به گزارش تجارت نیوز، وقتی صحبت از تغییرات اقلیمی می‌شود، نام چین همیشه در صدر فهرست آلاینده‌ها قرار دارد. این کشور سال‌هاست که بزرگ‌ترین مصرف‌کننده زغال‌سنگ در جهان است و حجم انتشار گازهای گلخانه‌ای آن از مجموع ایالات متحده و اتحادیه اروپا بیشتر است. اما در عین حال، چین همان کشوری است که می‌تواند سرنوشت زمین را تغییر دهد؛ چراکه به موتور اصلی تولید و ارزان‌سازی فناوری‌های سبز تبدیل شده است. پرسش کلیدی اینجاست: آیا کشوری که بزرگ‌ترین آلاینده‌ی جهان است، می‌تواند ناجی آن نیز باشد؟
چین و بحران آلودگی
چین همواره متهم اصلی در بسیاری از مشکلات زیست‌محیطی جهان بوده است؛ از ماهیگیری بی‌رویه در اقیانوس‌ها و انتشار جیوه و اکسید نیتروژن، تا تولید انبوه زباله‌های پلاستیکی. اما بزرگ‌ترین سهم آن مربوط به انتشار کربن دی‌اکسید است. آمارها نشان می‌دهد چین سالانه بیش از ۳۰ درصد از کل گازهای گلخانه‌ای جهان را تولید می‌کند. این میزان از کل انتشار ایالات متحده و اروپا بیشتر است. با وجود آنکه سهم تاریخی چین تنها حدود ۱۵ درصد از کل انتشار کربن جهان بوده، روند رشد سریع اقتصادی این کشور باعث شده سهم فعلی آن به سرعت افزایش یابد.
چرا کربن‌زدایی چین حیاتی است؟
کارشناسان معتقدند بدون کاهش وابستگی چین به سوخت‌های فسیلی، هیچ شانسی برای مهار تغییرات اقلیمی وجود ندارد. زیرا کشورهای در حال توسعه – از هند و آسیای جنوب شرقی گرفته تا خاورمیانه و آفریقا – نیز نمی‌خواهند رشد اقتصادی خود را متوقف کنند. بنابراین تنها راه‌حل، جایگزینی ارزان انرژی‌های تجدیدپذیر به جای زغال‌سنگ و نفت است.
راز موفقیت: ارزان کردن انرژی سبز
پیشرفت فناوری‌های سبز تنها نتیجه تحقیقات علمی نیست، بلکه به مقیاس تولید وابسته است. قانون معروف «رایت» نشان می‌دهد که هرچه تولید یک فناوری بیشتر شود، هزینه آن کاهش می‌یابد. چین دقیقاً همین مسیر را رفته است:
- تولید انبوه پنل‌های خورشیدی در چین باعث شد قیمت آن‌ها طی دو دهه بیش از ۸۰ درصد کاهش یابد.
- در بخش باتری‌های لیتیوم-یون، هزینه هر کیلووات‌ساعت از بیش از ۱۱۰۰ دلار در سال ۲۰۱۰ به کمتر از ۱۴۰ دلار در سال ۲۰۲۳ رسید و پیش‌بینی می‌شود در پنج سال آینده به زیر ۱۰۰ دلار برسد.
- چین اکنون ۷۰ درصد از کل تولید خودروهای برقی جهان را در اختیار دارد و صادرات آن به کشورهای در حال توسعه به‌ویژه آفریقا و خاورمیانه رو به افزایش است.
یارانه‌ها و سیاست صنعتی چین
دولت چین سال‌هاست میلیاردها دلار یارانه به انرژی‌های تجدیدپذیر اختصاص داده است. شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، بارها بر تمرکز کشور بر «سه نیروی جدید» تأکید کرده است: خودروهای برقی، باتری‌ها و انرژی‌های تجدیدپذیر. این سیاست‌ها همراه با وام‌های بانکی ارزان، زنجیره تأمین یکپارچه و نیروی کار مهندسی گسترده، چین را به ابرقدرت فناوری سبز جهان تبدیل کرده است.
صادرات فناوری سبز به جهان
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های سیاست چین، صادرات انبوه فناوری‌های سبز است:
- پنل‌های خورشیدی ساخت چین اکنون در بسیاری از کشورهای آفریقایی، پاکستان و خاورمیانه استفاده می‌شوند.
- صادرات خودروهای برقی چین به بازارهای نوظهور رشد چشمگیری داشته است.
- توربین‌های بادی، پمپ‌های حرارتی و تجهیزات برق‌رسانی صنعتی نیز بخش بزرگی از صادرات صنعتی چین را تشکیل می‌دهند.
این روند به کشورهای در حال توسعه امکان می‌دهد بدون تکیه بر زغال‌سنگ و نفت، اقتصاد خود را رشد دهند.
تأثیرات داخلی در چین
در داخل کشور نیز استفاده از انرژی سبز به سرعت در حال جایگزینی زغال‌سنگ است. طبق داده‌های بین‌المللی، انتشار گازهای گلخانه‌ای چین طی دو سال اخیر تقریباً ثابت مانده و حتی اندکی کاهش یافته است. این یک نقطه عطف مهم است، چراکه نشان می‌دهد رشد اقتصادی می‌تواند همزمان با کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی ادامه یابد.
به نقل از noahpinion، چین هنوز آلاینده‌ترین کشور جهان است، اما در عین حال، کلید نجات زمین از بحران اقلیمی نیز در دستان همین کشور قرار دارد. اگر انرژی سبز امروز در جهان تا این اندازه ارزان شده است، بخش عمده‌ای از آن به دلیل تولید انبوه و سیاست صنعتی چین است. برخلاف ایالات متحده که درگیر کشمکش‌های سیاسی داخلی است، چین با تمرکز بی‌وقفه بر مقیاس‌بندی و یارانه‌های دولتی، مسیر کربن‌زدایی جهانی را هموار کرده است.
امروز شاید تناقض‌آمیز به نظر برسد، اما واقعیت این است که بزرگ‌ترین آلاینده جهان می‌تواند بزرگ‌ترین ناجی آن نیز باشد.
