پایان اصلاح قیمت بنزین / روایت مطبوعات از آخرین تصمیم بنزینی

به گزارش تجارت‌نیوز ، امروز (سه‌شنبه 17 اردیبهشت‌ماه 1398) بیشتر روزنامه‌های رسمی کشور از پایان سهمیه‌بندی بنزین خبر دادند و نوشته‌اند که براساس مصوبه مجلس مقرر شده است از این به بعد کارت‌های سوخت بدون سهمیه‌بندی و با قیمت فعلی هر لیتر هزار تومان به منظور جلوگیری از قاچاق سوخت احیا شود.

توقف سهمیه‌بندی بنزین بازگشت کارت سوخت

روزنامه خراسان با تیتر «توقف سهمیه‌بندی بنزین بازگشت کارت سوخت» نوشته است که رئیس مجلس با اشاره به جلسه غیرعلنی دو ساعته مجلس با سه مقام دولت درباره بنزین خبر داد.

این روزنامه نوشته است: ماجرای ادامه دار بنزین، پس از نشست غیرعلنی مجلس با برخی مقامات دولتی به توقف سهمیه‌بندی و الزام به استفاده از کارت سوخت منجر شد. جلسه غیرعلنی دو ساعته نمایندگان مجلس با وزیر کشور و رئیس سازمان برنامه و بودجه و در غیبت سوال‌برانگیز وزیر نفت برگزار شد.

علی لاریجانی در نطق پیش از دستور خود در صحن علنی گفت: حتما ارائه بنزین از طریق کارت سوخت درست است و مجلس از آن حمایت می‌کند، اما درباره بحث سهمیه‌بندی بنزین، اکثریت مجلس موافق این فرآیند نبودند و نظر مجلس به دولت منعکس شد.

بهروز نعمتی سخنگوی هیات‌رئیسه مجلس نیز در پایان جلسه غیرعلنی مجلس به خبرنگاران گفت: بنا بر مذاکرات صورت گرفته مقرر شد کارت‌های سوخت بدون سهمیه‌بندی و با قیمت فعلی هر لیتر هزار تومان به منظور جلوگیری از قاچاق سوخت احیا شود.

وی افزود: راه‌اندازی مجدد کارت سوخت هم فقط برای ساماندهی است، بنابراین مصرف بنزین سقفی ندارد، یعنی ممکن است فردی در ماه ۹۰ لیتر یا دیگری ۳۰ لیتر مصرف داشته باشد. این در حالی است که هیچ مقام دولتی درباره تصمیمات این جلسه موضعی نگرفت.

بیژن زنگنه وزیر نفت بدون تایید یا رد محتوای خبرهای جلسه غیرعلنی با مجلس در واکنش به اعلام خبر افزایش قیمت بنزین به خبرگزاری خانه ملت گفت: دولت در این باره هیچ مصوبه‌ای نداشته اما برخی با شایعات برای کشور مشکل ایجاد کردند. وزارت نفت هم هیچ تصمیمی در خصوص افزایش قیمت بنزین نداشته است چرا که در این زمینه دولت باید تصمیم‌گیری کند.

مجلس مخالف افزايش قيمت بنزين است

روزنامه اطلاعات با تیتر «مجلس مخالف افزايش قيمت بنزين است» نوشته است که رئیس مجلس گفت: درباره بحث سهمیه‌بندی بنزین نظر مجلس بر این نبود که قیمت بنزین افزایش پیدا کند و این نظر به دولت منعکس شد.

این روزنامه نوشته است: علی لاریجانی در نطق پیش از دستور جلسه علنی دیروز مجلس شورای اسلامی با اشاره به جلسه غیرعلنی همین روز، گفت: در شرایط فعلی اکثریت مجلس چندان موافق با سهمیه‌بندی بنزین نبود و این نظر به دولت منعکس شد.

