به گزارش تجارت نیوز، صنعت برق در آمریکا وارد مرحلهای تاریخی شده است. برای نخستین بار در تاریخ این کشور، تولید برق از منابع فسیلی در یک بازه زمانی کامل (ماه مارس ۲۰۲۵) به زیر ۵۰ درصد کاهش یافت. این اتفاق نهتنها نقطه عطفی در مسیر گذار انرژی آمریکا محسوب میشود، بلکه سیگنال واضحی برای آینده جهانی انرژی پاک است. دادههای جدید منتشرشده توسط اندیشکده انرژی «امبر» نشان میدهد که آمریکا در حال تجربه یکی از بزرگترین تحولات در ترکیب منابع تولید برق است.
رشد انرژی های تجدیدپذیر در آمریکا
در ماه مارس ۲۰۲۵، منابع تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی، بادی، برقآبی و هستهای در مجموع، توانستند از منابع فسیلی (زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی) پیشی بگیرند و تنها ۴۸.۹ درصد از کل برق تولیدی آمریکا از سوختهای فسیلی تأمین شد. این در حالی است که تا همین چند سال پیش، زغال سنگ و گاز طبیعی سهم عمدهای از انرژی تولیدی را در اختیار داشتند.
افزایش ظرفیت نصبشده نیروگاههای بادی و خورشیدی، کاهش قابل توجه هزینه این فناوریها، مشوقهای مالیاتی فدرال، و حمایت سیاستگذاران ایالتی و ملی از انرژیهای پاک از جمله عواملی هستند که زمینهساز این تحول شدهاند. به عنوان مثال، تولید انرژی بادی به تنهایی در ماه مارس نسبت به سال گذشته ۱۲ درصد رشد داشته و انرژی خورشیدی نیز با جهش قابل توجه ۳۷ درصدی مواجه شده است.
همچنین، عواملی مانند کاهش فصلی تقاضا نیز در افت سهم سوختهای فسیلی مؤثر بودهاند. ماه مارس در آمریکا معمولاً دارای دمای معتدلی است که مصرف برق را نسبت به زمستان و تابستان کاهش میدهد. در چنین شرایطی، شبکه برق فرصت بیشتری برای استفاده از انرژیهای با هزینه حاشیهای صفر مانند خورشید و باد دارد.
زغال سنگ، که زمانی ستون فقرات برقرسانی آمریکا محسوب میشد، اکنون به سرعت در حال عقبنشینی است. در ماه مارس، سهم زغال سنگ از کل تولید برق تنها ۱۵ درصد بود. انرژی هستهای با حدود ۱۹ درصد و برقآبی با ۷ درصد از کل سهم، همچنان بخشهای پایداری از شبکه را تشکیل میدهند.
آیا این تغییر موقتی است یا نشانهای از یک روند پایدار؟
در حالی که برخی ممکن است این تغییر را تنها نتیجه نوسانات فصلی بدانند، اما روند کلی چیز دیگری را نشان میدهد. در تابستان، احتمال افزایش مجدد سهم گاز طبیعی به دلیل افزایش مصرف تهویه مطبوع وجود دارد، اما شتاب بیسابقه در گسترش انرژیهای پاک و کاهش سهم زغال سنگ، نشان میدهد که سوختهای فسیلی در حال از دست دادن جایگاه خود هستند.
بر اساس اطلاعات منتشرشده از سوی اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)، هرچند که در کل سال ۲۰۲۳، سوختهای فسیلی هنوز ۶۰ درصد از تولید برق سالانه را تأمین کردند، اما روند نزولی آنها ادامهدار است. پیشبینی میشود که تا پایان این دهه، سهم سالانه سوختهای فسیلی به کمتر از ۵۰ درصد برسد.
تأثیر قانون کاهش تورم (IRA) و نقش فناوری
قانون کاهش تورم که در سال ۲۰۲۲ تصویب شد، سرمایهگذاری در پروژههای انرژی پاک را تسریع کرده است. میلیاردها دلار سرمایهگذاری در زمینه نیروگاههای خورشیدی و بادی، ذخیرهسازی باتری و نوسازی زیرساختهای انتقال برق، زمینه را برای رشد بیشتر انرژیهای پاک فراهم کرده است.
از سوی دیگر، پیشرفت فناوریهای ذخیرهسازی انرژی و توسعه سیستمهای پاسخ به تقاضای هوشمند، قابلیت اطمینان شبکه را در زمانهایی که خورشید نمیتابد یا باد نمیوزد، افزایش میدهد. این موضوع کمک میکند تا انرژیهای تجدیدپذیر نهتنها مکمل، بلکه جایگزین منابع فسیلی شوند.
چالشهای باقیمانده و تفاوتهای منطقهای
اگرچه آینده روشن است، اما هنوز چالشهایی باقی ماندهاند. برخی ایالتها مانند کالیفرنیا و تگزاس در پذیرش انرژیهای تجدیدپذیر پیشرو هستند، اما مناطق دیگری همچنان به شدت به منابع فسیلی وابستهاند. ایجاد یک شبکه ملی برق و انتقال قوی برای متعادل کردن این تفاوتها، یکی از اهداف کلیدی سیاستگذاران در سالهای آینده خواهد بود.
کاهش سهم سوختهای فسیلی در تولید برق آمریکا به زیر ۵۰ درصد، صرفاً یک خبر خوب نیست؛ بلکه نشانهای است از تغییر بنیادی در ساختار انرژی جهان. این اتفاق میتواند انگیزهای باشد برای کشورهای دیگر، شرکتهای برق، سرمایهگذاران و حتی مصرفکنندگان برای نگاه دوباره به انرژی پاک بهعنوان گزینهای اقتصادی، پایدار و امن.
آینده برق، تجدیدپذیر است. کسانی که از همین امروز برای این آینده برنامهریزی میکنند، نهتنها از نظر زیستمحیطی بلکه از نظر اقتصادی نیز برندگان اصلی خواهند بود.