تجارتنیوز گزارش میدهد
سهم انرژی هسته ای در جهان چقدر است؟
همزمان با اقدام آلمان برای خاموشی سه نیروگاه هستهای خود، این سوال مطرح شده که سهم انرژی هسته ای در کشورهای مختلف جهان چقدر است. در این گزارش به تفکیک قارهها به چالشهای تولید، توزیع و جایگزینی انرژی هسته ای پرداختهایم.
به گزارش تجارتنیوز ، بیش از 50 کشور از انرژی هسته ای در حدود 220 راکتور تحقیقاتی استفاده میکنند. از این راکتورها علاوه بر تحقیقات، برای تولید ایزوتوپهای پزشکی و صنعتی و همچنین برای آموزش استفاده میشود.
نیروگاههای هستهای در 32 کشور در سراسر جهان فعال هستند. در واقع، از طریق شبکههای انتقال منطقهای، بسیاری از کشورها تا حدی به انرژی هسته ای وابسته هستند. به عنوان مثال، ایتالیا و دانمارک تقریباً 10 درصد برق خود را از انرژی هسته ای وارداتی تامین میکنند. در سال 2021، نیروگاههای هستهای، 2653 تراوات ساعت برق تولید کردند که این میزان در سال 2020، 2553 تراوات ساعت بود.
تولید برق جهانی 2020 (منبع: آژانس بین المللی انرژی)
کدام کشورها برق خود را از طریق انرژی هسته ای تولید میکنند؟
13 کشور در سال 2021 حداقل یک چهارم برق خود را از طریق انرژی هسته ای تولید کردند. فرانسه حدود 70 درصد برق خود را از انرژی هسته ای تامین میکند، در حالی که اوکراین، اسلواکی، بلژیک و مجارستان حدود نیمی از برق خود را از انرژی هسته ای تامین میکنند. ژاپن عادت داشت بیش از یک چهارم برق خود را به انرژی هسته ای متکی باشد و انتظار میرود که به جایی نزدیک به آن سطح بازگردد.
تولید هستهای بر اساس کشورها 2021 (منبع: آژانس بینالمللی انرژی اتمی)
فهرست کشورهای دارای انرژی هسته ای در آمریکای شمالی
به گزارش وبسایت worldnuclear ، کانادا دارای 19 راکتور هسته ای قابل بهره برداری با ظرفیت خالص 13.6 گیگاوات است. در سال 2021، هسته ای 14.3 درصد از برق کشور را تولید میکرد. همه 19 راکتور هستهای کشور به جز یکی در انتاریو مستقر هستند.
مکزیک دارای دو راکتور هستهای قابل بهره برداری با ظرفیت خالص 1.6 گیگاوات است. در سال 2021، هسته ای 5.3 درصد از برق کشور را تولید میکرد.
آمریکا دارای 92 راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 94.7 گیگاوات است. در سال 2021، هسته ای 19.6 درصد از برق کشور را تولید می کرد. چهار راکتور AP1000 در دست ساخت بود، اما دو مورد از آنها خاموش شده است. یکی از دلایل وقفه در ساخت جدید در آمریکا تا به امروز، تکامل بسیار موفق در استراتژیهای تعمیر و نگهداری بوده است. طی 15 سال گذشته، بهبود عملکرد عملیاتی، استفاده از نیروگاههای هستهای آمریکا را افزایش داده است، با افزایش تولید معادل 19 نیروگاه 1000 مگاواتی جدید در حال ساخت.در سال 2016، اولین راکتور انرژی هسته ای جدید به مدت 20 سال در کشور راه اندازی شد. با وجود این، تعداد راکتورهای قابل بهره برداری در سال های اخیر کاهش یافته است، از اوج 104 راکتور در سال 2012. تعطیلی زودهنگام توسط ترکیبی از عوامل از جمله گاز طبیعی ارزان، آزادسازی بازار، یارانه بیش از حد منابع تجدیدپذیر، و سیاسی ایجاد شده است.
سهم قاره آمریکای جنوبی در انرژی هسته ای
آرژانتین دارای سه راکتور با ظرفیت خالص 1.6 گیگاوات است. در سال 2021، این کشور 7.2 درصد از برق خود را از طریق هستهای تولید کرد.
برزیل دارای دو راکتور با ظرفیت خالص 1.9 گیگاوات است. در سال 2021، هسته ای 2.4 درصد از برق کشور را تولید می کرد.
