به گزارش تجارت نیوز، در سالهای اخیر، بازار جهانی خودروهای برقی (EV) با سرعتی بیسابقه رشد کرده است. افزایش نگرانیها درباره تغییرات اقلیمی، فشار برای کاهش آلودگی هوا، و همچنین پیشرفتهای چشمگیر در فناوری باتری و زیرساختهای شارژ، باعث شدهاند خودروهای برقی دیگر یک انتخاب لوکس یا آیندهنگرانه نباشند، بلکه به بخشی جداییناپذیر از چشمانداز حملونقل جهانی تبدیل شوند.
گزارش تازه آژانس بینالمللی انرژی (IEA) تصویری دقیق از وضعیت کنونی و آینده نزدیک بازار خودروهای برقی ترسیم کرده است.
رشد چشمگیر فروش خودروهای برقی در سطح جهانی
طبق گزارش جدید IEA، در سال ۲۰۲۴ فروش خودروهای برقی از مرز ۱۷ میلیون دستگاه عبور کرده است. این رقم معادل بیش از ۲۰ درصد از کل بازار جهانی خودرو است؛ یعنی برای نخستینبار، از هر پنج خودروی فروختهشده در جهان، یکی برقی است. پیشبینی میشود که این روند ادامه یافته و در سال ۲۰۲۵ فروش جهانی خودروهای برقی به بیش از ۲۰ میلیون دستگاه برسد. به عبارتی، در سال جاری میلادی، بیش از یک چهارم کل خودروهای فروختهشده در جهان برقی خواهند بود.
بر اساس آمار سه ماهه نخست ۲۰۲۵، فروش جهانی خودروهای برقی نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۵ درصد رشد داشته است. این موضوع نشان میدهد که باوجود برخی فشارهای اقتصادی بر صنعت خودرو، تقاضا برای وسایل نقلیه برقی همچنان در حال افزایش است.
چین، رهبر بلامنازع بازار خودروهای برقی
چین همچنان پیشتاز بازار جهانی خودروهای برقی است. در سال ۲۰۲۴، نزدیک به نیمی از کل خودروهای فروختهشده در چین برقی بودند. فروش خودروهای برقی در این کشور به بیش از ۱۱ میلیون دستگاه رسید؛ رقمی معادل کل فروش جهانی خودروهای برقی در سال ۲۰۲۲. این موفقیت، حاصل سرمایهگذاریهای کلان در تولید، زیرساخت و سیاستهای حمایتی گسترده دولت چین است.
همچنین چین بزرگترین صادرکننده خودروهای برقی در سال ۲۰۲۴ بود. این کشور نزدیک به ۱.۲۵ میلیون دستگاه خودرو برقی به سایر کشورها صادر کرد، که بخش بزرگی از آن به بازارهای نوظهور در آسیا و آمریکای لاتین اختصاص داشت.
رشد در بازارهای نوظهور و وضعیت سایر مناطق
بازارهای نوظهور آسیا و آمریکای لاتین نیز شاهد جهش فروش بودند؛ بهطوریکه در سال ۲۰۲۴، فروش خودروهای برقی در این مناطق بیش از ۶۰ درصد افزایش یافته است. در ایالات متحده، رشد نسبتاً کُندتر بوده اما همچنان مثبت است. فروش خودروهای برقی در آمریکا در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۰ درصد افزایش داشته و سهم این خودروها در بازار به بیش از ۱۰ درصد رسیده است.
در اروپا، علیرغم کاهش سیاستهای یارانهای، سهم خودروهای برقی نزدیک به ۲۰ درصد باقی مانده است. با وجود این، گزارش IEA نشان میدهد که در برخی کشورهای اروپایی، شکاف قیمت بین خودروهای برقی و مدلهای سنتی بنزینی یا دیزلی هنوز چالشبرانگیز است. برای نمونه:
- در آلمان، قیمت یک خودروی برقی بهطور میانگین ۲۰ درصد بالاتر از خودروهای سنتی است.
- در ایالات متحده، این اختلاف قیمتی تا ۳۰ درصد میرسد.
قیمت و مقرونبهصرفه بودن خودروهای برقی
یکی از دلایل اصلی رشد تقاضا برای خودروهای برقی، کاهش هزینه تولید باتریها و افزایش رقابت بین خودروسازان است. بهویژه در چین، دو سوم خودروهای برقی بدون نیاز به مشوقهای مالیاتی، از همتایان سنتی ارزانتر هستند.
همچنین، هزینه استفاده روزانه از خودروهای برقی بسیار کمتر از خودروهای بنزینی یا دیزلی است. حتی اگر قیمت نفت به ۴۰ دلار در هر بشکه کاهش یابد، هزینه استفاده از یک خودروی برقی در اروپا حدود نصف خودروهای معمولی خواهد بود.
کامیونهای برقی، عرصهای نوظهور در حملونقل پاک
بخشی دیگر از گزارش IEA به بررسی وضعیت کامیونهای برقی اختصاص دارد. در سال ۲۰۲۴، فروش کامیونهای برقی در جهان حدود ۸۰ درصد افزایش یافت و اکنون نزدیک به ۲ درصد از کل بازار کامیون را به خود اختصاص دادهاند. این افزایش، بهویژه در چین بسیار چشمگیر بوده است، جایی که برخی از کامیونهای سنگین برقی از نظر هزینه عملیاتی از دیزلیها مقرونبهصرفهتر هستند.
آینده روشن و البته پرچالش
به گفته فاتح بیرول، مدیر اجرایی آژانس بینالمللی انرژی: «با وجود چالشهایی چون نوسانات اقتصادی و سیاستهای تجاری، خودروهای برقی همچنان به رشد خود ادامه میدهند و پیامدهای مهمی برای صنعت جهانی خودرو خواهند داشت.»
پیشبینی IEA نشان میدهد که تا سال ۲۰۳۰، بیش از ۴۰ درصد خودروهای فروختهشده در جهان، برقی خواهند بود. این تحولی بنیادی در صنعت خودروسازی به شمار میرود و نیازمند سازگاری سریع زنجیرههای تأمین، سیاستهای هوشمند و نوآوریهای فناورانه خواهد بود.
تحولات اخیر در بازار خودروهای برقی، نوید آیندهای سبزتر و مقرونبهصرفهتر را برای حملونقل جهانی میدهند. با عبور فروش جهانی از مرزهای جدید، کشورها و شرکتها باید خود را با این تغییرات هماهنگ کنند. زیرساختهای شارژ، توسعه فناوری باتری، پشتیبانی سیاسی و کاهش قیمتها، عوامل کلیدی در موفقیت این تحول هستند.
در نهایت، خودروهای برقی دیگر یک انتخاب لوکس یا آیندهنگرانه نیستند، بلکه به انتخابی واقعی، اقتصادی و زیستمحیطی برای میلیونها نفر در سراسر جهان تبدیل شدهاند.