به گزارش تجارت نیوز، چین به سرعت در حال تبدیل شدن به مرکز انقلاب خودروهای برقی در جهان است. این تحول نه تنها باعث تغییر کامل شکل حملونقل شهری در این کشور شده، بلکه به کاهش شدید آلودگی هوا و تغییر ساختار بازارهای جهانی نفت نیز کمک میکند. خودروهای برقی حالا جایگاه پرفروشی در چین دارند و مدلهای پیشرفته آن، با امکانات مدرن و راندمان بالا، زندگی روزمره در شهرهای مختلف این کشور را متحول کردهاند. در این متن، تجربه شخصی یک متخصص و آمارهای دقیق بازار خودروهای برقی چین را مرور میکنیم تا بهتر بفهمیم چه تحولاتی در جریان است و چه تأثیراتی بر بازار انرژی جهانی باقی میگذارد.
رشد انفجاری خودروهای برقی و تغییر فضای شهری چین
در بازدید اخیر جان ریچارد از چین که دو هفته آخر ماه اکتبر ۲۰۲۵ انجام شد، تغییرات بزرگ و ملموسی در وضعیت حملونقل و محیط شهری دیده شد. به خصوص در شهر کوچک ونژو که تعداد وسایل نقلیه برقی به نسبت خودروهای موتوری ۵ به ۱ بود! حتی در شهرهای بزرگتر نیز خودروهای برقی بسیار رایجتر از خودروهای بنزینی هستند.
این تفاوت واضح است چون خودروهای برقی پلاک سبز دارند و خودروهای هیبریدی (EREV) پلاک سبز-سفید، در حالی که خودروهای موتوری بنزینی پلاک آبی دارند. به دلیل این تحول بزرگ، ترافیک شهری چین بسیار روانتر و کمآلودهتر از شهرهای آمریکا شده؛ خبری از صدای موتورهای بلند و دودهای مضر نیست و هوا به شکل قابل توجهی تمیزتر است.
موتورسیکلتها هم عمدتا برقی شدهاند و حتی در دانشگاهها جایگزین دوچرخه شدهاند. در حال حاضر نزدیک به ۱۰۰ شرکت خودروهای برقی تولید میکنند، اما رقابت سنگینی در راه است و انتظار میرود این تعداد به حدود دوازده شرکت برتر کاهش یابد.
فناوری و طراحی پیشرفته خودروهای برقی چینی
خودروهای برقی در چین بسیار پیشرفته و لوکس هستند. پارکینگهای زیرزمینی در ساختمانهای نوین معمولا دو یا سه طبقه هستند، با فضای پارک دقیق و باریک که راننده به کمک کنترل از راه دور و اپلیکیشن موبایل، ماشین را به راحتی داخل جای پارک هدایت میکند. فضای داخلی خودروها مجهز به صفحهنمایشهای بزرگ و سیستمهای هشداردهنده برای حفظ فاصله دقیق بین خودروها حتی در سرعت پایین است.
رانندگان چینی به خاطر فرهنگ اجتماعی و ذهنیت جمعگرایانه، توانستهاند رانندگی دقیق و هماهنگی در ترافیک را به خوبی رعایت کنند، چیزی که در فرهنگ فردگرای آمریکا کمتر دیده میشود.
سیاستهای حمایتی و رشد فروش خودروهای برقی
دولت چین مالیات بالایی روی خودروهای بنزینی اعمال میکند، اما خودروهای برقی از مالیات معاف هستند که شتاب زیادی به تقاضا داده است. فروش خودروهای برقی در چین در ژوئیه ۲۰۲۴ به سرعت از فروش خودروهای بنزینی پیشی گرفت.
چین همچنین در زمینه نوآوری و ثبت اختراعات خودروهای برقی پیشرو است. خودروهای برقی با برد طولانی (EREV) که در چین محبوب شدهاند، علاوه بر داشتن یک موتور کوچک احتراقی برای شارژ باتری، قادرند بیش از ۶۰۰ مایل با یک بار شارژ طی کنند. این قابلیت، مصرف باتری را نصف خودروهای برقی معمولی کرده و هزینهها را تا ۴۰۰۰ دلار کاهش میدهد.
تاثیر جهانی و بازار نفت
بر اساس گزارش بلومبرگ نیو انرژی فایننس، فروش خودروهای برقی فعال در چین سال گذشته بیش از دو برابر شده و یک سوم کل فروش خودروهای هیبریدی پلاگین را در این کشور تشکیل میدهد. این مدلها به زودی به بازار آمریکا نیز خواهند آمد؛ برای مثال شرکت استلانتیس در حال آمادهسازی وانت رم ۱۵۰۰ با برد ۶۹۰ مایل بر اساس این فناوری است.
از آسمان پرواز برگشت از شیآن به پکن، ردیف آسیابهای بادی در امتداد کوههای شانشی و هبی دیده میشوند که برق تولید میکنند. در کنار آنها، مزارع خورشیدی وسیع، نشاندهنده حرکت چین از نقطه میانی تولید «انرژی سبز» فراتر از مصرف سوختهای فسیلی هستند.
این تغییرات باعث شده است واردات نفت خام چین در سال مالی ۲۰۲۳-۲۰۲۴ حدود ۵.۵ درصد کاهش یابد. واردات نفت این کشور از روسیه در آگوست ۲۰۲۵ نسبت به سال قبل ۱۵.۲ درصد کمتر شده است.
برخی امیدوارند چین تا پنج سال آینده واردات نفت خام را قطع کند، هرچند دولت این را به دلیل عدم قطعیت تقاضای آینده تائید نمیکند.
کاهش واردات نفت و افزایش خودروهای برقی در چین و آمریکا باعث ایجاد مازاد نفت خام در جهان شده که موجب کاهش قیمت سوخت در پمپ بنزینهای جهانی و آمریکایی شده است. حتی با وجود افزایش تعداد خودروهای فعال در آمریکا در فصل تعطیلات، تقاضای سوخت کمتر شده و قیمت هر بشکه نفت خام به زیر ۶۰ دلار رسیده است.
تحول سریع چین به سمت خودروهای برقی نه تنها شهرهای این کشور را پاکتر و آرامتر کرده بلکه تأثیر عمیقی بر بازارهای جهانی انرژی گذاشته است. این تغییر جریان باعث کاهش چشمگیر واردات نفت چین و کاهش قیمت نفت شده است. فناوریهای نوین خودروهای برقی با برد طولانی و امکانات پیشرفته، آینده حملونقل در چین و بهزودی در سراسر جهان را رقم میزنند. در حالی که چین نقش پیشرو را در این حوزه دارد، این انقلاب نیازمند تغییرات فرهنگی، زیربنایی و سیاستگذاریهای هوشمند است تا آیندهای پایدار، پاک و کمهزینه را برای همه رقم بزند.