کاهش ۲۷ درصدی سطح آب رودخانههای دجله و فرات به دلیل بارندگی کم و محدودیتهای آب در بالادست، این رودخانهها، عراق را با خشکترین سال خود از سال ۱۹۳۳ تاکنون مواجه کرده است.
وزیر نیرو به تازگی از قطع آب یک مشترک در پی توجهنکردن او به تذکرات خبر داده است. آنطور که آبفا اظهار کرده، این شرکت از نظر قانونی میتواند به طور موقت آب مشترکان بدمصرف را قطع کند. با این حال آیا برخورد قهری با مردم، میتواند جایگزین تغییرات بنیادین در مدیریت منابع آبی کشور شود؟
کشاورزی در خاورمیانه سال ۲۰۲۵ را در شرایطی آغاز میکند که از یکسو با بحرانهای تاریخی چون کمبود آب، تغییرات اقلیمی و فشارهای جمعیتی دستبهگریبان است و از سوی دیگر، با موجی از نوآوریهای فناورانه روبهرو شده که میتواند آینده این صنعت را بازتعریف کند. منطقهای که تنها ۱ درصد منابع آب شیرین جهان را در اختیار دارد اما ۵ درصد جمعیت دنیا را در خود جای داده، ناگزیر به تغییر رویکرد و استفاده از ابزارهای نوین کشاورزی است.
کابل، پایتخت شش میلیون نفری افغانستان، در حال تجربه یکی از جدیترین بحرانهای زیستمحیطی و انسانی تاریخ معاصر است. منابع آب زیرزمینی این شهر با سرعتی دو برابر بیشتر از توان تجدید طبیعی در حال تخلیهاند و کارشناسان هشدار میدهند که اگر روند فعلی ادامه یابد، کابل تا سال ۲۰۳۰ ممکن است به نخستین پایتخت مدرن جهان تبدیل شود که بهطور کامل ذخایر آب خود را از دست داده است.
با افتتاح سد پاشدان در ولایت هرات که با مسدود کردن مسیر رودخانه هریرود صورت گرفت، مهمترین منبع آب مشهد خشک شد. با مسدود شدن و انحراف مسیر هریرود به طرف سد پاشدان، سد دوستی در پائیندست این رودخانه تقریباً خشک و سهمیه آبی که همیشه از هریرود به مشهد میرسید قطع شد.
در حالی که کشورهای پیشرفته مانند استرالیا با سامانههای هوشمند آبیاری و سیاستهای سختگیرانه مصرف آب را کنترل کردهاند، ایران همچنان با ضایعات کشاورزی و روشهای سنتی دستوپنجه نرم میکند. آیا زمان تغییر فرا نرسیده؟
نخستوزیر اسرائیل ادعا کرده که میتواند مشکلات کمآبی ایران را حل کند. اما واقعیتهای آماری و تحقیقات علمی میگویند تمام خاورمیانه درگیر بحران کم آبی است و وضعیت اسرائیل بدتر از ایران است.
در حالیکه فشار آب برای صرفهجویی کم میشود، به مردم توصیه میکنند با خرید مخزن و پمپ فشار را بالا ببرند؛ تدبیری که به جای حل مشکل، بازار فروشندگان تجهیزات را رونق داده است.
موج بیسابقه گرمای تابستان ۱۴۰۴ و بحران آب، نهتنها آسفالت شهرها را نرم کرد، بلکه پرده از واقعیت مدیریت استانها برداشت؛ جایی که برخی مدیران با تحلیل داده، آیندهنگری و استفاده از فناوری، دورکاری را بهعنوان پاسخی عقلانی برگزیدند، و برخی دیگر با تصمیمات عجولانه و تعطیلی بیبرنامه، الگوی فرار از مسئولیت را نمایان ساختند؛ آزمونی که تفاوت حکمرانی پایدار و سطحی را عریان کرد.
