سارا اسلامی 
تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
پای استارتاپ‌ها به بورس باز می‌شود/ منابع مالی جدید برای تپسی در راه است؟
تپسی نخستین استارتاپی است که در آینده نزدیک راهی فرابورس می‌شود؛ مدیرعامل این مجموعه به تامین سرمایه از این طریق امیدوار است اما نیما نامداری، کارشناس اقتصادی تاکید می‌کند بازار سهام، جایی برای تامین مالی نیست.
به گزارش تجارت‌نیوز ، مسعود خوانساری رئیس اتاق تهران، هفته گذشته در توئیتر نوشت که نماد تپسی در آینده نزدیک در تابلوی فرابورس جای می‌گیرد؛ او افزود که این شرکت نخستین مورد از چهار استارتاپی خواهد بود که قرار است روانه بازار سرمایه شوند.
آنگونه که میلاد منشی‌پور، مدیرعامل تپسی به رسانه‌ها گفته است، پیش‌بینی می‌شود عرضه اولیه نماد تپسی در زمستان انجام شود. همچنین به گفته او، بازار دوم فرابورس، میزبان نخستین استارتاپ کشور خواهد بود.
تاخیر چند ماهه در ورود استارتاپ‌ها به بورس
فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی، اوایل تابستان وعده داده بود که سهام دیجی‌کالا به عنوان نخستین استارتاپ، در هفته اول مرداد ماه در فرابورس عرضه می‌شود. حال این اتفاق قرار است با ماه‌ها تاخیر در مورد تپسی رخ دهد.
البته آنگونه که سایت «استارتاپ360» گزارش داده، احتمالا سه شرکت دیگر از چهار استارتاپی که در توئیت خوانساری به آنها اشاره شده است، دیجی‌کالا، کافه بازار و شیپور خواهند بود.
منشی‌پور، مدیرعامل تپسی در گفتگو با تجارت‌نیوز می‌گوید نباید نام این فاصله چند ماهه را «تاخیر» گذاشت؛ چرا که ورود صنعت جدید به بازار سرمایه پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و زمان‌بر است.
او می‌افزاید: هیات پذیرش تا کنون همکاری خوبی داشته و به این ترتیب راهی برای حضور صنعت دیجیتال و پلتفرمی در بورس باز شده است.
فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی، اوایل تابستان وعده داده بود که سهام دیجی‌کالا به عنوان نخستین استارتاپ، در هفته اول مرداد ماه در فرابورس عرضه می‌شود؛ حال این اتفاق قرار است با ماه‌ها تاخیر در مورد تپسی رخ دهد
دارایی‌های نامشهود پذیرفته می‌شوند؟
ارزشگذاری استارتاپ‌ها از جمله مباحث مهمی است که برخی آن را دلیل طولانی شدن روند حضور آنها در بازار سرمایه می‌دانند. مدیرعامل تپسی با اشاره به اینکه ارزشگذاری این مجموعه هنوز انجام نشده است، می‌گوید: طبق روال سازمان بورس، ابتدا پذیرش شرکت‌ها انجام می‌شود و پس از آن، در فاصله 2 یا 3 ماهه، باید اقدامات بعدی انجام شود که یکی از آنها همین موضوع است.
منشی‌پور در مورد اهمیت دارایی‌های نامشهود در بحث ارزشگذاری تپسی توضیح می‌دهد: یکی از پیچیدگی‌های این صنعت همین است که پلتفرم‌ها معمولا دارایی‌های ثابتی از جنس زمین، کارخانه و تجهیزات ندارند.
او می‌افزاید: اصل دارایی‌های مجموعه‌ای مانند تپسی، شبکه رانندگان و مسافرانی است که توانسته تشکیل دهد؛ بر اساس رویه‌های جدید حسابرسی و حسابداری، اگر اینگونه دارایی‌ها واجد شرایط لازم باشند، قابل شناسایی هستند.
چالش اعتراضات کاربران در فضای مجازی
شرکتی مانند تپسی با کاربران نهایی سر و کار دارد که ممکن است هر کدام از آنها اعتراض خود را به عملکرد این مجموعه در فضای مجازی طرح و موجی را در مخالفت با آن ایجاد کنند؛ این اتفاقی است که در مورد برخی از شرکت‌های پلتفرمی از جمله خود تپسی رخ داده است.
