در پنجاه و دومین پادکست از سری پادکستهای اقتصادی رادیو تجارتنیوز با یک پرسش مهم درباره سلامت و کیفیت زندگی ایرانیان همراه شما هستیم؛ چرا بحران امنیت غذایی به نیمی از کشور سرایت یافته است.
قیمت گندم امروز هم همانگونه که انتظار میرفت تغییری نکرد. شواهد نشان میدهد که دولت تنها قصد دارد مابهالتفاوت 11500 و 15 هزار تومان را به گندمکاران پرداخت کند. در حالی که این قیمت مورد قبول آنها نیست.
قیمت خرید تضمینی گندم همچنان نامشخص است. دولت این کالای اساسی را به نرخ هر کیلو 11500 تومان از گندمکاران میخرد و وعدههایی نیز برای اصلاح قیمت مطرح شده که هیچکدام عملی نشدهاند. این موضوع گلایههای کشاورزان را در پی داشته است. نظرات برخی از آنها را در مورد شرایط موجود، میتوان به سه بخش تقسیم کرد؛ گلایه از عدم تحقق وعدهها، نگرانی از معیشت و خودداری از کشت گندم. این در حالی است که به نظر میرسد دولت قیمت 15 هزار تومان را نهایی میکند.
قیمت خرید تضمینی گندم این روزها به ماجرای عجیبی تبدیل شده است. از یک سو دولت به قیمت مصوب پایبند نیست و از سوی دیگر گندمکاران به همان نرخ هم اعتراض دارند. در این میان هر هفته وعده جدیدی برای تصمیمگیری در مورد افزایش قیمت هر کیلو گندم مطرح میشود.
یکشنبه 11 تیر هم آمد و رفت اما خبری از اصلاح قیمت گندم نشد. گفته میشد امروز در جلسه کمیته تخصصی نرخ گندم و جو در این مورد تصمیمگیری میشود. کشاورزان از شرایط ناراضی هستند و میگویند سال دیگر گندم نمیکارند.
وعدهها و پیگیریها برای افزایش قیمت خرید تضمینی گندم تمامی ندارد. اما کشاورزان چندان برای تحقق این موضوع امیدوار نیستند. آمار هم نشان میدهد اعتبارات فعلی دولت کفاف افزایش قیمت گندم را نمیدهد. با وجود این، خبرها از احتمال تصویب این موضوع در روز یکشنبه 11 تیر میگویند.
گندمکاران از پرداخت نشدن به موقع و کامل طلب خود، گلایههای زیادی دارند. اکنون این نگرانی ایجاد شده است که آنها از سال آینده یا گندم کشت نکنند یا محصول خود را به دولت نفروشند.
گندمکاران این روزها هم به قیمت تضمینی گندم اعتراض دارند و هم به عدم تسویه به موقع پولشان. در مقابل دولت نرخ 15 هزار تومانی مصوب را مناسب میداند و مدعی پرداخت طلب کشاورزان هم هستند. به نظر میرسد این اختلافها در روزهای اخیر به کمبود آرد و نان در برخی شهرها و استانهای کشاورزان تبدیل شده است.
پس از آنکه قیمت گندم توسط دولت 15 هزار تومان تعیین شد، سخنگوی دولت از تصمیم برای تجدید نظر در این زمینه خبر داد. با این حال هنوز کشاورزان بلاتکلیف ماندهاند. موضوعی که احتمالاً منجر به کاهش تولید گندم و عدم تمایل گندمکاران برای همکاری با وزارت کشاورزی شود.
پس از گذشت بیش از دو هفته از آخرین جلسه تعیین قیمت گندم، هنوز نه جلسهای برای تعیینتکلیف قیمت خرید تضمینی گندم تشکیل شده و نه خبر رسمی در این زمینه بیرون آمده است. به نظر میرسد که دولت با مشکل کمبود اعتبار مواجه شده است.
اختلاف نظر دولت و کشاورزان در مورد نرخ تضمیمی گندم همچنان ادامه دارد. دولت بر نرخ 15 هزار تومانی تاکید میکند اما گندمکاران خواهان افزایش نرخ تضمینی، حداقل تا 17 هزار تومان هستند. از سوی دیگر، دولت هنوز پول محصولاتی را که خریداری کرده، تسویه نکرده است. یک مقام صنفی اعلام کرده که تا کنون تنها معادل 30 درصد از بهای گندم خریداری شده به کشاورزان پرداخت شده است.
مقامات دولتی از پرداخت هزینه خرید تضمینی گندم میگویند و کشاورزان تاکید میکنند دولت هنوز با آنها تسویه نکرده است. در این میان، بحثها همچنان در مورد نرخ تضمینی گندم ادامه دارد. کشاورزان از قیمت مصوب ناراضی هستند و دولت هم وعده افزایش میدهد.
دولت مدعی است پول خرید تضمینی گندم را به کشاورزان پرداخت کرده است اما گندمکاران این موضوع را رد میکنند. برخی از آنها میگویند در حدود دو ماه گذشته پولی از دولت دریافت نکردهاند. این موضوع مشکلاتی را در پرداخت هزینههای کارگر و ابزارآلات کشاورزی برای گندمکاران ایجاد کرده است.
گندمکاران امسال هم مانند سالهای گذشته با دو مشکل مواجه هستند؛ یکی قیمت خرید تضمینی گندم و دیگری زمان تسویه پول گندم از طرف دولت. پول گندم کشاورزان چند روزه تسویه میشود؟
علیرغم دستور رئیس جمهور، جلسه اخیر گندمکاران برای تعیین قیمت گندم همچنان بدون نتیجه ماند. این بلاتکلیفی در آستانه برداشت گندم در حالی است که تعیین قیمت گندم از بهمن ماه در دستور کار دولت بوده است.
در ۱۷ اردیبهشت ماه وزارت جهاد کشاورزی در خبری اعلام کرد، در شورای قیمتگذاری قیمت نهایی یک کیلوگرم گندم ۱۵ هزار تومان مصوب شده است اما کشاورزان این قیمت را قبول نکردند زیرا به عقیده آنها قیمت اعلام شده تناسبی با تورم و هزینههای تمام شده تولید ندارد.
رئیس بنیاد ملی گندمکاران در گفتگویی دلایل ایجاد فساد در خرید گندم در کشور را تشریح کرد و گفت در موضوع آرد و نان فساد زیادی وجود دارد و قیمتها واقعی نیست.