فهرست راکتورهای هسته ای اروپا به تفکیک کشوری
بلژیک دارای هفت راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 5.9 گیگاوات است. در سال 2021، هسته ای 50.8 درصد انرژی برق کشور را تولید میکرد.
فنلاند دارای پنج راکتور هستهای قابل بهرهبرداری است که مجموعاً ظرفیت خالص آنها 4.4 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 32.8 درصد از برق کشور را تولید میکرد. پنجمین راکتور فنلاند یک EPR 1600 مگاواتی (خالص) در مارس 2022 به شبکه متصل شد.
فرانسه دارای 56 راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 61.4 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 69 درصد از برق کشور را تولید کرد. یک سیاست انرژی در سال 2015 با هدف کاهش سهم کشور از تولید هستهای به 50 درصد تا سال 2025 انجام شد. این هدف اکنون به سال 2035 موکول شده است. وزیر انرژی کشور فرانسه گفت که این هدف واقع بینانه نیست و باعث افزایش دی اکسید کربن کشور میشود. انتشار گازهای گلخانهای، امنیت عرضه را به خطر میاندازد و مشاغل را در معرض خطر قرار میدهد. یک راکتور در حال حاضر در فرانسه در حال ساخت است.
در آلمان، سه راکتور انرژی هستهای با ظرفیت خالص 4.1 گیگاوات به کار خود ادامه میدهند. در سال 2021، نیروگاههای هسته ای 11.9 درصد از برق کشور را تولید کردند. آلمان به عنوان بخشی از سیاست Energiewende خود، تولید هستهای را تا پایان سال 2022 حذف میکند. Energiewende هنوز برنامهای برای کاهش قابل توجهی در انتشار دی اکسید کربن ارائه نکرده است. در سال 2011، یک سال پس از معرفی این سیاست، آلمان 809 تن دی اکسید کربن منتشر کرد. در سال 2020، این کشور 644 میلیون تن دیاکسید کربن منتشر کرد و هفتمین تولیدکننده گاز دیاکسید کربن در جهان بود. هلند دارای یک راکتور هسته ای منفرد با ظرفیت خالص 0.5 گیگاوات است. در سال 2021، از محل انرژی هسته ای 3.1 درصد از برق کشور را تولید می کرد.
نام راکتور | مدل | نوع راکتور | ظرفیت خالص (MWE) | محل | خاموشی دائمی |
Tihange | W (3-loop) | PWR | 900 | بلژیک | 2023-01-31 |
Kuosheng | BWR-6 | BWR | 948 | تایوان | 2023-03-15 |
Emsland | Konvoi | PWR | 1242 | آلمان | 2023-04-15 |
Isar | Konvoi | PWR | 1285 | آلمان | 2023-04-15 |
Neckarwestheim | Konvoi | PWR | 1225 | آلمان | 2023-04-15 |
اسپانیا دارای هفت راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 7.1 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 20.8 درصد از برق کشور را تولید میکرد .
سوئد دارای شش راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 6.9 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 30.8 درصد از برق کشور را تولید میکرد.این کشور در حال تعطیل کردن برخی از رآکتورهای قدیمی است، اما سرمایهگذاری هنگفتی برای افزایش طول عمر و ارتقاء آن انجام داده است.
سوئیس دارای چهار راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 3.0 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 28.8 درصد از برق کشور را تولید می کرد. بریتانیا دارای 9 راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 5.9 گیگاوات است . در سال 2021، هستهای 14.8 درصد از برق کشور را تولید میکرد.
سهم اروپای مرکزی و شرقی، روسیه در انرژی هسته ای
ارمنستان دارای یک راکتور انرژی هسته ای با ظرفیت خالص 0.4 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 25.3 درصد از برق کشور را تولید میکرد.
بلاروس دارای یک راکتور انرژی هستهای قابل بهرهبرداری است که در نوامبر 2020 به شبکه متصل شده است و راکتور دوم در حال ساخت است. تقریباً بقیه برق کشور از گاز طبیعی تولید میشود. در سال 2021، هستهای 14.1 درصد از برق کشور را تولید کرد.
بلغارستان دارای دو راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 2.0 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 34.6 درصد از برق کشور را تولید میکرد.
جمهوری چک دارای شش راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 3.9 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 36.6 درصد از برق کشور را تولید میکرد.
