به گزارش تجارت نیوز، در جهانی که تغییرات اقلیمی و بحرانهای زیستمحیطی بیش از هر زمان دیگری نگرانیآفرین شدهاند، کشورها به دنبال راهکارهای نوآورانه برای کاهش وابستگی به سوخت های فسیلی و گسترش انرژیهای تجدیدپذیر هستند. در این میان، چین بهعنوان بزرگترین مصرفکننده انرژی در جهان، گامهای بزرگی برای عبور به سمت توسعه پایدار برداشته است. تازهترین آمار نشان میدهد که این کشور در سهماهه نخست سال ۲۰۲۵، با ثبت رکوردی بیسابقه در نصب پنلهای خورشیدی پشتبامی، یک بار دیگر پیشتازی خود در عرصه انرژی پاک را به رخ کشیده است.
رکورد بیسابقه: ۶۰ گیگاوات در سهماهه اول ۲۰۲۵
طبق گزارش مؤسسه تحقیقات انرژی «ریستاد انرژی»، چین در سهماهه نخست سال ۲۰۲۵ موفق به نصب ۶۰ گیگاوات ظرفیت جدید انرژی خورشیدی فتوولتائیک (PV) شده است؛ این بالاترین میزان ظرفیت نصبشده در یک فصل اول سال در تاریخ چین محسوب میشود. نکته قابل توجه اینکه ۶۰ درصد از این ظرفیت جدید – معادل ۳۶ گیگاوات – مربوط به پنلهای خورشیدی پشتبامی بوده است. این میزان افزایش، بزرگترین جهش سهماهه در ظرفیت فتوولتائیک توزیعشده در چین تاکنون محسوب میشود.
دلیل اصلی این رشد بیسابقه، فوریت پروژهها در پاسخ به دستورالعملهای جدید اداره ملی انرژی (NEA) بوده که در اکتبر سال گذشته ابلاغ شد و از ماه مه ۲۰۲۵ به اجرا درآمد. این دستورالعملها توسعه پروژههای خورشیدی با مصرف در محل (خودمصرفی) را تشویق میکنند تا از فشار بر شبکه برق کشور بکاهند، پایداری شبکه را افزایش دهند و وابستگی به نیروگاههای متمرکز کاهش یابد.
تحقق اهداف اقلیمی چین با تکیه بر خورشید
سیاستهای جدید چین در راستای تحقق دو هدف بلندپروازانه اقلیمی این کشور طراحی شدهاند:
۱. کاهش انتشار گازهای گلخانهای تا پیش از سال ۲۰۳۰
۲. دستیابی به خنثیسازی کامل کربن تا سال ۲۰۶۰
این تغییرات، بازار فتوولتائیک توزیعشده را به سمت مدلی پایدارتر و مبتنی بر بازار سوق میدهند. هرچند محدودیتهای دسترسی به شبکه، ممکن است برای توسعهدهندگان ابهاماتی در زمینه جریان درآمدی ایجاد کند، اما در عوض فرصتهایی مانند تجارت کربن، گواهیهای سبز و بازارهای برق مبتنی بر قیمتگذاری آزاد به وجود آمدهاند که میتوانند منابع درآمدی جایگزین را فراهم کنند.
افق ۲۰۲۵: عبور از ۱۳۰ گیگاوات در پروژههای توزیعشده
پیشبینیها نشان میدهد که روند نصب پنلهای خورشیدی پشتبامی در سهماهه دوم سال نیز ادامه خواهد داشت و در مجموع، ظرفیت فتوولتائیک توزیعشده در چین تا پایان سال ۲۰۲۵ به ۱۳۰ گیگاوات خواهد رسید. از این مقدار، حدود ۹۲ گیگاوات مربوط به پروژههای تجاری و صنعتی (C&I) و ۳۸ گیگاوات از بخش مسکونی خواهد بود.