وی تاکید کرد: در شرایط کنونی مؤثرترین راهکارها برای کاهش مصرف سوخت، استفاده فراگیر از سوخت CNG در شبکه حمل‌ونقل عمومی و خصوصی است و این موضوع جزو مطالب و پیشنهادهای نمایندگان در جلسه غیرعلنی مجلس بود ازاین‌رو وزارت نفت باید از این مساله حمایت کند.

رئیس مجلس با اشاره به اینکه درباره موضوع بنزین در این جلسه مباحث مفصلی مطرح شد، گفت: یکی از این مباحث آن بود که سیستم کارتی روی بنزین اعمال شود.

لاریجانی با بیان اینکه سیستم ارائه بنزین از طریق کارت سوخت قطعا درست است و مجلس از آن حمایت می‌کند، ادامه داد: همچنین درباره بحث سهمیه‌بندی بنزین نظر مجلس بر این نبود که قیمت بنزین افزایش پیدا کند و اکثریت مجلس موافق این فرآیند نبودند و نظر مجلس به دولت منعکس شد.

وی با اشاره به اینکه همچنین در این جلسه درباره مسائل مهم کشور و ابعاد موضوعات اقتصادی بحث و تبادل نظر صورت گرفت، تصریح کرد: در این جلسه سازمان برنامه و بودجه، وزارت نفت و کشور مباحثی داشتند و نمایندگان و رؤسای کمیسیون‌ها هم در این زمینه مباحث خود را مطرح کردند.

رئیس مجلس گفت: همچنین مقرر شد که اصلاحات ساختاری در بودجه کشور مدنظر قرار گیرد و در زمینه ارائه نیازهای اساسی مردم به‌گونه‌ای عمل شود که یارانه‌ها به درستی به دست مردم برسد. سخنگوی هیات‌رئیسه مجلس هم درباره این جلسه تاکید کرد که هیچ گونه افزایش قیمت بنزین نخواهیم داشت و احیای کارت سوخت فقط برای ساماندهی بنزین است و مصرف آن هم سقفی ندارد.

خبر ديگر آن كه رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس گفت: طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس که در آن به استانی شدن انتخابات هم پرداخته شده، در صورت تایید شورای نگهبان هم در انتخابات مجلس یازدهم اجرایی نمی‌شود.

محمدجواد کولیوند در گفتگو با ایرنا اظهار داشت: طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس همزمان با بررسی‌ شورای نگهبان در هیات‌ نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در حال بررسی است.

وی ادامه داد: پس از اعلام نظر شورای نگهبان باید کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس ایرادات شورای نگهبان را برطرف کند، با توجه به اینکه مجلس تا 7 خرداد جلسه علنی دارد و پس از آن نمایندگان به حوزه‌های انتخابیه خود می‌روند، از 2 خرداد روز شمار انتخابات شروع می‌شود و نهم خرداد تا 16 خرداد نیز زمان استعفای مقامات برای حضور در انتخابات مجلس است، در خوش‌بینانه‌ترین حالت هم این طرح به اجرای انتخابات مجلس یازدهم نمی‌رسد.

وی تاکید کرد: اگر پس از رفع ایرادات این طرح در مجلس شورای نگهبان نیز آن را تصویب کند، چون به روزشمار انتخابات برخورد کرده‌ایم، قطعا این قانون به انتخابات مجلس یازدهم نمی‌رسد و انتخابات با همان قانون قبلی اجرا می‌شود.

به گزارش ایرنا، طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس دوم اردیبهشت در مجلس تصویب شد، قرار است شورای نگهبان در جلسه این هفته پنجشنبه این طرح را رسیدگی کند.

احیای کارت سوخت بدون افزایش قیمت بنزین

همچنین روزنامه مردم سالاری با تیتر «احیای کارت سوخت بدون افزایش قیمت بنزین» نوشته است که دیروز مجلس از ابتدا وارد نشست غیرعلنی شد. نحوه‌ مدیریت مصرف بنزین در کشور، موضوعی بود که نمایندگان با حضور دولتی‌ها به بحث و بررسی پرداختند.

