سارا اسلامی 
تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
دولت برای خرید گندم چقدر کمبود اعتبار دارد؟ (جدول) / نگرانی از تغییر الگوی کشت
گندمکاران از پرداخت نشدن به موقع و کامل طلب خود، گلایه‌های زیادی دارند. اکنون این نگرانی ایجاد شده است که آنها از سال آینده یا گندم کشت نکنند یا محصول خود را به دولت نفروشند.
به گزارش تجارت‌نیوز ، سه ماه از سال گذشته است و کشاورزان همچنان نسبت به نرخ تضمیمنی خرید گندم اعتراض دارند. آنها همچنین نسبت به تاخیر در پرداخت پول محصولات خود نیز معترض هستند. این در حالی است که مقامات دولتی از یک سو، نرخ مصوب امسال را مناسب می‌دانند و از سوی دیگر مدعی تسویه حساب با کشاورزان برای دو ماه نخست سال هستند.
نرخ فعلی خرید تضمیمی گندم 15 هزار تومان تعیین شده است. اما گندمکاران قیمت به‌صرفه را حدود 20 هزار تومان می‌دانند. آنها البته به افزایش دو هزار تومانی نرخ فعلی نیز راضی شده‌اند. اوایل خرداد بود که سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور دستور داد که نرخ تضمینی گندم اصلاح شود. در حالی که همان زمان سرپرست وقت وزارت جهاد کشاورزی گفته بود که اعتبار تخصیص یافته برای خرید گندم حتی برای پرداخت همان 15 هزار تومان هم کافی نیست و دولت موقع تصویب اعتبارات نرخ سال گذشته، یعنی 13 هزار تومان را در نظر گرفته است.
برخی گلایه‌های گندمکاران نیز همین موضوع را نشان می‌دهد که دولت به همان نرخ مصوب 15 هزار تومان نیز پایبند نبوده. برخی حتی مدعی هستند که پرداخت طلب آنها با نرخ 11 هزار و 500 تومان انجام شده است.
البته محمدجواد عسگری رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس معتقد است که مسئولان نباید به بهانه کمبود اعتبارات، مانع افزایش قیمت خرید گندم شوند. به گفته او نرخ باید به 17 هزار تومان افزایش یابد و دولت کمبود اعتبارات را جبران کند.
دولت چقدر کمبود اعتبار دارد؟
اما آیا دولت برای خرید تضمینی گندم، کمبود اعتبار دارد؟ بودجه سال 1402 به این منظور 102 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته است. مقامات دولتی برآوردهای اولیه در مورد حجم خرید گندم را در سال جاری ۸.۵ میلیون تن اعلام کرده‌اند. هر چند که اخیرا مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران مدعی شده است که خرید نهایی از این رقم نیز فراتر می‌رود (تسنیم).
اگر بنا را همان ۸.۵ میلیون تن بگذاریم، دولت برای خرید این حجم گندم با نرخ مصوب 15 هزار تومان به بیش از 127 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. این رقم به معنای بیش از 25 همت کمبود اعتبار است.
سرپرست پیشین وزارت جهاد کشاورزی گفته بود که دولت در تخصیص اعتبار، رقم 13 هزار تومان را در نظر گرفته است. خرید ۸.۵ میلیون تن گندم به این مبلغ، به بیش از 110 هزار میلیارد تومان نیاز دارد؛ یعنی هشت همت کمبود اعتبار.
گندمکاران خواهان افزایش مبلغ خرید گندم به حداقل 17 هزار تومان هستند. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، دولت نیازمند بیش از 144 هزار میلیارد تومان اعتبار است. این رقم اختلافی بیش از 42 همت با بودجه فعلی دارد.
تنها رقمی که دولت را با کمبود اعتبار مواجه نمی‌کند، همان 11 هزار و 500 تومانی است که برخی کشاورزان ادعا می‌کنند در عمل به آنها پرداخت شده است. دولت برای خرید گندم به این مبلغ به حدود 98 هزار میلیارد تومان نیاز دارد که حدود پنج همت کمتر از اعتبار مصوب است.
