به گزارش تجارت نیوز، بازار خودروهای برقی در جهان طی سال‌های اخیر با سرعتی خیره‌کننده در حال رشد است. در حالی که بسیاری از کشورها هنوز در ابتدای مسیر گذار از سوخت‌های فسیلی به انرژی‌های پاک قرار دارند، چین عملاً به پیشتاز بی‌رقیب این عرصه تبدیل شده است. این کشور نه‌تنها بزرگ‌ترین تولیدکننده خودروهای برقی در جهان است، بلکه با سیاست‌های حمایتی گسترده، قیمت‌های رقابتی و نوآوری‌های فناورانه، توانسته بازاری داخلی ایجاد کند که از بسیاری از اقتصادهای غربی فراتر رفته است. بر اساس تازه‌ترین آمار، چین اکنون ماهانه بیش از یک میلیون خودروی برقی (EV) می‌فروشد. آماری که نه‌تنها نشان‌دهنده جهش در تقاضا است، بلکه بازتابی از رقابت شدید میان خودروسازان داخلی و فشار بر برندهای غربی است.
صعود چین در بازار خودروهای برقی
چین، دومین اقتصاد بزرگ جهان، در نه ماه نخست سال ۲۰۲۵ موفق شد ۹ میلیون خودروی برقی به فروش برساند؛ رقمی که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۴ درصد افزایش داشته است.
به گفته کارشناسان، این رقم حدود ۶۰ درصد از کل فروش جهانی خودروهای برقی را تشکیل می‌دهد، زیرا در همین بازه زمانی ۱۴.۷ میلیون خودروی برقی در سراسر جهان فروخته شده است.
داده‌های ارائه‌شده توسط رو موشن (Rho Motion)، متخصص تحلیل بازار خودرو، شامل خودروهای تمام برقی (BEV) و هیبریدی شارژی (PHEV) است. این رکورد پس از ثبت بالاترین میزان فروش خودروهای تمام‌برقی در چین در ماه سپتامبر ۲۰۲۵ به‌دست آمده است.
جنگ قیمتی شدید در بازار داخلی چین
بازار خودروهای برقی چین در حال حاضر صحنه رقابتی تنگاتنگ میان برندهای داخلی است. خودروسازان برای جلب مشتریان بیشتر، وارد جنگ قیمتی بی‌رحمانه‌ای شده‌اند و به شکل چشمگیری قیمت‌ها را کاهش داده‌اند.
این کاهش قیمت‌ها، هرچند باعث رشد فروش شده، اما نگرانی‌هایی را در دولت چین برانگیخته است. شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، در واکنش به این وضعیت، نسبت به آنچه «رقابت بی‌نظم» نامیده شده هشدار داده است.
با این وجود، همین جنگ قیمتی به افزایش سهم بازار برندهای داخلی مانند بی‌وای‌دی (BYD)، جیلی (Geely) و نیو (NIO) کمک کرده و در مقابل، خودروسازان غربی مانند تسلا و فولکس‌واگن را تحت فشار قرار داده است.
تمرکز بر خودروهای کوچک و مقرون‌به‌صرفه
طبق گزارش مؤسسه Jato Dynamics، تقاضا در چین به‌سمت خودروهای کوچک‌تر و اقتصادی‌تر حرکت کرده است.
در میان پرفروش‌ترین مدل‌ها می‌توان به هاچ‌بک جمع‌وجور Xingyuan از شرکت جیلی، شاسی‌بلند مدل Y تسلا و خودروی شهری Seagull از برند بی‌وای‌دی اشاره کرد. قیمت مدل Xingyuan از ۶۸,۸۰۰ یوان (حدود ۷,۲۰۰ پوند) آغاز می‌شود که در مقایسه با خودروهای خارجی، بسیار مقرون‌به‌صرفه است. فیلیپه مونوز، تحلیلگر بازار خودرو در Jato، در این‌باره گفت: «پیش‌تر خودروهای بزرگ و لوکس در چین پرفروش‌تر بودند، اما اکنون شاهد گرایش مردم به خودروهای کوچک‌تر هستیم. مدل جیلی Xingyuan حتی از تسلا مدل Y هم فروش بیشتری دارد، با وجود اینکه تسلا هنوز یکی از محبوب‌ترین برندها در کشور است.»
طبق آمار، ۹۰ درصد خودروهای کوچک فروخته‌شده در چین در سال گذشته برقی بوده‌اند. آماری که به‌خوبی نشان می‌دهد آینده حمل‌ونقل در این کشور به‌سرعت در حال الکتریکی شدن است.
