در حالی که چشم اقتصادهایی نظیر چین، ژاپن، ترکیه و قطر به معادن بکر افغانستان است، مذاکرات ایران با طالبان بلافاصله پس از تشکیل دولت رسمی برای ورود به معادن این کشور هنوز راه به جایی نبرده است. آیا در این مدت طالبان ایران را دور زده است؟
افغانستان در راس کشورهایی قرار دارد که در ایران سرمایهگذاری میکنند. بزرگترین سرمایهگذاران در ایران به ترتیب افغانستان، چین، ترکیه، هند و امارات هستند.
بررسیها نشان میدهد در بین سرمایهگذاران خارجی در ایران، افغانستان به بزرگترین کشور در این حوزه تبدیل شده است. اما دروازه ورود اتباع افغانستانی به ایران چگونه باز شد؟
وزارت دارایی دولت موقت طالبان اقدام به امضای قرارداد نفتی با ایران کرد. بر اساس این قرارداد، طالبان اقدام به خرید ۳۵۰ هزار تن نفت از ایران کرد. اما آیا با این قرارداد ایران تأمینکننده اصلی انرژی مورد نیاز طالبان میشود؟
ارزیابیها نشان میدهد پیش از هر چیز، وضعیت روابط ایران و افغانستان تابعی از وضعیت کلی اقتصاد است و احیای برجام و تلاش برای رفع تحریمها، شرط اولیه برای تجارت پایدار است. با تداوم تحریمهای ایران، صادرات به افغانستان بهشدت افت کرده و این رقم از نزدیک به ۳ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۷ به حدود ۱٫۷ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۹ رسیده است.
رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان با ابراز نگرانی از تمایل سرمایهگذاران افغانستانی به سرمایهگذاری در ترکیه، گفت: تسریع در صدور ویزا، اصلاح شرایط اقامت و تعیین معافیتهای مالیاتی برای سرمایهگذاران خارجی از جمله مشوقهای ایران برای سرمایهگذاران افغانستانی است.
رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان از بهبود شرایط تجارت ایران با افغانستان بعد از استقرار طالبان و اعزام هیاتهای تجاری خبر داد و نسبت به پیش افتادن رقبای چینی و ترک در این کشور متذکر شد.
خطیبزاده درباره تهدیدات در مرز مشترک ایران با افغانستان گفت: ما نگرانیهایی داریم؛ تاریخ نشان میدهد که اگر دولتی قوی و فراگیر در افغانستان وجود نداشته باشد و مشارکت همه طرفها در افغانستان نباشد، نگرانیهای بزرگی درباره احتمال بازگشت افراطگرایی به افغانستان وجود خواهد داشت.
اتحادیه صادرکنندگان نفت ، گاز و پتروشیمی اعلام کرد ایران صادرات بنزین و گازوئیل به افغانستان را از چند روز پیش، پس از درخواست طالبان و کاهش بیش از ۷۰ درصدی تعرفه بر واردات سوخت ایران، از سر گرفته است.
طالبان افغانستان را تصرف کرد. برخی از مردم در این کشور هراسان برای خروج از آنجا از هر روشی اقدام میکنند از راههای زمینی تا هوایی و حتی آویزان شدن از هواپیما. یکی از مقاصد آنها ایران است. اما اکنون چه تعداد مهاجر افغانستانی در ایران زندگی میکنند و در کدام استانها بیشتر ساکن هستند؟
گروه طالبان دیروز رسما وارد کابل شد و کنترل کاخ ریاستجمهوری و بسیاری از بخشهای پایتخت را در دست گرفت. اما واکنش ایران به تحولات افغانستان چه بوده است؟