به گزارش تجارت نیوز، در یکی از مهم‌ترین تصمیمات محیط‌زیستی سال‌های اخیر، کشورهای پیشرو در صنعت کشتیرانی جهانی به یک توافق تاریخی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای دست یافتند. این توافق که تحت نظارت سازمان بین‌المللی دریانوردی سازمان ملل (IMO) انجام شد، قرار است نقش بزرگی در کاهش آلودگی هوا، مقابله با تغییرات اقلیمی و حرکت به سوی حمل‌ونقل دریایی پایدارتر ایفا کند.
پس از بیش از یک دهه مذاکرات پیچیده و بعضاً متوقف‌شده، حالا جهان شاهد یک چارچوب عملی برای حرکت صنعت کشتیرانی به سوی انتشار خالص صفر تا سال ۲۰۵۰ است. این توافق نه‌تنها نقطه عطفی در تاریخ حمل‌ونقل دریایی به شمار می‌رود، بلکه یک الگوی جهانی برای سایر صنایع آلاینده نیز محسوب می‌شود.
جزئیات توافق جدید؛ از استانداردهای سوخت تا قیمت‌گذاری کربن
توافق جدید که در کمیته حفاظت از محیط زیست دریایی IMO تصویب شده، اهداف مشخص و الزام‌آوری را برای کشتی‌های بزرگ تجاری در نظر گرفته است. این چارچوب که قرار است تا سال ۲۰۲۷ به طور رسمی اجرایی شود، برای کشتی‌هایی با تناژ ناخالص بیش از ۵۰۰۰ تن الزامی خواهد بود. این دسته از کشتی‌ها به‌تنهایی مسئول حدود ۸۵ درصد از انتشار دی‌اکسیدکربن در بخش حمل‌ونقل دریایی هستند.
محورهای اصلی چارچوب جدید عبارتند از:
- استاندارد جهانی سوخت: هدف این استاندارد کاهش تدریجی میزان گازهای گلخانه‌ای ناشی از سوخت‌های دریایی است. به این معنا که سوخت‌های مورد استفاده باید به مرور زمان کم‌آلاینده‌تر و در نهایت بدون آلایندگی شوند.
- مکانیزم قیمت‌گذاری کربن: بر اساس این سیستم، کشتی‌هایی که میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای آن‌ها از حد مجاز بیشتر است، باید هزینه اضافی پرداخت کنند. این هزینه به‌صورت خرید “واحدهای اصلاحی” برای جبران آلودگی تعیین شده است.
- مشوق‌های مالی برای کشتی‌های پاک: کشتی‌هایی که با سوخت‌های پاک یا با حداقل آلایندگی فعالیت می‌کنند، مشمول پاداش‌های مالی می‌شوند. این اقدام انگیزه‌ای اقتصادی برای سرمایه‌گذاری در فناوری‌های سبز فراهم می‌آورد.
واکنش‌ها و اهمیت این توافق
آرسنیو دومینگز، دبیرکل سازمان بین‌المللی دریانوردی، این موفقیت را یک نقطه عطف در تاریخ IMO توصیف کرد. او با اشاره به سال‌ها بن‌بست در مذاکرات، گفت: «تصویب این چارچوب، نشان‌دهنده عزم جدی جامعه جهانی برای مدرن‌سازی صنعت کشتیرانی و عمل به تعهدات اقلیمی است.»
ضمیمه VI کنوانسیون مارپل، که پایه حقوقی این توافق است، در حال حاضر نیز مقررات سخت‌گیرانه‌ای برای بهره‌وری انرژی و کنترل آلودگی هوا در صنعت کشتیرانی دارد. این ضمیمه توسط ۱۰۸ کشور عضو به تصویب رسیده و بیش از ۹۷ درصد ناوگان جهانی را پوشش می‌دهد.
کارشناسان محیط زیست و اقتصاد انرژی نیز از این توافق استقبال کرده‌اند و آن را گامی جدی به سوی کربن‌زدایی صنعت حمل‌ونقل جهانی دانسته‌اند. برخی حتی معتقدند این توافق می‌تواند الگویی برای حمل‌ونقل هوایی و جاده‌ای نیز باشد.
گامی بزرگ به سوی آینده‌ای پایدارتر
به گزارش zawya، توافق تاریخی IMO برای رسیدن به انتشار خالص صفر تا سال ۲۰۵۰، نشانه‌ای روشن از تغییر نگرش جهانی نسبت به مسئولیت‌های محیط‌زیستی است. حمل‌ونقل دریایی که همواره از جمله منابع پرآلودگی بوده، اکنون در مسیر تحول قرار گرفته است.
اجرای این چارچوب، هرچند چالش‌برانگیز و نیازمند سرمایه‌گذاری و نوآوری‌های فناورانه است، اما در بلندمدت می‌تواند اقتصاد دریایی را با محیط‌زیست هماهنگ کرده و از تهدید به فرصت تبدیل کند.
کشتیرانی پاک، دیگر یک شعار نیست؛ بلکه به سیاستی بین‌المللی با اهداف روشن و ابزارهای اجرایی تبدیل شده است.
