به گزارش تجارت‌نیوز، همزمان با جنگ روسیه در اوکراین که از زمستان سال گذشته آغاز شد، افزایش قیمت گاز طبیعی، میلیون‌ها اروپایی را با قبض‌های سرسام‌آور انرژی درگیر کرد و دولت‌ها را برای کمک و حمایت از منابع جایگزین برق تحت فشار قرارداد. با گذشت بیش از 9ماه از این جنگ، اکنون به نظر می‌رسد امیدهایی برای حل بحران انرژی و عبور آسان‌تر اروپا از زمستان سرد امسال به‌وجود آمده است.
نباید به سوخت‌های جایگزین زیادی خوش‌بین بود
آنطور که یورونیوز گزارش داده، افزایش قیمت گاز موجب شده که اروپائیان به سمت سوخت‌های جایگزین حرکت کنند و در این میان هیدروژن سبز که منحصراً با انرژی تجدیدپذیر تولید می‌شود، گزینه ارزان‌قیمت‌تری نسبت به جایگزین‌های دیگر به نظر می‌رسد، خصوصا آنکه سرمایه‌گذاری در این حوزه، تلاش برای کاهش انتشار کربن نیز به شمار می‌رود.
تحلیلگران و کارشناسان حوزه سوخت به این خبرگزاری گفته‌اند که افزایش سرمایه‌گذاری در حوزه تولید هیدروژن سبز، خبر خوبی است، اما نباید زیاد خوشحال باشیم، زیرا این تغییر عمدتاً به این معنی است که انواع انرژی این روزها گران هستند و هنوز اروپا باید برای ایجاد یک بازار رقابتی در زمینه تولید این سوخت سبز، راه زیادی در پیش دارد.
استفانو اینو سنزی، رئیس کسب‌وکار انرژی‌های نو در زیمنس‌‌انرژی گفت: ما هنوز باید وظایف خود را به نحوی انجام دهیم که تولید افزایش پیدا کند، سپس فناوری را بهبود ببخشیم تا آن را مقرون به صرفه‌تر کنیم.
هیدروژن خاکستری یا هیدروژن سبز
ساده‌ترین و فراوان‌ترین عنصر روی زمین هیدروژن‌گازی است‌که قابلیت اشتعال بالایی دارد و می‌تواند انرژی را ذخیره و ارائه دهد، اما معمولاً به شکل آزاد وجود ندارد و باید از ترکیباتی که حاوی آن هستند، مانند آب، گاز طبیعی، ذغال سنگ و … استخراج شود.
براساس ارزیابی‌های کارشناسان صنعت درحال حاضر نزدیک به 95درصد تولید هیدروژن از سوخت‌های فسیلی نشأت می‌گیرد و به اندازه مجموع انتشار گازهای گلخانه‌ای بریتانیا و اندونزی کربن دی اکسید تولید می‌کند.
هیدروژن سبز با تقسیم‌آب به دو جزء آب و اکسیژن با استفاده از برق از منابع انرژی تجدیدپذیر مانند باد و خورشید تولید می‌شود. کارشناسان می‌گویند این نوع هیدروژن پاک می‌تواند جایگزین سوخت‌فسیلی در بخش‌هایی شود که برای کاهش انتشار کربن خود تلاش می‌کنند، زیرا صنایع سنگین مانند فولاد سازی یا حمل‌ونقل سنگین نمی‌توانند به راحتی به برق روی آورند.
بر اساس گزارش جدید آژانس بین المللی انرژی‌های تجدیدپذیر(IRENA)، اگر جهان دستیابی به بی طرفی کربن تا سال 2050مصمم باشد، استفاده از هیدروژن ممکن است تا اواسط قرن،4 تا 7 برابر در مقایسه با سال 2020 افزایش یابد.
کمیسیون اروپا، استراتژی هیدروژن اتحادیه اروپا را در جولای 2020 تصویب کرد و اکنون می‌توان تخمین زد که سهم هیدروژن در ترکیب انرژی اتحادیه اروپا می‌تواند در سال 2050 به 13 تا 20 درصد برسد.
هزینه انواع هیدروژن ها
از زمانی که جنگ روسیه و اوکراین، قیمت گاز طبیعی بیش از 70 درصد در بازارهای بین المللی افزایش یافت و باعث افزایش هزینه هیدروژن خاکستری و آبی شد.
کوفی مبوک تحلیلگر ارشد فناوری پاک در اندیشکده Carbon Tracker می‌گوید: در حالی که این قیمت‌ها اکنون اندکی کاهش یافته است، افزایش قیمت پس از جنگ عملاً میانگین هزینه هیدروژن خاکستری را با هیدروژن سبز در حدود 5 دلار درکیلوگرم (4.8 یورو به ازای هرکیلوگرم) در اروپا قرار داده است.
وی در گزارش اخیر خود در مورد این موضوع نوشت که تنها در چند ماه، جنگ اوکراین جرقه 73میلیارد دلار(71 میلیارد یورو) سرمایه گذاری تازه در هیدروژن سبز را به همراه داشت.
اتحادیه اروپا یک بانک هیدروژن سبز 3میلیارد یورویی را برای حمایت از این بخش راه اندازی کرده است، در حالی که ایالات متحده آمریکا اعتبار مالیاتی هنگفتی به میزان 3 دلار به ازای هر کیلوگرم برای تولید هیدروژن سبز از طریق قانون کاهش تورم خود (IRA) درنظر گرفته است.
