به گزارش تجارت نیوز، بازار جهانی پیل سوختی هیدروژنی وارد یک دوره طلایی رشد شده است؛ بازاری که از ۳.۶۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ به حدود ۵.۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۳۰ خواهد رسید و عملا ارزش آن تقریبا دو برابر میشود. در شرایطی که کشورها برای دستیابی به اهداف انتشار صفر خالص (Net Zero) تا سالهای ۲۰۵۰ و ۲۰۶۰ رقابت میکنند، فناوری پیل سوختی هیدروژنی به یکی از مهمترین ابزارهای گذار انرژی تبدیل شده است. این فناوری برق را بدون هرگونه انتشار مستقیم گازهای گلخانهای تولید میکند و اکنون در بخشهای کلیدی مانند حملونقل سنگین، صنایع بزرگ، شبکه برق و مراکز داده وارد فاز توسعه گسترده شده است.
گزارش تازهای از DataM Intelligence روندی پرشتاب را نشان میدهد: بازار پیل سوختی هیدروژنی با نرخ رشد مرکب سالانه ۸.۳ درصد در دوره ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۱ بزرگ خواهد شد؛ رشدی که نشاندهنده توجه بیسابقه دولتها، شرکتهای بزرگ انرژی و صنعت حملونقل به این فناوری است.
چرا بازار پیل سوختی در حال انفجار است؟
افزایش نگرانیهای جهانی درباره تغییرات اقلیمی از گرمایش کره زمین گرفته تا آلودگی هوا و بحران انرژی کشورها را به سمت انرژیهای پاک سوق داده است. هیدروژن، بهویژه در کنار پیل سوختی، یکی از معدود گزینههایی است که میتواند کامیونهای سنگین را بدون آلایندگی حرکت دهد. مراکز داده را بدون قطعی برق پایدار نگه دارد. کارخانهها و پالایشگاهها را کربنزدایی کند و امنیت انرژی کشورها را تقویت کند. به همین دلیل، سرمایهگذاریهای عظیمی در حال ورود به این حوزه است و روند آینده بازار شکل کاملا صعودی به خود گرفته است.
سرمایهگذاری دولتها؛ موتور محرک توسعه
بخش بزرگی از شتاب بازار، نتیجه سرمایهگذاریهای بیسابقه کشورهای بزرگ اقتصادی است. طبق آمار بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری دولتی برای توسعه هیدروژن در نظر گرفته شده است. این مبلغ شامل برنامهها و استراتژیهای ملی ایالات متحده، اروپا، چین، ژاپن و کره جنوبی است. این کشورها به دنبال تبدیل هیدروژن به ستون اصلی اقتصاد کمکربن هستند.
آمریکا؛ رهبر بازار با ۳۶ درصد سهم جهانی
- سهم بازار جهانی (۲۰۲۴): ۳۶ درصد
- پیشبینی بازار آمریکا در ۲۰۳۰: بیش از ۲.۳ میلیارد دلار
- سرمایهگذاری قانون زیرساخت: بیش از ۸ میلیارد دلار برای «هستههای هیدروژنی» و زیرساختهای سوخترسانی
آمریکا با ایجاد دهها مرکز تولید و توزیع هیدروژن، به سرعت در حال تبدیل شدن به قطب اصلی پیل سوختی است.
ژاپن؛ بازار بسیار بالغ با ۱۱ درصد سهم جهانی
- استقرار بیش از ۴۳۰ هزار واحد پیل سوختی خانگی
- بیش از ۱۶۵ ایستگاه سوختگیری هیدروژن
- یکی از بالاترین سرانههای جهان در حوزه زیرساخت هیدروژنی
ژاپن هیدروژن را بخش کلیدی امنیت انرژی آینده خود میداند.
حملونقل؛ بزرگترین مصرفکننده پیل سوختی
در سال ۲۰۲۴، بخش حملونقل با سهم ۴۶ درصد بزرگترین بازار پیل سوختی بود.
این سهم عمدتا مربوط به خودروهای سنگین، اتوبوسهای شهری، کامیونهای مسافتطولانی، تجهیزات جابهجایی مواد (Material Handling)و لیفتراکها و ماشینآلات صنعتی.
آمار قابلتوجه از آمریکا:
- بیش از ۵۰ هزار لیفتراک پیل سوختی فعال
- افزایش ۱۲۰ درصدی برنامههای آزمایشی کامیونهای سنگین در سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴
این بخش به دلیل نیاز بالا به توان زیاد، سوختگیری سریع و برد طولانی، یکی از بهترین گزینهها برای فناوری پیل سوختی محسوب میشود.
برتری فناوری PEMFC؛ پیشتاز بازار
از نظر فناوری، پیل سوختی غشای تبادل پروتون (PEMFC) با سهم ۵۲٪ (حدود ۱.۸۹ میلیارد دلار) پرکاربردترین نوع در جهان است.
دلایل برتری PEMFC:
- عملکرد سریع
- چگالی توان بالا
- مناسب برای خودروها
- قابلیت روشن شدن در دماهای پایین
کاربردهای ثابت؛ دومین بازار بزرگ با ۴۰ درصد سهم
بخش کاربردهای ثابت شامل مراکز داده، بیمارستانها، تاسیسات صنعتی و واحدهای تولید برق مستقل از شبکه در سال ۲۰۲۴، این بخش ۱.۴۶ میلیارد دلار ارزش داشت.
فناوری SOFC نیز با ۲۴ درصد سهم در حال تبدیل شدن به یکی از مهمترین گزینههای گرمایش صنعتی با آلایندگی نزدیک به صفر است.
کاهش هزینه هیدروژن سبز؛ کلید انفجار بازار
یکی از بزرگترین موانع توسعه پیل سوختی، هزینه بالای هیدروژن سبز است. اما پیشبینیها نشان میدهد: هزینه تولید هیدروژن سبز تا سال ۲۰۳۰ بین ۴۰ تا ۶۰ درصد کاهش مییابد.
این کاهش قیمت، رقابتپذیری پیل سوختی را در حملونقل، صنایع سنگین، نیروگاههای کوچک و کاربردهای خانگی با سرعت افزایش خواهد داد.
نقش شرکتهای پیشرو
شرکتهای بزرگ مانند Ballard Power Systems، Bloom Energy، Plug Power بهطور جدی روی افزایش دوام صفحات و غشاها، کاهش هزینه ساخت، بهبود چگالی توان و افزایش طول عمر سیستمها سرمایهگذاری میکنند.
شبکه جهانی ایستگاههای سوختگیری نیز در حال گسترش است و انتظار میرود تا سال ۲۰۳۰ از ۱۵ هزار ایستگاه فراتر رود.
نزدیک شدن به عصر هیدروژن
بازار پیل سوختی هیدروژنی اکنون در یکی از بهترین دورههای تاریخی خود قرار دارد. سرمایهگذاری دولتی، جهش در زیرساخت، کاهش هزینه هیدروژن سبز و توسعه فناوری باعث شده این صنعت در مسیر تبدیل شدن به یکی از ارکان اصلی اقتصاد انرژی قرن ۲۱ قرار گیرد.
اگر روند فعلی ادامه یابد، تا پایان این دهه جهان شاهد گسترش سریع خودروهای پیل سوختی، توسعه زیرساخت گسترده سوختگیری، ورود هیدروژن به مراکز داده و صنایع سنگین و تقویت سیستمهای برق پاک و پایدار خواهد بود. بازار تقریبا دو برابر میشود، و این تنها آغاز راه است.