حمایت گسترده دولت چین
یکی از دلایل اصلی موفقیت چین در صنعت خودروهای برقی، سیاست‌های حمایتی و مشوق‌های دولتی است. دولت مرکزی و مقامات محلی چین با ارائه وام‌های ارزان، کمک‌های بلاعوض، سیاست‌های هوای پاک و توسعه زیرساخت‌های شارژ سریع، زمینه رشد چشمگیر این صنعت را فراهم کرده‌اند.
این اقدامات بخشی از یک استراتژی ملی است که هدف آن تسلط چین بر فناوری‌های آینده، از جمله خودروهای برقی، باتری‌های لیتیومی و هوش مصنوعی است. کورین ریلی، از شرکت مشاوره‌ای New Automotive، در این‌باره گفت: «چین مدت‌هاست که در مسیر گذار به خودروهای برقی پیشرو بوده است. موفقیت این کشور در گسترش خودروهای برقی باتری‌دار و هیبریدی پلاگین، نشان‌دهنده تعهد جدی آن به آینده‌ای سبز است. این تجربه می‌تواند درسی بزرگ برای دولت‌های غربی باشد که باید میزان تاب‌آوری خود را در برابر تحولات بازار انرژی ارزیابی کنند.»
اروپا، نقطه روشن دیگر بازار جهانی
به گفته رو موشن، قاره اروپا نیز در سال جاری یکی از نقاط درخشان بازار خودروهای برقی بوده است. فروش خودروهای برقی در اروپا طی نه ماه اول سال ۲۰۲۵ با رشد ۳۲ درصدی به ۳ میلیون دستگاه رسید. در بریتانیا، فروش ماه سپتامبر رکورد تاریخی جدیدی را ثبت کرد، به‌ویژه پس از اجرای طرح‌های جدید کمک‌هزینه خرید خودروهای برقی. انتظار می‌رود آلمان نیز به‌زودی شاهد افزایش مشابهی باشد، زیرا دولت این کشور قرار است از سال آینده مشوق‌های مالی جدیدی برای خریداران خودروهای برقی ارائه دهد.
آمریکا عقب‌مانده بازار
در مقابل، وضعیت بازار آمریکا چندان مطلوب نیست. در پی تصمیم دولت دونالد ترامپ برای لغو اعتبار مالیاتی ۷,۵۰۰ دلاری خودروهای برقی و کاهش استانداردهای آلایندگی، رشد فروش در آمریکا به ۱۱ درصد محدود شده و به ۱.۵ میلیون دستگاه رسیده است. این تصمیمات باعث کاهش انگیزه مصرف‌کنندگان برای خرید خودروهای برقی و افزایش نگرانی شرکت‌های خودروسازی شده است. در همین راستا، جنرال موتورز (GM) اعلام کرد که در نتیجه افت تقاضا و تغییرات سیاستی، متحمل ضرر مالی ۱.۶ میلیارد دلاری (۱.۲ میلیارد پوندی) شده است. از این رقم، حدود ۱.۲ میلیارد دلار مربوط به کاهش ظرفیت تولید و بقیه ناشی از لغو قراردادها و تسویه‌حساب‌های تجاری است. جنرال موتورز در بیانیه‌ای تأکید کرد: «با توجه به تغییر سیاست‌های دولت آمریکا و حذف مشوق‌های مالیاتی برای خودروهای برقی، انتظار داریم روند پذیرش این خودروها در بازار کاهش یابد.»
بازاری جهانی در حال شکوفایی
به‌گفته کارشناسان Rho Motion، ماه سپتامبر ۲۰۲۵ برای نخستین‌بار شاهد عبور بازار جهانی خودروهای برقی از مرز ۲ میلیون دستگاه فروش ماهانه بود. رکوردی که عمدتاً به لطف تقاضای شدید در چین و اروپا ثبت شد. این رکورد جهانی نشان می‌دهد که گذار به خودروهای برقی دیگر یک روند محدود نیست، بلکه به واقعیتی فراگیر در مقیاس جهانی تبدیل شده است. چین با فروش بیش از یک میلیون خودروی برقی در ماه و رشد ۲۴ درصدی سالانه، اکنون به بی‌چون‌وچرا رهبر صنعت حمل‌ونقل برقی جهان است. در حالی که برندهای داخلی چینی با قیمت‌های رقابتی در حال فتح بازارهای جهانی هستند، کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا با چالش‌های سیاستی و اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. اروپا در حال حرکت رو به جلو است و با سرمایه‌گذاری‌های هوشمندانه می‌کوشد فاصله خود با چین را کاهش دهد. اما آنچه مسلم است، آینده صنعت خودرو متعلق به انرژی‌های پاک و فناوری‌های هوشمند است. آینده‌ای که چین زودتر از دیگران وارد آن شده است.
