به گزارش تجارت نیوز، سیاره زمین همواره در طول میلیون‌ها سال بین دوره‌های یخبندان و دوره‌های گرم‌تر تغییر کرده است. این چرخه‌های طبیعی آب و هوایی که عمدتاً تحت تأثیر مدار زمین، شیب محور و تاب خوردن آن به دور خورشید شکل می‌گیرند، به‌طور مستقیم بر اقلیم تأثیر می‌گذارند.
دانشمندان از دهه ۱۹۷۰ در تلاش بوده‌اند که زمان دقیق عصر یخبندان بعدی را پیش‌بینی کنند، اما عوامل متعددی این کار را دشوار کرده است. حالا، یک مطالعه جدید که در مجله علمی Science منتشر شده، نشان می‌دهد که عصر یخبندان بعدی باید در ۱۱۰۰۰ سال آینده آغاز شود. اما فعالیت‌های انسانی و انتشار گازهای گلخانه‌ای ممکن است این چرخه طبیعی را برای هزاران سال به تعویق بیندازد.
با افزایش دی‌اکسید کربن (CO₂) در جو به بالاترین سطح خود در ۸۰۰۰۰۰ سال گذشته، ریتم طبیعی اقلیم زمین تغییر کرده و ممکن است زمین برای مدت طولانی‌تری در شرایط گرم باقی بماند. این تحقیق نشان می‌دهد که فعالیت‌های انسانی می‌توانند چرخه‌های طبیعی زمین را مختل کنند و اثرات این تغییرات ممکن است تا هزاران سال آینده ادامه یابد.
در ادامه، به بررسی این تحقیق جدید، تأثیرات آن بر آب‌و‌هوا و پیامدهای گرم شدن جهانی خواهیم پرداخت.
چرخه‌های یخبندان زمین: چگونه عصر یخبندان بعدی را پیش‌بینی می‌کنیم؟
دانشمندان دانشگاه کاردیف با مطالعه چرخه‌های آب‌وهوایی زمین در میلیون‌ها سال گذشته و مقایسه آن با تغییرات مداری سیاره، توانسته‌اند ارتباط دقیقی بین این عوامل پیدا کنند.
نتایج این پژوهش نشان داد:
- زمین در ۹۰۰۰۰۰ سال گذشته بین عصرهای یخبندان و دوره‌های بین‌یخبندان در حال تغییر بوده است.
- آخرین عصر یخبندان حدود ۱۱۷۰۰ سال پیش به پایان رسید و ما را وارد دوره هولوسن کرد که شرایط آب‌وهوایی نسبتاً پایداری داشته است.
- بدون تأثیرات فعالیت‌های انسانی، عصر یخبندان بعدی احتمالاً در ۱۱۰۰۰ سال آینده آغاز و در ۶۶۰۰۰ سال آینده پایان می‌یافت.
اما این چرخه طبیعی اکنون به دلیل گرم شدن جهانی که ناشی از انتشار گازهای گلخانه‌ای است، به‌شدت دچار اختلال شده است.
چگونه انتشار گازهای گلخانه‌ای عصر یخبندان بعدی را به تأخیر انداخته است؟
انتشار دی‌اکسید کربن از طریق سوزاندن سوخت‌های فسیلی، جنگل‌زدایی و صنایع سنگین، میزان گازهای گلخانه‌ای در جو را به سطحی بی‌سابقه رسانده است. این موضوع باعث شده که دمای زمین افزایش یابد و در نتیجه، شرایط برای شروع عصر یخبندان بعدی تغییر کند.
تیم تحقیقاتی دانشگاه کاردیف تأکید دارد که:
- غلظت بالای دی‌اکسید کربن می‌تواند عصر یخبندان بعدی را هزاران سال به تعویق بیندازد.
- این افزایش گرما باعث ذوب شدن یخ‌های قطبی و افزایش سطح آب دریاها خواهد شد.
- اگر انتشار گازهای گلخانه‌ای با همین روند ادامه یابد، قطب جنوب تا ۸۰۰۰ سال آینده کاملاً بدون یخ خواهد شد و سطح آب دریاها تا ۷۰ متر افزایش خواهد یافت.
استفان بارکر، سرپرست این مطالعه، هشدار می‌دهد: «به‌جای اینکه یخچال‌های طبیعی وجود داشته باشد، سطح دریاها آن‌قدر بالا خواهد آمد که بسیاری از شهرهای ساحلی جهان زیر آب خواهند رفت.»
پیامدهای تغییر اقلیم طولانی‌مدت: چرا این یافته‌ها مهم هستند؟
این تحقیق پیامدهای مهمی دارد که فراتر از تغییرات اقلیمی کوتاه‌مدت است:
- تأثیر در مقیاس زمین‌شناسی
- تغییرات اقلیمی معمولاً در مقیاس دهه‌ها یا قرن‌ها بررسی می‌شوند، اما این مطالعه نشان می‌دهد که فعالیت‌های انسانی می‌توانند تأثیراتی در مقیاس هزاران سال ایجاد کنند.
- افزایش سطح دریاها و بحران‌های زیست‌محیطی
- با ادامه گرم شدن زمین، یخچال‌های طبیعی در قطب شمال و جنوب آب می‌شوند و سطح آب دریاها بالا می‌رود، که باعث نابودی شهرهای ساحلی و مهاجرت‌های اقلیمی گسترده خواهد شد.
- نابودی تنوع زیستی
- تغییرات شدید آب‌وهوایی می‌تواند زیستگاه‌های طبیعی را تخریب کند و گونه‌های بسیاری را در معرض انقراض قرار دهد.
- احتمال تغییرات غیرقابل بازگشت در اقلیم
- اگر انتشار گازهای گلخانه‌ای کاهش نیابد، ممکن است سیستم اقلیمی زمین دچار تغییرات غیرقابل بازگشتی شود که حتی در آینده نیز قابل اصلاح نخواهد بود.
آینده زمین در دستان ماست
به نقل از یورونیوز، نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که فعالیت‌های انسانی می‌توانند نه‌تنها آب‌وهوای کوتاه‌مدت، بلکه چرخه‌های طبیعی اقلیمی زمین را در مقیاس هزاران سال تغییر دهند.
در حالی که برخی ممکن است تصور کنند به تعویق افتادن عصر یخبندان یک مزیت است، اما واقعیت این است که افزایش شدید دمای زمین و تغییرات اقلیمی کنترل‌نشده، تهدیدهای جدی برای بشریت و محیط‌زیست ایجاد خواهد کرد.
پس چه باید کرد؟
- کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر
- کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی
- توسعه فناوری‌های کربن‌زدایی
- حفاظت از جنگل‌ها و منابع طبیعی
در نهایت، زمین در حال تغییر است و آینده آن به تصمیمات امروز ما بستگی دارد. آیا انسان‌ها می‌توانند مسیر تخریب محیط‌زیست را تغییر دهند؟
