به گزارش تجارت نیوز، «پروژه طوبی» ابتدای آبان‌ماه سال ۱۴۰۳ با اعلام داوود زارعیان، معاون وقت تجاری و خدمات مشتریان شرکت مخابرات ایران، آغاز شد. پروژه طوبی، طرح تحول‌آفرین شرکت مخابرات ایران برای نوسازی شبکه مخابراتی کشور و تبدیل آن به شبکه‌ای مبتنی بر IP و IMS، با وعده سرمایه‌گذاری عظیم ۹۰ هزار میلیارد تومانی در سال ۱۴۰۳ معرفی شد. این پروژه که از استان سمنان کلید خورده، قرار است طی پنج سال زیرساخت‌های ارتباطی کشور را متحول کند، مصرف انرژی را کاهش دهد، سرعت اینترنت را بهبود ببخشد و بستر اقتصاد دیجیتال را تقویت کند. اما با گذشت بیش از یک سال از آغاز این طرح، پیشرفت کُند، چالش‌های مالی و فقدان شفافیت، پرسش‌هایی جدی درباره امکان‌پذیری و کارآمدی آن ایجاد کرده است.
پروژه طوبی در بطن خود پاسخ به نیاز مبرم کشور برای نوسازی شبکه مخابراتی ۵۰ ساله‌ای است که دیگر پاسخگوی تقاضای روزافزون برای اینترنت پرسرعت، خدمات ابری و اقتصاد دیجیتال نیست.
طبق برنامه هفتم توسعه، اقتصاد دیجیتال باید ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) را تشکیل دهد، هدفی که بدون زیرساخت‌های مدرن مخابراتی دست‌نیافتنی است. طوبی نه‌تنها وعده بهبود کیفیت خدمات برای کاربران خانگی و تجاری را می‌دهد، بلکه با ادعای صرفه‌جویی معادل مصرف یک نیروگاه هزار مگاواتی (حدود ۵۰۰ میلیارد تومان سالانه)، نقشی کلیدی در بهینه‌سازی انرژی ایفا می‌کند. علاوه بر این، تکمیل این پروژه می‌تواند گامی در راستای تحقق شبکه ملی اطلاعات محسوب شود، طرحی که از سال ۱۳۸۵ با بودجه‌های کلان دنبال شده اما همچنان ناتمام مانده است.
از منظر استراتژیک، طوبی می‌تواند ایران را در رقابت منطقه‌ای فناوری اطلاعات تقویت کند، اما این هدف تنها در صورتی محقق می‌شود که پروژه از شعار به عمل برسد. در غیر این صورت، طوبی به فهرست بلند پروژه‌های ناتمام کشور افزوده خواهد شد، پروژه‌هایی که میلیاردها تومان بودجه بلعیده‌اند بدون آنکه نتیجه ملموسی دربر داشته باشند.
به منظور پاسخ گرفتن در مورد مسائلی که تاکنون طرح شد، سراغ شرکت ملی مخابرات رفتیم. مجید دارائی، مدیر مخابرات منطقه سمنان، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز درباره پروژه طوبی توضیح داده است که در ادامه می‌خوانید.
***
سمنان نقطه آغاز طرح طوبی بود چون مخابرات سمنان در این حوزه چابک عمل می‌کند
*چرا سمنان نقطه آغاز پروژه طوبی بوده است؟
از آنجا که بسترهای لازم برای پیاده‌سازی طرح طوبی در استان سمنان فراهم بوده و نیز از طرفی مخابرات سمنان در این حوزه چابک عمل می‌کند، از سوی مدیرعامل وقت و مدیر وقت شبکه مخابرات ایران، مخابرات استان سمنان به عنوان استان پایلوت این پروژه انتخاب شد.
سرمایه‌گذاری پیش‌بینی‌شده برای اجرای پروژه طوبی حدود ۷۰۰ میلیارد تومان بوده است / قرار بود ۲۵۰ میلیارد تومان از محل فروش املاک مازاد و ۴۵۰ میلیارد تومان از محل فروش کابل تأمین شود / تاکنون حدود ۷۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری واقعی انجام شده است
*پروژه طوبی پیش‌بینی می‌کرد با ۹۰ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری، شبکه مخابرات به شبکه مبتنی بر IP و IMS تبدیل شود. قرار بر این بود که بخش زیادی از این سرمایه با فروش املاک و منابع موجود شرکت مخابرات تامین شود. چقدر از این رقم تا به امروز تامین شده است؟
در استان سمنان، سرمایه‌گذاری پیش‌بینی‌شده برای اجرای پروژه طوبی حدود ۷۰۰ میلیارد تومان بوده است. طبق برنامه‌ریزی‌ها، قرار بود ۲۵۰ میلیارد تومان از محل فروش املاک مازاد و ۴۵۰ میلیارد تومان از محل فروش کابل تامین شود. تاکنون حدود ۷۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری واقعی در این پروژه انجام شده است.