آیا افزایش قیمت خرید گندم امکان‌پذیر است؟
این ارقام مشخص می‌کند که دولت حتی برای عمل به تعهدات موجود خود هم به تخصیص مبالغ قابل توجهی نیاز دارد. به نظر نمی‌رسد در شرایط فعلی افزایش نرخ خرید تضمیمی گندم امکان‌پذیر باشد. مگر اینکه نگرانی از تغییر الگوی کشت در سال آینده یا عدم فروش گندم به دولت، مسئولان را ناچار به اتخاذ چنین تصمیمی کند.
برخی از کشاورزان تاکید می‌کنند که با توجه به نرخ‌های مصوب برای خرید این کالای اساسی و البته تاخیر زیاد در تسویه، سال دیگر یا گندم نمی‌کارند یا محصول خود را به جای دولت به دامدار و دلال می‌فروشند. این موضوع می‌تواند نگرانی‌هایی را در مورد امنیت غذایی کشور ایجاد کند.
اعتبارات مورد نیاز برای خرید 8.5 میلیون تن گندم
گلایه‌های گندمکاران و احتمال تغییر الگوی کشت
با وجود نگرانی‌ها در مورد امنیت غذایی، به نظر می‌رسد کشت گندم و فروش آن به دولت دیگر برای کشاورزان صرفه اقتصادی ندارد.
«من گندمکار که در دولتهای قبلی ظرف ۲۴ساعت پول به حسابم واریز میشد، بعد از یکماه و نیم کیلویی ۱۱ونیم پرداخت کردن و حالا سه ماه شده مابقی پول که احتیاج زیادی برای کشت سال آینده دارم برای گاوآهن که زمین استراحت کنه و هوا بخوره و قارچی نشه دارم و بعد از دو هفته بعدش هم به دیسک و کارهای دیگه اش داره تا آماده بشه برای کشت هنوز پولی پرداخت نشده هرچند صرف اقتصادی نداره ولی در جنوب که آب نیست محصول دیگری هم نمیشه کشت کرد، ولی چرا این دولت پاسخگو نیست.»
«با توجه به قیمت خوراک دام در بازار آزاد، برداشت گندم سبز و فروش آن به دامداران صرفه اقتصادی بیشتری در بسیاری از مناطق کشور دارد.»
«کمبود اعتبار و بودجه رو چرا باید کشاورز متحمل بشه. در این اوضاع گرانی هرج ومرج هر مغازه وفروشنده ای به دلخواه خود قیمت اجناس خود رو با توجه به تورم گرانی قیمت رو بالا میبرد ومیفروشد چرا باید کشاورز زحمتکش در شرایط گرما وسرما شب وروز زحمت طاقت فرسا در شرایط گرمای تابستان دولت اگر کشاورز رو حمایت نکند کشاورز دلسرد میشود تولید کاهش میابد صد درصد بر همه چیز تاثیرگذار خواهد بود.»
«با تورم ۳۰۰ درصد امسال، گندم کمتر از ۳۰ نابودی کشاورز هستش و منی که اجاره میکارم که هیچ، اونی که زمین داره هم نمیتونه سال آینده بکاره مگه اینکه مخش تاب داشته باشه.»
«بخدا دلال برای خرید گندم کیلویی۳۰ هزار تومان تو استان های هم مرز با عراق و پاکستان جولان می زنن اونوقت ما باید ببینیم دولت گندم کیلویی ۱۷ تومان میخره یا ۱۵ تومان»
«الان تقصیر کشاورز چیه، چیکار کنه با این وضع تورم و بدهی هایی که بابت گندم داره از کجا پول پیدا کنه، شما که میگین علی الحساب پرداخت میکنین همون رقمی که خودتون میگین رو یعنی ۱۵ تومن رو برا علی الحساب در نظر می‌گرفتین نه ۱۱.۵ رو که اونم با تاخیر بیشتر از یه ماه پرداخت نشده هنوز.»
«امسال کشاورزها نقر داغ شدن به صورت بدی از کاشت گندم بی زاریم وووو»
«با این قیمت من میخوام بفروشم به گاوداری با قمت ۲۱تومان…»
«40روز از تحویل گندم به دولت میگذرد هنوز ی ریال واریزی نداشتیم توقع دارم سال دیه هم گندم کشت کنیم!؟»
نظرات