منشی‌پور در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال تاثیرگذاری اعتراضات کاربران در فضای مجازی بر ارزش سهام این مجموعه وجود دارد یا خیر، می‌گوید: تعداد مواردی که تپسی با چنین مشکلاتی مواجه شده، نسبت به رقیبان این مجموعه بسیار اندک بوده است؛ چرا که تپسی به موضوع پشتیبانی اهمیت می‌دهد.
او می‌افزاید: ورود تپسی به بازار سرمایه باعث می‌شود، حساسیت این مجموعه نسبت به جلب رضایت کاربران افزایش یابد، تا احتمال بروز رخدادهای حاد کاهش یابد.
منشی‌پور ادامه می‌هد: تپسی نوعی کسب و کار اجتماعی محسوب می‌شود که ممکن است با چنین خطرهایی مواجه باشد؛ اما از آن سو، این موضوع گویای معروفیت برند این مجموعه است که می‌تواند روی ترغیب افراد به خرید سهام تپسی اثر بگذارد.
منشی‌پور در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال تاثیرگذاری اعتراضات کاربران در فضای مجازی بر ارزش سهام این مجموعه وجود دارد یا خیر، می‌گوید: تپسی نوعی کسب و کار اجتماعی محسوب می‌شود که ممکن است با چنین خطرهایی مواجه باشد؛ اما از آن سو، این موضوع گویای معروفیت برند این مجموعه است
شرایط برای عرضه اولیه مناسب است؟
بورس در ماه‌های اخیر، روند پر افت و خیزی را پشت سر گذاشته و روزهای بسیاری نزولی بوده است. مدیرعامل تپسی در پاسخ به این پرسش که، آیا نگران ورود به بازار سرمایه در مقطع فعلی نیستید، می‌گوید: ممکن است در کوتاه‌مدت و مقطعی، نگرانی‌هایی وجود داشته باشد اما موضوع اصلی در ورود شرکت‌های دیجیتال‌محور به بورس، پیوستن آنها به جریان اصلی اقتصاد کشور است.
منشی‌پور می‌افزاید: اگر به صورت کلان و درازمدت نگاه شود، حضور تپسی در بورس اتقاق مهمی است اما در کوتاه‌مدت باید هوشمندی‌هایی وجود داشته باشد که از ضررهای مقطعی جلوگیری شود.
هدف؛ جذب سرمایه برای رشد حداکثری
تپسی در شرایط فعلی چه دورنمایی برای آینده دارد؟ مدیرعامل این مجموعه پاسخ می‌دهد: هدف اصلی تپسی از ورود به فرابورس، جذب سرمایه و استفاده از آن برای رشد بیشتر است.
او می‌افزاید: تپسی قصد دارد در کسب و کار اصلی خود و همچنین در موارد جانبی که برای ورود به آنها برنامه‌ریزی کرده است، به رشد حداکثری دست یابد. حضور در بازار سرمایه می‌تواند سوخت اصلی برای رشد را در اختیار این مجموعه قرار دهد.
منشی‌پور می‌گوید: احتمالا عرضه اولیه تپسی از محل سلب حق تقدم انجام می‌شود؛ به این معنا که سهامداران حق تقدم خود را واگذار می‌کنند. به این ترتیب پول به صورت مستقیم وارد شرکت شده و صرف افزایش سرمایه آن می‌شود.
مدیرعامل تپسی می‌گوید: هدف اصلی این مجموعه از ورود به فرابورس، جذب سرمایه و استفاده از آن برای رشد بیشتر است
بازار سهام جای جذب منابع مالی است؟
با وجود خوش‌بینی‌های مدیرعامل تپسی، نیما نامداری، کارشناس بازار سرمایه، عرضه سهام را راهی برای تامین مالی نمی‌داند.
او به تجارت‌نیوز می‌گوید: بورس اکنون شرایط خوبی دارد؛ چرا که نوسانات غیرطبیعی را پشت سر گذاشته و به ثبات رسیده است، در نتیجه زمان مناسبی برای عرضه اولیه سهام شرکت‌هاست.