مجارستان دارای چهار راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص خالص 1.9 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 46.8 درصد از برق کشور را تولید میکرد.
رومانی دارای دو راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 1.3 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 18.5 درصد از برق کشور را تولید میکرد.
روسیه دارای 37 راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 27.7 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 20.0 درصد از برق کشور را تولید کرد. یک فرمان دولتی در سال 2016، ساخت 11 راکتور انرژی هسته ای را تا سال 2030، به اضافه راکتورهایی که در حال ساخت هستند، مشخص کرد. در آغاز سال 2022، روسیه سه راکتور در دست ساخت داشت که مجموعاً ظرفیت آن 2.6 گیگاوات بود. قدرت صنعت هستهای روسیه در تسلط آن بر بازارهای صادراتی راکتورهای جدید منعکس شده است. صنعت ملی هستهای کشور در حال حاضر در پروژه های راکتوری جدید در بلاروس، چین، مجارستان، هند، ایران و ترکیه و به درجات مختلف به عنوان سرمایهگذار در الجزایر، بنگلادش، بولیوی، اندونزی، اردن، قزاقستان، نیجریه، آفریقای جنوبی، مشارکت دارد. از جمله تاجیکستان و ازبکستان.اسلواکی دارای چهار راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 1.8 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 52.3 درصد از برق کشور را تولید میکرد. دو واحد دیگر نیز در دست ساخت است.
اسلوونی دارای یک راکتور هستهای منفرد با ظرفیت خالص 0.7 گیگاوات است. در سال 2021، اسلوونی 36.9 درصد برق خود را از طریق هستهای تولید کرد.
اوکراین دارای 15 رآکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 13.1 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 55.0 درصد از برق کشور را تولید کرد. ترکیه ساخت اولین نیروگاه هستهای خود را در آوریل 2018 آغاز کرد و انتظار میرود عملیات اجرایی آن در سال 2023 آغاز شود.
سهم آسیا در انرژی هسته ای
بنگلادش ساخت اولین راکتور از دو راکتور VVER-1200 روسیه را در سال 2017 آغاز کرد. ساخت دومین راکتور در سال 2018 آغاز شد. این کشور قصد دارد اولین واحد را تا سال 2023 به بهرهبرداری برساند. این کشور در حال حاضر تقریباً تمام برق خود را از سوختهای فسیلی تولید میکند.
چین دارای 55 راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 53.3 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 5.0 درصد از برق کشور را تولید کرد. این کشور همچنان بر بازار ساختوسازهای هستهای جدید تسلط دارد، با ۲۱ راکتور در دست ساخت در پایان ژوئیه ۲۰۲۲. در سال ۲۰۱۸ چین اولین کشوری بود که دو طرح جدید - AP1000 و EPR را راهاندازی کرد. چین Hualong One را برای صادرات به بازار عرضه میکند، یک طراحی راکتور عمدتا بومی.انگیزه قوی برای توسعه نیروی هستهای جدید در چین ناشی از نیاز به بهبود کیفیت هوای شهری و کاهش انتشار گازهای گلخانهای است.
هند دارای 22 راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 6.8 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 3.2 درصد از برق کشور را تولید میکرد.دولت هند متعهد به افزایش ظرفیت انرژی هسته ای خود به عنوان بخشی از برنامه توسعه زیرساختهای عظیم خود است. دولت در سال 2010 هدف بلندپروازانهای را تعیین کرد که تا سال 2024 ظرفیت هستهای 14.6 گیگاواتی را به صورت آنلاین داشته باشد. در پایان ژوئیه 2022، هشت راکتور در هند در دست ساخت بود که مجموعاً ظرفیت آن 6.7 گیگاوات بود.
ژاپن دارای 33 راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 31.7 گیگاوات است. پس از حادثه فوکوشیما در سال 2011، از مارس 2022، 10 راکتور مجدداً فعال شدند و 15 راکتور دیگر در مرحله تأیید مجدد راه اندازی بودند. در سال 2021، این رقم فقط 7.2٪ بود.
کره جنوبی دارای 25 راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 24.4 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 28.0 درصد از برق کشور را تولید کرد. این کشور دارای سه راکتور جدید در حال ساخت در داخل کشور است و در حال ساخت یک نیروگاه چهار واحدی در امارات متحده عربی است.