مبوک در ادامه گفت که این اقدام ایالات متحده یک مزیت قابل توجه بوده است و هزینه محصولات جدید هیدروژن سبز را به کمتر از 2 دلار به ازای هرکیلوگرم رسانده است، تا جایی که نادیده گرفتن آن بیش از حد ارزان می‌شود.
Innocenzi از زیمنس انرژی گفت که واحد او از زمان جنگ در اوکراین شاهد تجارت بیشتری، بیشتر در ایالات متحده تا اروپا بوده است.
وی در ادامه گفت: کشوری که سریعتر حرکت می‌کند ایالات متحده است. با IRA ما شاهد فشار قابل توجهی از سوی شرکت های آمریکایی برای تامین ظرفیت هستیم و فکر می‌کنم این برای ما بسیار خوب است.
تبدیل هیدروژن به یک مقیاس
بحران انرژی اروپا بدون شک بر هیدروژن سبز تمرکز کرده است. هیدروژن می‌تواند یک تغییردهنده بازی برای اروپا باشد. اورسولا فون رئیس کمیسیون اروپا در ماه سپتامبر هنگام رونمایی از بانک هیدروژن سبز جدید اتحادیه اروپا گفت: این امر در تنوع بخشیدن به منابع انرژی ما و کمک به کاهش وابستگی خود به گاز روسیه نقش کلیدی دارد.
رئیس کسب و کار انرژی‌های نو در زیمنس انرژی گفت: ما باید انرژی‌های تجدیدپذیر و زیرساخت‌ها را گسترش دهیم، و آنگاه خواهید دید که هیدروژن درآن زمان مورد استقبال قرار می‌گیرد.
اگر این روزها هیدروژن پاک هنوز یک بازار منحصر به فرد است، به دلیل این است که برخی از عوامل مهم هنوز از تبدیل شدن آن به یک راه‌حل انرژی جایگزین جذاب و پایدار جلوگیری می‌کنند.
یکی از مهمترین آن‌ها انرژی‌های تجدیدپذیر است. برای اینکه هیدروژن سبز واقعاً افزایش یابد، به منبع گسترده و قابل اعتمادی از انرژی تجدیدپذیر مقرون به صرفه مانند انرژی باد، خورشید یا جزرومد نیاز دارد. باید فرآیندهای تصویب پروژه‌های تجدیدپذیر را کوتاه کنیم و نیاز به ایجاد زیرساخت برای توزیع هیدروژن و برق داریم.
باید انرژی‌های تجدیدپذیر و زیرساخت ها را گسترش دهیم و تنها با آن خواهید دید که هیدروژن در همان زمان مورد استقبال بالا قرار می‌گیرد.
زیمنس انرژی در حال برداشتن گام‌هایی در جهت تامین انرژی تجدیدپذیر است و به تازگی چراغ سبز دریافت کرده است تا کنترل کامل شرکت زیمنس گیمسا سازنده توربین‌های بادی را در دست بگیرد. این دو شرکت در حال حاضر روی یک توربین بادی تجاری کار می‌کنند که هیدروژن را از طریق الکترولیز تولید می‌کند.
واردات هیدروژن و بها دادن به پروژه‌ها
از طرفی دیگر اروپا بعید است به تنهایی هیدروژن سبز کافی تولید کند تا به انتشار خالص صفر برسد. باید بخشی از آن را از مکان‌هایی با زمین و شرایط آب و هوایی موجود برای تولید انرژی تجدیدپذیر وارد کند مانند استرالیا یا بخش‌هایی از آفریقا و آمریکای‌لاتین و تولیدکنندگان معمول انرژی خاورمیانه که پتانسیل بالایی برای انرژی خورشیدی دارند. اروپا برای تولید برق از این نوع هیدروژن باید در زیرساخت‌ها سرمایه گذاری کند.
ون هالست، مشاور هیدروژن در آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) و مشاور Gasunie، یک شرکت گاز هلندی بیان کرد: خبر خوب این است که خطوط لوله و ایستگاه‌های موجود که برای گاز طبیعی استفاده می‌شوند تا حدی می‌توانند برای هیدروژن تغییر کاربری دهند. به عنوان آخرین نکته هم ساخت الکترولیزها فناوری مورد نیاز برای تکان دادن هیدروژن از آب باید برای کاهش هزینه‌ها افزایش یابد.
در این زمینه، زیمنس انرژی روی سرمایه گذاری مشترک جدیدی که با Air Liquide برای تولید الکترولیزهای غشای تبادل پروتون (PEM) در مقیاس صنعتی تشکیل داده است، شرط‌بندی کرده است.
قرار است تولید در نیمه دوم سال 2023 آغاز شود و تا سال 2025 به ظرفیت تولید سالانه سه گیگاوات برسد.
با داغ شدن رقابت جهانی هیدروژن، Innocenzi گفت این خطر وجود دارد که دقیقاً همانطورکه در مورد پانل های فتوولتائیک در چین دیده‌ایم، بیشتر الکترولیزهای مورد استفاده در پروژه‌های هیدروژن سبز در خارج از اروپا ساخته شوند.
ما هنوز درسطح هزینه‌ای که باید باشیم، نیستیم. و به همین دلیل است که حمایت دولت حیاتی و مورد نیاز است.
مبوک در ادامه گفت: ما به یک طرح یارانه مستقیم نیاز داریم نوعی یارانه قوی برای هیدروژن سبز که قیمت را به 2 دلار درکیلوگرم یا کمتر از 2 دلار درکیلوگرم برساند. آنگاه کل بخش کاملاً رقابتی خواهد شد. و کاری که انجام می‌دهد این است که به سرعت قفل مالی خصوصی را باز می کند.
