به گزارش تجارت‌نیوز، شرکت هواپیمایی «ویرجین آتلانتیک» توانست برنده رقابتی برای دریافت بودجه دولتی اولین پرواز با نوعی سوخت جایگزین سوخت هواپیما شود. سفری بر فراز اقیانویس اطلس که مسافران را از فرودگاه هیتروی لندن به نیویورک می‌برد.
به مدت چندین دهه، پرواز از لندن به نیویورک نمادی از توانایی و پیشرفت جهانی بوده است و حالا آنطور که مارک هارپر، وزیر حمل و نقل انگلیس می‌گوید، هواپیماهای این شرکت توانایی آن را دارند که علاوه بر پروازهای اقیانوسی، با استفاده از جایگزین سوخت هواپیما به کاهش انتشار کربن ناشی از پرواز کمک کنند. موتور رولزرویس ترنت 1000 که در حقیقت موتور هواپیماهای بوئینگ 787 به شمار می‌رود، مسئولیت پیشرانی هواپیماهای این شرکت را هنگام پرواز از لندن به نیویورک برعهده دارد که از سوخت سبزِ SAF استفاده می‌کند.
اولین پرواز جهان با سوخت SAF
گزارش سایت مهندسی اینترستینگ اینجینیرینگ حکایت از آن دارد که پرواز هواپیماهای اقیانوس‌پیمای این پروژه تنها یک پرواز تجاری معمولی نیستند بلکه اولین پرواز مسافربری در تاریخ هوانوردی تجاری جهان خواهد بود که جایگزین سوخت هواپیما بهره می‌برد. به عبارت دیگر پروازهای این شرکت قرار است از این پس تمام طول اقیانوس را تنها با استفاده از سوخت پایدار هوانوردی (SAF) پرواز کنند. اما سوخت پایدار هوانوردی چیست و چگونه در کاهش گرمایش جهانی زمین اثر می‌گذارد؟
سوخت SAF؛ یک جایگزین برای سوخت هواپیما
سوخت پایدار هوانوردی که به اختصار به آن SAF، می‌گویند، سوختی است که بیشتر از روغن آشپزی، چربی‌های خوراکی بازیافتی یا دیگر روغن‌های خوراکی استحصال و ساخته می‌شود. سوخت پایدار هوانوردی می‌تواند در مقایسه با سوخت فسیلی معمولی هواپیمای جت، انتشار کربن چرخه حیات را تا ۷۰ درصد کاهش دهد. استفاده کامل از این جایگزین سوخت هواپیما می‌تواند عامل یک پرواز بدون آلایندگی باشد چرا که سوخت SAF با فعل و انفعالات شیمایی در هنگام سوختن، کربن خارج شده از جو را جذب و ذخیره خواهد کرد.
کاهش آلایندگی هوانوردی
کاهش آلایندگی هوانوردی همواره یکی از آرزوهای صنعت پرواز و از اهداف محیط زیستی جهان بوده است. برخی گزارش‌ها حکایت از آن دارد که اگر برای کاهش آلایندگی هوانوردی فکری نشود، این صنعت هم به فهرست اصلی ترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای تا سال 2050 افزوده خواهد شد. برای مقابله با این موضوع، دولت انگلیس استراتژی «جت بدون آلایندگی» را در ژوئیه 2022 منتشر کرد؛ برنامه‌ای منسجم در جهتِ کربن‌زدایی صنعت هوانوردی و با تمرکز بر استفاده از سوخت SAF به عنوان استراتژی جایگزینی سوخت هواپیما با سوخت‌های سبز.
با این حال، هنوز مشکلاتی مانند نیاز به افزایش تولید سوخت SAF و محدودیت فعلی میزان تولید مجاز این سوخت برای صنعت هوانوردی جهان وجود دارد. در حال حاضر سوخت هواپیماهای جت در پروازهای تجاری، ترکیبی از 50 درصد سوخت SAF با نفت سفید مجاز است و با تغییر این نسبت به نفع سوخت پاک SAF، توانایی کربن‌زدایی مسیرهای دوربرد را می‌توان افزایش داد و پروازهای اقیانوس‌پیمای بدون آلایندگی را طراحی کرد.
شای ویس مدیر عامل شرکت «ویرجین آتلانتیک» در توضیح این مطلب گفته است: این چالش، نقش مهمی را که سوخت SAF باید در کربن‌زدایی هوانوردی ایفا کند و اقدام فوری مورد نیاز برای توسعه مقیاس تولید و استفاده از SAF در سطح جهانی را به رسمیت می‌شناسد.» به گفته او، تحقیق و نتایج این پروژه، گام بزرگی در ردیابی سریع استفاده از SAF در صنعت هوانوردی و حمایت از سرمایه‌گذاری در حوزه تولید این سوخت سبز خواهد بود تا جایگزین مناسب‌تری برای سوخت هواپیماهای جهان ساخته شود.
هواپیماهای جت اولین مصرف‌کننده سوخت جایگزین
هزینه بالای تولید، ریسک فناوری در مقیاس تجاری و میزانِ دسترسی به مواد اولیه، به عنوان سه مانع اصلی استفاده از سوخت‌های جایگزین هواپیما شناخته می‌شود و در این مسیر، انواع سوخت‌های پایدار هوانوردی با موانع بیشتری نیز مواجه هستند. کشور انگلستان برای حل این مشکل، در پروژه استفاده از روغن‌های خوراکی در تامین سوخت هواپیماها، قانونی را وضع کرده و اعلام کرده است که تا سال 2030، حداقل 10 درصد از سوخت پروازهای تجاری این کشور از منبع سوخت SAF خواهد بود.
تلاش‌های انگلیس برای سوخت سبز صنعت هواپیمایی
انگلیس از طریق یک صندوق 165 میلیون پوندی ویژه سوخت‌های پیشرفته، در صنعت تولید سوخت SAF سرمایه‌گذاری خواهد کرد. سرمایه‌گذاری مورد نظر در صنعت داخلی انگلستان خواهد بود و آنطور که ریچل اورارد، رئیس بخش پایداری شرکت رولزرویس گفته است، موتورهای ترنت 1000 اولین پرواز تاریخ را با استفاده از 100 درصد سوخت SAF بر فراز اقیانوس اطلس تامین می‌کنند: «این یک نقطه عطف باورنکردنی برای کل صنعت هوانوردی در سفر به سمت کاهش انتشار خالص کربن است.» به گفته او «موتورهای ترنت 1000 می‌تواند با سوختی حاصل از ترکیب 50درصد SAF در پروازهای تجاری پرواز کند.»
این شرکت انگلیسی قول داده که تا پایان سال 2023، کل خانواده موتورهای ترنت و موتورهای هوانوردی تجاری این شرکت با 100درصد سوخت SAF سازگار خواهند شد.
اهمیت افزایش سهم سوخت SAF و جایگزینی سوخت‌های سبز در صنعت هوانوردی جهان به خاطر حجم بالای کربنی است که به طور متوسط توسط هر پرواز به لایه‌های جو افزوده می‌شود. گزارش‌ها نشان می‌دهد که فقط در سال 2019، سفرهای هوایی، 915میلیون تن کربن دی اکسید به 43 میلیارد تن کربن دی اکسید تولید شده در سراسر جهان افزوده است. با این حال، هواپیماهای دارای موتور SAF امیدی برای پروازهای سبزتر آینده به صنعتی است که اکنون سالانه 2.1 درصد از سهم انتشار کربن جهانی را منتشر می‌کند.