پاکستان دارای شش راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص 3.3 گیگاوات است. در سال 2021، هستهای 10.6 درصد از برق کشور را تولید میکرد. پاکستان یک واحد چینی Hualong One در دست ساخت دارد که اولین بار در فوریه 2022 به مرحله بحرانی رسید.
سهم آفریقا در انرژی هسته ای
مصر در جولای 2022 ساخت اولین واحد از چهار واحد VVER طراحی شده توسط روسیه را که در سایت الدبعه در سواحل مدیترانه ساخته می شود، آغاز کرد. واحد دوم در نوامبر 2022 شروع به ساخت کرد. انتظار میرود هر چهار راکتور تا سال 2030 به بهره برداری برسد.
آفریقای جنوبی دارای دو راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت خالص مجموع 1.9 گیگاوات است و تنها کشور آفریقایی است که در حال حاضر از انرژی هسته ای برق تولید میکند. در سال 2021، هستهای 6.0 درصد از برق کشور را تولید کرد. آفریقای جنوبی به برنامههایی برای ظرفیت بیشتر متعهد است، اما محدودیتهای مالی قابل توجه است.
سهم خاورمیانه در انرژی هسته ای
ایران دارای یک رآکتور هستهای واحد با ظرفیت خالص 0.9 گیگاوات است. در سال 2021، انرژی هستهای تنها 1.0 درصد از برق کشور را تولید کرد.
امارات متحده عربی دارای سه راکتور هستهای قابل بهرهبرداری با ظرفیت 4.0 گیگاوات است. واحد چهارم در همین کارخانه (برکه) در دست ساخت است. در سال 2021، انرژی هسته ای 1.3 درصد از برق کشور را تولید میکرد. کشورهای نوظهور انرژی هسته ای همانطور که در بالا ذکر شد، بنگلادش، بلاروس، ترکیه و امارات متحده عربی همگی در حال ساخت اولین نیروگاه های هستهای خود هستند. تعدادی دیگر از کشورها به سمت استفاده از انرژی هسته ای برای تولید برق حرکت میکنند. برای اطلاعات بیشتر، به صفحه کشورهای نوظهور انرژی هسته ای مراجعه کنید .بهبود عملکرد راکتورهای موجودعملکرد راکتورهای هستهای در طول زمان به طور قابل توجهی بهبود یافته است. در طول 40 سال گذشته نسبت راکتورهایی که به فاکتورهای ظرفیت بالا میرسند به طور قابل توجهی افزایش یافته است. به عنوان مثال، 68 درصد از راکتورها در سال 2021 به ضریب ظرفیت بالاتر از 80 درصد دست یافتند، در مقایسه با کمتر از 30 درصد در دهه 1970، در حالی که تنها 6 درصد از راکتورها ضریب ظرفیت کمتر از 50 درصد در سال 2021 داشتند، در مقایسه با کمی بیش از 20 درصد. درصد در دهه PRIS)
همچنین قابل توجه است که طی پنج سال گذشته هیچ روند قابل توجهی مرتبط با سن در ضریب ظرفیت متوسط راکتورها وجود ندارد.سایر راکتورهای هستهای علاوه بر نیروگاههای هستهای تجاری، حدود 220 راکتور تحقیقاتی در بیش از 50 کشور فعال هستند که تعداد بیشتری نیز در دست ساخت هستند. بسیاری از این راکتورها علاوه بر استفاده برای تحقیق و آموزش، ایزوتوپهای پزشکی و صنعتی تولید میکنند. استفاده از راکتورها برای نیروی محرکه دریایی عمدتاً محدود به نیروی دریایی بزرگ است که در آن برای پنج دهه نقش مهمی ایفا کرده است و نیرو برای زیردریاییها و کشتیهای سطحی بزرگ تامین میکند. بیش از 160 کشتی، عمدتاً زیردریاییها، توسط حدود 200 راکتور هستهای به حرکت در میآیند و بیش از 13000 سال تجربه راکتوری با راکتورهای دریایی به دست آمده است. روسیه و آمریکا بسیاری از زیردریایی های هستهای خود را از دوران جنگ سرد خارج کردهاند. روسیه همچنین دارای ناوگانی از یخ شکنهای بزرگ هستهای است و تعداد بیشتری نیز در دست ساخت دارد. همچنین یک نیروگاه هستهای شناور را با دو راکتور 32 مگاواتی به شبکه در منطقه دورافتاده قطب شمال Pevek متصل کرده است.
نظرات