبت تجاری داشتند؟
• کدام فعالیت‌ها مناسب نبودند؟
• چه کسانی به شما پیام می‌دهند؟

بهتر است به تقویت حساب موجود بپردازید. خرید یک حساب با فالوورهای فیک فقط پول دور ریختن است. از دل فالوورهای فیک که هیچ برهمکنشی با شما نداشته باشند، مشتری بیرون نمی‌آید.

شبکه‌های اجتماعی را تفکیک کنید

کاربران توییتر شباهتی به اینستاگرامی‌ها ندارند. حتی رفتار خود شما در اینستاگرام و توییتر شبیه به هم نیست. چیزی که در توییتر توجه شما را جلب می‌کند، می‌تواند در اینستاگرام آزاردهنده باشد.

مثلا فرض کنید یک شرکت تولید تلفن همراه می‌خواهد دو خبر را اعلام کند. یک خبر مربوط به قیمت محصول جدید است و خبر دیگر در مورد عرضه محصول در رنگ‌های متفاوت. کدام خبر باید در اینستا منتشر شود و کدام‌یک در توییتر؟

بله، درست حدس زدید. هر دو خبر باید در هر دو رسانه منتشر شوند. اما خبر توییتری بر کلمات و اعداد تاکید می‌کند در حالی که خبر اینستاگرام بر تصاویر.

برخی شرکت‌های بزرگ برای شبکه‌های مختلف متخصص‌های متفاوتی استخدام می‌کنند. یک نویسنده مینیمالیست، شوخ‌طبع و ریزبین برای توییتر مناسب است. اما همین فرد شاید در نوشتن کپشن‌های اینستاگرامی موفق نباشد.

روند پیشرفت خود را رصد کنید

باید برای رصد فعالیت‌های اجتماعی خود برنامه مشخص داشته باشید. در این برنامه می‌نویسید هرروز چه پست‌هایی گذاشتید، برخورد مخاطب با پست شما چه بود؟ چه متغیرهایی در این تغییر رفتار اثر داشتند؟

از این تحلیل ممکن است به نتایج جالب برسید. مثلا متوجه شوید پست‌هایی که تم قرمز دارند از تم آبی موفق‌تر هستند. یا متوجه شوید که مخاطب‌های شما برخلاف تصور از کپشن‌های طولانی بیشتر استقبال می‌کنند.

همزمان دو تغییر ایجاد نکنید تا بتوانید اثر تغییرات اعمال شده را ارزیابی کنید.

بعد از مدتی می‌توانید روند پیشرفت یا پسرفت خود را رصد کنید. به‌این‌ترتیب متوجه می‌شوید که تحولات تاثیر مثبت داشته‌اند یا خیر.

معمولا بهتر است هم‌زمان چند عنصر با هم تغییر نکنند. به‌این‌ترتیب می‌تواند مثبت یا منفی بودن تغییرات را رصد کنید. اگر دو عامل با هم تغییر کند، نمی‌دانید واکنش مثبت مخاطب به‌خاطر تغییر کدام عامل بوده است.

خودتان یک مثال خوب هستید

در چه شبکه‌های اجتماعی‌ای عضو هستید؟ هرروز کدام کانال‌ها را به‌طور جداگانه چک می‌کنید؟ از خودتان بپرسید این شبکه‌ها چه دارند که نسبت به آن‌ها وفادار هستید. همچنین مشخص کنید چرا برخی از کانال‌ها برایتان حکم مجلات سرگرم‌کننده دارند اما برخی دیگر به خرید ختم می‌شوند.

البته در نظر بگیرید که شما یک نفر هستید و یک نفر جامعه آماری خوبی برای تصمیم‌گیری نیست. بااین‌وجود می‌توانید از فکر کردن به رفتار خود به احکامی کلی برسید.

همه از یک صفحه که اطلاعاتی ارزشمند داشته باشد استقبال می‌کنند، اما تعریف همه از ارزش یکی نیست. یکی به اطلاعات علمی علاقه دارد و دیگری به مطالب طنز.

آخرین کلید برای توفیق در فضای مجازی صبر است. قرار نیست اولین نشانه‌های حرکت روبه‌جلو منجر به چند برابر شدن سود مجموعه شوند. دقت کنید که شبکه‌های اجتماعی تنها یک ابزار تبلیغاتی هستند. برای رشد مداوم شرکت به چیزی بیشتر از تبلیغات موثر نیاز است.