حجم سرمایهگذاری برای احداث ساختمان مسکونی در شهرها در سال ۱۴۰۲ به قیمت ثابت سال ۸۹، به میزان ۲۵درصد کاهش یافته در حالی که طی این ۱۳ سال، «تقاضای مسکن» از محل تشکیل خانوار ۴۰درصد افزایش پیدا کرده است
بازار مسکن چه در طول دوران برجام و چه پس از آن، رشد سرسامآوری را تجربه کرد و از توان خرید بسیاری از متقاضیان خارج شد. با این حال بازار مسکن طی یکی دو سال گذشته، با توجه به رشد قابل توجه بازارهای موازی نظیر دلار، طلا و سکه، دچار رکود شدیدی شد و به خواب عمیقی فرو رفت. با این همه، اخبار سیاسی این روزها، گمانهزنیهایی مبنی بر توافق میان ایران و آمریکا را مطرح کرده است. سوال این است که در صورت موفقیت مذاکرات و توافق میان ایران و آمریکا، بازار مسکن و بازارهای موازی با چه شرایطی مواجه خواهند شد؟
وام ودیعه مسکن که مبلغ آن برای کلانشهر تهران ۳۰۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده است، به متقاضیانی که واجد شرایط باشند پرداخت میشود. اما سوال این است که با این مبلغ، در کدام مناطق تهران میتوان خانه اجاره کرد و مبلغ اجاره ماهانه با این مقدار ودیعه چقدر خواهد بود؟
معاون امور املاک و کاداستر سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با اشاره به تدوین آییننامه ماده ۱۰ قانون مزبور و آیین نامه تبصره یک و دو این ماده که ناظر بر ثبت ادعا توسط مدعیان در سامانه ساماندهی اسناد غیررسمی است، گفت: مرحله نخست این سامانه ۳۰ بهمن سال گذشته اجرایی شد و مرحله دوم آن در اردیبهشت امسال با ابلاغ ریاست قوه قضاییه برای بهره برداری مردم راهاندازی میشود.
بررسی فایلهای فروش آپارتمان در پلتفرمهای خرید و فروش مسکن تهران نشان میدهد که پس از تعطیلات دو هفتهای بازار، اکثریت فایلها به رنگ سبز (با قیمتی پایینتر از میانگین منطقه) و سیاه (در محدوده میانگین قیمت منطقه) درآمدهاند. در مقابل، تعداد فایلهای قرمز (بالاتر از میانگین قیمت منطقه) به شکل قابل توجهی کاهش یافته است.
بازار مسکن در حالی سال ۱۴۰۳ را به پایان برد که مشخصه اصلی آن در این سال، «رکود تورمی» بود. رکودی که حتی در ماههای دی و بهمن (که در حقیقت شلوغترین ایام کاری بنگاههای مسکن و مشاوران املاک است) نیز شکسته نشد و با وجود افزایش مراجعات مردمی به بنگاهها، اما در عمل هیچ رونقی در معاملات شاهد نبودیم.
تصمیم سال گذشته مبنی بر فریز حق مسکن کارگران، آنهم در شرایطی که تورم مسکن رکوردهای تازهای را ثبت میکرد، نهتنها غیرقابل توجیه، بلکه به نوعی بیتوجهی به منزلت و کرامت کارگران بود. دولتمردان و تصمیمگیران اقتصادی باید بدانند که نگاه صرفاً عددی به مؤلفههای مزدی، بدون لحاظ شرایط واقعی زندگی و معیشت مردم، نه تنها با اصول عدالت اجتماعی در تضاد است، بلکه منجر به تضعیف انگیزه و بهرهوری نیروی کار خواهد شد.
به تازهترین پادکست صدای بازار ویژه پیش بینی بازارها خوش آمدید. این نخستین پادکست سال 1404 است که میشنوید. وبسایت تجارتنیوز، هر روز بازارهای مالی کشور را بررسی و پایش و برای علاقهمندان به سرمایهگذاری، فرصتهای خوب بازار را معرفی میکند.
بازار مسکن که یکی از مطمئنترین و امنترین بازارها برای سرمایهگذاری به شمار میرود، در سال گذشته به خواب عمیقی فرو رفت. قیمتها در بازارهای موازی به طرز بیسابقهای جهش کردند و بازار مسکن از این روند عقب ماند. منصور غیبی، کارشناس حوزه مسکن به تجارتنیوز گفته است که بازار مسکن تحت تاثیر مستقیم و فوری التهابات بازارهای موازی مانند طلا و ارز قرار نمیگیرد و با تاخیر زمانی، خود را بالانس میکند.
اگر چه خبرها حاکی از این است که از ابتدای اردیبهشت ماه پرداخت تسهیلات ۴۰۰ میلیون تومانی مسکن روستایی آغاز می شود و این اقدام، خود یک گام بلند در جهت مقاوم سازی واحدهای مسکن روستایی خواهد بود اما سوال این است که آیا بانک ها در پرداخت این تسهیلات همکاری لازم را خواهند داشت.
یک تحلیلگر اقتصاد مسکن معتقد است: «وقتی دلار گران میشود، به افزایش قیمت نهادههای ساختمانی و متعاقب آن نرخ مسکن میانجامد. اصولا صاحبخانهها در کشور ما، چیزی میان یک ششم تا یک هشتم قیمت مسکن خود را به عنوان اجاره در نظر میگیرند. با توجه به افزایش قیمتها در سال جاری احتمالا فشار مالکان بر مستاجران خود نیز بیشتر میشود تا عقب ماندگی مزبور که ناشی از تضعیف ارزش پول ملی است را جبران کنند.»
نماینده ولی فقیه در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با بیان اینکه تنها نسخه شفابخش حوزه مسکن راهکار امام است، گفت: بارها اعلام کردهام اینکه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ثروتمندترین نهاد باشد به چه درد میخورد و باید باید تمام منابع به ساخت مسکن اختصاص پیدا کند تا اعتماد مردم به این نظام جلب شود.
سال گذشته، سالی سرشار از بحران برای بازار مسکن بود؛ تورم مسکن با کوچکترین متغیرهای اقتصادی دستخوش تغییر میشد و شتاب رشد قیمتها را در این بازار بالا و پایین میکرد. با این حال، در ماههای پایانی سال، نرخ تورم رفته رفته کاهشی شد و در آخرین ماه از سال، تورم ماهانه بخش مسکن به عدد دو درصد رسید. تورم اجاره نیز همپای مسکن حرکت کرد و کاهشی شد. به این ترتیب تخمینها از بازار مسکن حاکی از آن است که متوسط قیمت هر متر خانه در تهران در آخرین ماه سال گذشته حدود 110 میلیون تومان بوده است.
در حال حاضر البته برخی خانهها به عنوان املاکی خالی که تعریف مشخصی در قانون برای آن وجود دارد به سازمان امور مالیاتی اعلام میشود. ضمن اینکه با تداوم الزام قانونی برای ثبت املاک در سامانه املاک و اسکان به عنوان پیشزمینه انجام برخی نیازهای مرتبط با دستگاههای دولتی و نظام بانکی تعداد بیشتری از املاک در سامانه املاک و اسکان به ثبت رسیده است.