در این جلسه که به ریاست علی لاریجانی برگزار شد‌، عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، بیژن زنگنه، وزیر نفت و محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه هم حضور داشتند. مهم‌ترین خروجی این نشست‌، احیای کارت سوخت بدون افزایش قیمت بنزین بود.

این روزنامه نوشته است: درهای بسته مجلس وقتی باز شد، علی لاریجانی توضیح کوتاهی درباره این نشست که بیش از دو ساعت و نیم به طول انجامیده بود، ارائه کرد.

رییس مجلس شورای اسلامی گفت: مجلس مخالف افزایش قیمت بنزین به خاطر قاچاق سوخت از کشور است. اکثر نمایندگان معتقدند برای کاهش قاچاق سوخت از کشور، نظام سهمیه‌بندی سوخت احیا شود.

وی موثرترین راهکارهای کاهش مصرف سوخت را این طور دانست: براساس مطالب و پیشنهادهای نمایندگان در جلسه غیرعلنی استفاده فراگیر از سوخت سی‌ان‌جی در شبکه حمل‌ونقل عمومی و خصوصی وجود دارد؛ بنابراین وزارت نفت باید از این مساله حمایت کند.

سخنگوی هیات‌رییسه مجلس شورای اسلامی هم در حاشیه جلسه علنی دیروز مجلس شورای اسلامی در جمع خبرنگاران تاکید کرد که هیچ گونه افزایش قیمت بنزین نخواهیم داشت و احیای کارت سوخت تنها برای ساماندهی بنزین است و مصرف آن هم سقفی ندارد.

اما در این میان یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفتگویی که با ایسنا صورت داده از رای‌گیری استمزاجی در جلسه غیرعلنی مجلس شورای اسلامی رونمایی کرده است.

مهرداد لاهوتی در این گفتگو اظهار کرد: در جلسه غیرعلنی مجلس شورای اسلامی چند رای‌گیری استمزاجی صورت گرفت؛ یکی اینکه کارت سوخت استفاده شود یا خیر که مجلس رای داد این کار انجام شود. همچنین با توجه به اینکه دولت یکی از اهداف افزایش قیمت سوخت را صرفه‌جویی اعلام کرده قرار شد روی سی‌ان‌جی‌ها مجددا در سقف ۲۰ میلیون لیتر سرمایه‌‌گذاری صورت گیرد.

وی اضافه کرد: همچنین در مورد قیمت بنزین یکی از پیشنهادهای موضوع دونرخی شدن بود به این شکل که ۶۰ لیتر با قیمت فعلی و مابقی با قیمت ۲۵۰۰ تومان عرضه شود که مجلس شورای اسلامی با آن مخالفت کرد. یک روش پیشنهادی هم تک‌نرخی شدن بنزین و افزایش قیمت آن به ۱۵۰۰ تومان بود که آن هم مورد مخالفت مجلس قرار گرفت.

لاهوتی با بیان این‌که نمایندگان در جلسه غیرعلنی خواستار حفظ وضع موجود شدند، گفت: در واقع این پیامی بود که از ناحیه مجلس شورای اسلامی داده شد که اگر دولت در این رابطه بخواهد لایحه‌ای بیاورد، مجلس با آن موافقت نخواهد کرد.

فوبیای تورم بنزینی

همچنین روزنامه دنیای اقتصاد با تیتر «فوبیای تورم بنزینی» نوشته است که اکثریت نمایندگان مجلس با اصلاحات در بازار سوخت مخالفت کردند.

این روزنامه نوشته است: بحث بر سر اصلاح قیمتی بنزین بار دیگر به نقل محافل تبدیل شده است و دیروز نمایندگان مجلس بار دیگر در برابر اصلاحات کارساز اقتصادی در شرایط دشوار کشور مخالفت کردند.

شاید علت اصلی این مخالفت‌ها را بتوان هراس از موج تورمی و افزایش فشار ناشی از گرانی به عموم جامعه دانست. این در حالی است که بررسی‌های علمی و عملی از سطوح مختلف اثرگذاری نرخ بنزین بر قیمت‌ها خلاف این موضوع را اثبات می‌کند.