زنگ خطر افزایش فرونشست زمین به صدا در آمده است. میزان اضافهبرداشت از آبهای زیرزمینی به قدری بحرانی بوده که سخنگوی آب نسبت به فرونشست زمین در کل کشور هشدار داده است. موضوعی که به طور مستقیم به نحوه مدیریت آب در کشور باز میگردد.
تماشاچیهای سد کرج در مسیر شمال، مثل قبل کنار این تاسیسات عظیم آبی حاضر نمیشوند. هدف جدید آنها «رؤیت عمق فاجعه» است. در این گزارش همزمان سه کارشناس، سه راه کنترل شدت بحران را تشریح کردند.
از آنجایی که تغییرات اقلیمی باعث نامنظم شدن بارندگیها و کاهش منابع آب زیرزمینی میشود، دولتها در سراسر جهان به دنبال راهحلهایی برای ادامهی حیات شیرهای آب هستند. برخی به نمکزدایی روی آوردهاند، صنعتی که پیشبینی میشود در سال ۲۰۲۷ از ۲۰ میلیارد دلار فراتر رود. اما این فناوری با برخی عوارض جانبی ناخوشایند همراه است.
در دنیایی که رودخانهها از دیرباز یکی از اساسیترین منابع تأمین آب شیرین و زیربنای تمدنها بودهاند، شاید عجیب به نظر برسد که برخی از کشورها هیچ رودخانه دائمی ندارند. با این حال، در کمال شگفتی، این کشورها نه تنها زنده ماندهاند، بلکه با استفاده از تکنولوژیهای نوین، مدیریت هوشمند منابع و رویکردهای پایدار، بهسوی توسعه و پیشرفت گام برداشتهاند.
محمود تهیدست، عضو هیاترئیسه اتاق بازرگانی زاهدان، در مورد موضوع انتقال پایتخت به مکران گفت: تبدیل آنجا به پایتخت درست نیست. میتوانند بخشهای تجاری کشور را از تهران خارج کنند و کنار سواحل کشور قرار بدهند. این موضوع خود منجر به کاهش جمعیت تهران میشود و وقتی این اتفاق صورت گیرد، نیازی به انتقال پایتخت نیست.
استیضاح وزیر نیرو با امضای 100 نماینده مجلس نهایی شده است. این استیضاح در حالی مطرح شده است که بحرانهای آب و برق، ریشه در فرسودگی زیرساختها، کمبود سرمایهگذاری و دیگر مشکلات ساختاری ریشه دارد. در چنین شرایطی آیا استیضاح میتواند راه حل جبران کمبود آب و برق باشد؟
در دل گرمای سوزان امارات متحده عربی، جایی که آب شیرین گرانبهاتر از نفت است، روزگاری رویایی عجیب اما بلندپروازانه در ذهنها شکل گرفت: کشیدن یک کوه یخ غولپیکر از قطب جنوب به سواحل بیابانی دبی برای تأمین آب آشامیدنی خالص، سرد و باستانی. این ایده که بیشتر به داستانهای علمیتخیلی شباهت داشت، در سال ۲۰۱۷ توسط عبدالله الشحی، تاجر و نویسنده اماراتی، مطرح شد و برای مدتی توجه رسانههای بینالمللی را به خود جلب کرد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران گفت: به طور معمول ذخیره آب سدهای تهران در زمان مشابه سال های نرمال از نظر بارندگی به ۶۰ تا ۷۰ درصد می رسید، اما ذخیره سدهای چهارگانه تامین کننده آب تهران به ۱۲ درصد کاهش یافته است.
معاون پژوهشی مرکز ملی مطالعات آب اتاق بازرگانی ایران گفت: از ابتدای بهار قابل رصد است که اوضاع آب چگونه است، چرا از اسفند و فروردین تدبیر و مدیریت نشده و اکنون به بحران رسیدیم؟ این یک اشتباه استراتژیک سیاستگذاری و مدیریت آب است، ما از ابتدا باید مردم را همراه کنیم نه زمانی که بنبست خوردیم در صدد برآئیم که مردم را وارد بازی کنیم.