موازنه مهاجرتی در کشور بهم ریخته و به نظر می‌رسد الگوی مهاجرتی تغییر کرده است. مدیرگروه جمعیت شناسی دانشگاه علامه طباطبایی می‌گوید: «اگر فکری به حال این وضعیت نشود مهاجرت‌های داخلی به شدت افزایش می‌یابد. دیگر نمی‌توان از این موضوع غافل ماند.»
مردم قبلا برای امرار معاش، ماشین اجاره می‌کردند تا با مسافرکشی خرج خانوار خود را تامین کنند. حالا کار به اجاره موتورسیکلت رسیده است. اجاره روزانه یا ماهانه موتور برای جابجایی بار یا مسافر.
نیمی از داوطلبان کنکور ۱۴۰۰ از ادامه تحصیل منصرف شدند. انتخاب رشته نکردند و می‌خواهند خیلی زود وارد بازار کار شوند. این ماجرا اما برای اقتصادی که دهه شصتی‌های آن هنوز در جستجوی کارند مشکل‌ساز است. اما آیا اقتصاد ایران می‌تواند برای همه این افراد کار ایجاد کند؟ جواب داوود سوری، اقتصاددان منفی است و می‌گوید وضعیت بازار کار از این هم بدتر می‌شود.
نرخ بیکاری در بهار سال ۱۴۰۰ حدود ۸٫۸ درصد برآورد شده است که نسبت به فصل گذشته خود کاهش محسوسی داشته است. با این وجود آمارها نشان می‌دهد از هر ۱۰ ایرانی تنها ۳ نفر دارای شغل هستند.
پلیس می‌گوید سرقت‌های خرد در تهران افزایش یافته است. یک جامعه‌شناس در این مورد می‌گوید: «عوامل این سرقت‌ها فقر، تورم، بیکاری و عدم امنیت شغلی است که همه اینها با هم جمع می‌شود و باعث به وجود آمدن چنین شرایطی می‌شود.»
در سال گذشته جمعیت فعال کشور بیش از دو میلیون نفر کاهش یافته است. همچنین، در میان شاغلان نیز در بخش خدمات، بیش از ۷۴۰ هزار نفر شغل خود را از دست داده‌اند.
استاندار خوزستان با بیان اینکه نرخ بیکاری خوزستان ۵/ ۱۴ درصد اعلام می‌شود اما اگر در استان بگردید می‌بینید که قطعا این نرخ بالاتر است، گفت: در بسیاری از مناطق استان خوزستان نرخ بیکاری بالاتر از ۴۵ تا ۵۰ درصد است.
برخی از کارشناسان اقتصادی نسبت به آینده نرخ رشد اقتصادی در سال پیش‌رو خوش‌بین هستند و معتقدند که اقتصاد رشد مثبتی را تجربه می‌کند. در خصوص تورم پیش‌بینی‌ها روی نرخ‌های ۳۰ درصد می‌چرخد و برای بیکاری نرخ دو رقمی را ترسیم می‌کنند.
نظر اقتصاددانان از استمرار آمارهای بیکاری در سال آینده حکایت دارد، آنها می‌گویند که وضعیت نرخ بیکاری در سال ۱۴۰۰ بهبود قابل توجهی پیدا نمی‌کند چرا که کاهش بیکاری به زمان بیشتری نیاز دارد و بیکاری واقعی دو رقمی را پیش‌بینی می‌کنند.
سعید عیسی زاده، کارشناس اقتصادی درباره وضعیت بیکاری در سال ۱۴۰۰ می‌گوید: تغییر مهمی در حوزه کار برای سال ۱۴۰۰ نمی‌بینم. نااطمینانی‌ها در اقتصاد ایران همچنان ادامه دارد.
از چهار سال انتخابات پیشین در دو سال اقتصاد کشور رشد کرده و از سرعت رشد قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارها کاسته شده اما در دو سال وضعیت بیکاری نیروی فعال جامعه بدتر شده است.
سهراب دل‌انگیزان، کارشناس اقتصادی درباره وضعیت بیکاری در سال ۱۴۰۰ می‌گوید: احتمال دارد نرخ بیکاری کمتر از سال ۹۹ شود. امیدوار هستیم کمی رشد اقتصادی داشته باشیم و به تناسب آن نرخ بیکاری کاهش و اشتغال افزایش پیدا کند.
فاطمه عزیزخانی، پژوهشگر اقتصادی درباره وضعیت اشتغال زنان می‌گوید: نمی‌توان برای سال ۱۴۰۰ پیش‌بینی کرد که اشتغال و نرخ مشارکت زنان افزایش پیدا کند. این پیش‌بینی تا زمانی که زیرساخت‌ها برای زنان فراهم نشود، دور از انتظار است.
آمارهای مرکز آمار ایران نشان از افزایش ۰/۲ درصدی نرخ بیکاری برای جمعیت ۱۸_۳۵ ساله طی تابستان ۹۹ نسبت به سه ماهه نخست سال می‌دهد. سهراب دل انگیزان، کارشناس اقتصادی می‌گوید: بیش از دو میلیون نفر از جمعیت فعال خارج شدند که در محاسبه نرخ بیکاری محاسبه نمی‌شوند. اگر محاسبه می‌شد نرخ بیکاری بسیار بالا می‌رفت.
آمارهای مرکز آمار ایران از افزایش ۰/۲ درصدی نرخ بیکاری برای جمعیت ۳۵_۱۸ ساله طی تابستان ۹۹ نسبت به سه ماهه قبلش خبر می‌دهد. سعید عیسی‌زاده، کارشناس اقتصادی هم در این مورد می‌گوید: اقتصادی که باید برای جوانان شغل ایجاد می‌کرد، عملا ناتوان بوده است.