بخش عمده تامین تجهیزات و امکانات طرح طوبی از طریق ظرفیت‌های داخلی صورت می‌گیرد
*آیا شرکت مخابرات برنامه‌ای برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی یا مشارکت بخش خصوصی در پروژه طوبی دارد، یا صرفاً به منابع داخلی متکی است؟
مخابرات استان سمنان با هدف حمایت از تولید داخل و تحقق شعار سال، برنامه دارد حداکثر بهره‌برداری را از منابع داخلی و مشارکت با شرکت‌ها و تولیدکنندگان بومی داشته باشد. به همین دلیل، بخش عمده تامین تجهیزات و امکانات طرح طوبی از طریق ظرفیت‌های داخلی صورت می‌گیرد.
تاکنون حدود ۱۵ درصد از پروژه طوبی در استان سمنان عملیاتی شده است
*پروژه طوبی از استان سمنان آغاز شد. تا امروز چه میزان پیشرفت داشته و از آبان‌ماه سال گذشته تاکنون چه عملکردی ثبت شده است؟
از آغاز پروژه طوبی تاکنون، حدود ۱۵ درصد آن در استان سمنان عملیاتی شده است.
نرخ بالای تورم، افزایش هزینه تجهیزات و وابستگی این صنعت به نرخ ارز و قیمت‌های جهانی، چالش را دوچندان می‌کند
*چه چالش‌ها یا موانعی تاکنون در اجرای پروژه طوبی گزارش شده است؟
همان‌طور که می‌دانید، تامین مالی یکی از پیش‌نیازهای کلیدی برای آغاز و ادامه هر پروژه‌ای است. در پروژه‌های مخابراتی، این چالش با توجه به نرخ بالای تورم، افزایش هزینه تجهیزات و وابستگی این صنعت به نرخ ارز و قیمت‌های جهانی، دوچندان می‌شود. بنابراین، یکی از مهم‌ترین موانع پروژه طوبی نیز تامین به‌موقع نقدینگی و بودجه لازم برای خرید تجهیزات و پیشبرد پروژه بوده است.
اجرای پروژه نتایج مثبتی به همراه داشته است
*آیا نتایج ملموسی از اجرای پروژه طوبی (مثل بهبود سرعت اینترنت، کاهش مصرف انرژی یا افزایش پوشش شبکه) گزارش شده است؟
بله، اجرای پروژه طوبی نتایج مثبتی به همراه داشته است که بخشی از این نتایج را می‌توان این‌گونه توضیح داد:
بهبود سرعت اینترنت: با کاهش فاصله مشترک تا مرکز مخابراتی، کیفیت و سرعت اینترنت و خدمات پهن‌باند به طرز محسوسی افزایش یافته است.
کاهش مصرف انرژی: به‌روزرسانی تجهیزات و استفاده از فناوری‌های جدید، منجر به کاهش حدود ۵۰ درصدی مصرف برق شده است.
افزایش پوشش شبکه: با توسعه شبکه FTTH و نیز نصب کافوهای نوری و POTS در سطح شهر، پوشش شبکه را در هر دو حوزه FTTC و FTTH به صورت چشمگیری توسعه داده است.
علاوه بر این، تحقق تئوری شهر هوشمند، بسترسازی مناسب برای دولت الکترونیک، تحقق دیجیتال‌سازی خدمات با تعریف و ارائه سرویس‌های ارزش افزوده، ارائه سرویس‌های مبتنی بر خدمات ابری، کاهش نرخ خرابی، آسان‌تر شدن فرایند نگهداری و مانیتورینگ شبکه و همچنین افزایش ملموس رضایت مشتریان از دیگر دستاوردهای این پروژه بوده است
اخبار حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه علم و فناوری تجارت‌نیوز بخوانید.