شواهد آماری از اثر بنزین بر کرایه تاکسی به‌عنوان مستقیم‌ترین محل افزایش هزینه‌ها تاکید می‌کند تغییرات قیمت بنزین انعکاسی به مراتب کوچک‌تر بر افزایش نرخ کرایه‌ها دارد. در سوی دیگر، عملکرد واقعی شرکت‌های تولیدکننده در صنایع اساسی نظیر دارو و غذا و همچنین پخش کالاها نیز نشان از این موضوع دارد که حتی جهش قیمت بنزین اثر محدودی بر قیمت کالاها در جامعه دارد (اثری حتی کمتر از یک درصد).

نکته جالب توجه اینکه اگر وضعیت کنونی بازار ارز و تورم در اقتصاد کشور در نظر گرفته شود، اصلاح قیمتی بنزین می‌تواند با افزایش درآمد ارزی و همچنین جبران کسری بودجه سیگنال‌های اقتصادی به بازار ارز ارسال کند و با کنترل انتظارات تورمی حتی احتمال نزول قیمت کالاها را در جامعه فراهم ‌آورد.

اصلاح قیمتی بنزین بحث داغ این‌ روزهای اقتصاد کشور است. در گزارش‌ پیشین با عنوان «سوخت پنهان اصلاح اقتصادی» به اثرات مثبت حذف یارانه‌های پنهان سوخت و انرژی در اقتصاد کشور اشاره شده بود.

حذف این رانت‌های پنهان در شرایط کنونی در حالی بیش از هر زمان دیگری واجب و ضروری به نظر می‌رسد که روز گذشته نمایندگان مجلس در جلسه غیرعلنی با نمایندگان دولت به عدم اصلاح قیمت بنزین رای دادند و تنها با بازگشت نظام سهمیه‌بندی بنزین موافقت کردند.

به نظر می‌رسد عدم آشنایی با متغیرهای اقتصادی، علت نقد اصلاح‌قیمتی بنزین است. از نظر منتقدان، اصلاح قیمتی بنزین موجی از گرانی و تورم را به دنبال خواهد داشت که عامل نگران‌کننده نشر این نظرات در میان عموم مردم است.

اصلاح قیمتی بنزین و در نگاه کلان‌تر سوخت و انرژی منافع بسیاری را برای اقتصاد به همراه دارد اما اظهارنظرهای منتقدان تا حدی غیرکارشناسی است که به ذهن عموم جامعه این موضوع را تلقین کرده که به هر میزان که قیمت بنزین گران می‌شود باید انتظار گرانی کالا و خدمات را در جامعه داشت. این در حالی است که بررسی‌های اقتصادی دقیقا خلاف این موضوع را نشان می‌دهد.

«دنیای اقتصاد» در این گزارش به بررسی اثر اصلاح‌ نرخ بنزین بر قیمت «کرایه تاکسی» و «قیمت کالاهای اساسی» با فرض ثابت ماندن سود کسب‌و‌کار در رویه اصلاح قیمتی بنزین پرداخته است.

علاوه بر این، اثر اصلاح قیمتی بنزین بر متغیرهای کلان اقتصادی نیز جالب توجه است. بر این اساس، اصلاح قیمتی بنزین به قطع می‌تواند با تغییر ساختار بودجه و همچنین افزایش درآمدهای ارزی در کنترل نوسانات دلار موثر باشد.

شاید توضیح فواید اصلاح قیمتی بنزین برای جامعه که اثرات تلاطم ارزی و رشدهای افسارگسیخته نقدینگی را بر تورم و انتظارات تورمی مشاهده کرده است، کافی باشد.

نکته جالب توجه این است که در شرایط کنونی چنین اصلاحی برخلاف تصورات نه‌تنها تورم‌زا نبوده، حتی می‌تواند با کاهش تلاطم در بازارهایی مانند ارز و کنترل انتظارات تورمی، به تخلیه حباب‌های قیمتی در کالاهای مختلف منجر شود.