در کنار این، پروژههای در مقیاس صنعتی نیز سال پررونقی خواهند داشت و انتظار میرود ۱۶۷ گیگاوات ظرفیت جدید در این بخش به بهرهبرداری برسد. این رشد عمدتاً توسط پروژههای عظیم و تلاشهای دولتهای استانی برای تحقق اهداف چهاردهمین برنامه پنجساله چین هدایت میشود، برنامهای که در پایان سال جاری به اتمام میرسد.
چالشها و فرصتهای بخش تجاری و صنعتی (C&I)
با اجرای سیاستهای جدید، پروژههای خورشیدی C&I با چالشهای متنوعی روبهرو هستند. پروژههای استاندارد C&I با ظرفیت تا ۶ مگاوات هنوز میتوانند برق مازاد خود را به شبکه تزریق کنند، اما پروژههای بزرگتر ملزم به مصرف کامل انرژی تولیدی خود شدهاند و دیگر اجازه فروش به شبکه را ندارند. این رویکرد ضمن کاهش فشار بر شبکه، باعث رونق بیشتر بازارهای محلی کربن و گواهیهای انرژی سبز خواهد شد و انگیزه برای راهاندازی سیستمهای ذخیرهسازی انرژی را افزایش میدهد.
با این حال، پیچیدگی در قراردادهای خرید برق میتواند ابهامات اقتصادی ایجاد کند و ممکن است باعث کاهش تمایل سرمایهگذاران به پروژههای جدید شود.
تفاوت سیاستها در استانهای مختلف چین
اگرچه سیاستهای NEA در سطح ملی شفاف بودهاند، اما استانهای مختلف با رویکردهای متفاوتی به اجرای آن پرداختهاند. برای مثال:
- در استان مغولستان داخلی، حداقل ۹۰٪ خودمصرفی برای پروژههای تا ۶ مگاوات الزامی شده و همین مسئله باعث شده تنها ۸۲ مگاوات ظرفیت C&I جدید نصب شود که فقط ۴٪ از کل ظرفیت خورشیدی استان را شامل میشود.
- در استان جیلین نیز با الزام ۸۰٪ خودمصرفی، تنها ۴۰ مگاوات ظرفیت جدید C&I راهاندازی شده و سهم پشتبامیها ۱۶٪ از کل نصبها بوده است.
در مقابل، استانهایی مانند جیانگسو و گوانگدونگ با انعطافپذیری بیشتر در مقررات خودمصرفی، شاهد رشد قابل توجه پروژههای C&I پشتبامی بودهاند و سیاستهای حمایتگرایانهتری را در پیش گرفتهاند.
در استانهایی همچون شاندونگ و هوبئی نیز قوانین جدیدی تصویب شده که طبق آن تمام برق اضافی تولیدشده توسط پروژههای متصل به شبکه باید در بازارهای برق معامله شود، امری که کاملاً با سیاستهای NEA برای قیمتگذاری بازارمحور هماهنگ است.
چین با اتخاذ سیاستهای دقیق و اجرای پرشتاب پروژههای خورشیدی، گامی بلند در مسیر دستیابی به اهداف اقلیمی خود برداشته است. رشد چشمگیر نصب پنلهای خورشیدی پشتبامی در سهماهه نخست سال ۲۰۲۵ – با ۶۰ گیگاوات ظرفیت جدید و سهم ۶۰ درصدی سیستمهای توزیعشده – گواهی بر عزم این کشور برای گذار به سوی آیندهای پاکتر است.
اگرچه چالشهایی مانند محدودیت دسترسی به شبکه و پیچیدگی در سیاستهای استانی باقی مانده، اما فرصتهایی چون گسترش تجارت کربن، توسعه بازارهای برق و فناوریهای ذخیرهسازی انرژی، افق روشنی را برای آینده انرژیهای تجدیدپذیر در چین ترسیم میکند.
در سه ماه اندازه کل نیروگاههای نصب شده چندتا کشور نصب کردند واقعا به این آدمها باید احسنت گفت اینها لیاقت ابر قدرت بودن را دارند