نامداری می‌افزاید: تپسی نیز انسجام مدیریتی و مالی لازم را دارد و می‌تواند انتخاب خوبی برای آغاز عرضه سهام استارتاپ‌ها در بورس باشد.
این کارشناس اقتصادی در عین حال به یک خطای رایج در این زمینه اشاره می‌کند و می‌گوید: عرضه سهام هر شرکتی در بورس، به معنای تامین مالی و جذب سرمایه نیست؛ در واقع اتفاقی که می‌افتد این است که سهامداران پیشین، بخشی از سهام خود را به افراد جدید می‌فروشند.
شرط جذب سرمایه؛ گسترش بازار بدهی
نامداری تاکید می‌کند: برای تامین مالی شرکت‌ها، گسترش بازار بدهی و عرضه اوراق قرضه و مشارکت ضروری است.
او می‌افزاید: حضور تپسی در فرابورس می‌تواند برای اکوسیستم استارتاپی و کارآفرینی کشور مفید باشد اما نباید تصور شود که راهی برای تامین مالی استارتاپ‌ها فراهم شده و قرار است سرمایه جدیدی وارد شرکت‌ها شود.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه می‌دهد: برای این منظور شرکت‌ها از جمله استارتاپ‌ها باید بتوانند در بازار بدهی حضور پررنگی داشته باشند. البته ممکن است حجم ناچیزی از تامین مالی نیز در قالب افزایش سرمایه شرکت‌ها در بازار سهام اتفاق بیفتد، اما میزان آن، قابل مقایسه با ظرفیتی که در بازار بدهی وجود دارد، نیست.
نامداری، کارشناس اقتصادی می‌گوید: عرضه سهام هر شرکتی در بورس، به معنای تامین مالی و جذب سرمایه نیست؛ در واقع اتفاقی که می‌افتد این است که سهامداران پیشین، بخشی از سهام خود را به افراد جدید می‌فروشند
ضرورت تغییر قوانین بازار سرمایه
نامداری، سهم اوراق از کل ارزش بازار سرمایه در ایران را کمتر از 10 درصد می‌داند و می‌افزاید: در واقع حدود 90 درصد این بازار، به سهام تعلق دارد؛ در حالی که در کشورهای دیگر نسبت مورد اشاره برعکس است.
او ادامه می‌دهد: در همان سهم اندک نیز، بیشترین نقش را شرکت‌های دولتی و شهرداری‌های دارند. البته در یک سال اخیر، شرایط نسبت به قبل بهبود یافته، اما برای ایجاد ظرفیت جدید در تامین مالی شرکت‌ها، افزایش سرعت تغییرات ضروری است.
به گفته این کارشناس اقتصادی، قوانین بازار سرمایه باید تغییر کنند و نهادهای مالی، شرکت‌های تامین سرمایه و صندوق‌ها تقویت شوند؛ چنین تغییراتی مسیر سختی در پیش دارد و مسئولت آن نیز بر عهده سازمان بورس است.
نامداری تاکید می‌کند: برای تامین مالی شرکت‌ها، گسترش بازار بدهی و عرضه اوراق قرضه و مشارکت ضروری است
3 مزیت حضور شرکت‌ها در بازار سرمایه
اما در این صورت حضور تپسی در فرابورس چه فایده‌ای برای خود این شرکت دارد؟ نامداری پاسخ می‌دهد: عرضه اولیه برای هر شرکتی می‌تواند حداقل سه مزیت داشته باشد که نخستین مورد آن، منظم و شفاف شدن عملکرد شرکت و ارتقای کیفیت مدیریت و تصمیم‌گیری است.
به گفته او، مزیت دوم، ارزشگذاری اولیه است که می‌تواند برای دیگر فعالیت‌های مجموعه بسیار مهم باشد و سومین مورد، افزایش اعتبار برای شرکت است که به توسعه مجموعه و همکاری‌های داخلی و بین‌المللی آن کمک می‌کند.
آخرین اخبار و گزارش‌ها در حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه اختصاصی استارتاپ تجارت‌نیوز دنبال کنید.
نظرات