همانگونه که انتظار میرفت و برخلاف ادعای سعودیها برای جایگزین کردن نفت ایران، عربستان نتوانسته جای خالی ایران را در بازار پر کند و مشتریان سنتی ایران از تامین نیازهایشان بازماندهاند.
«تهاتر نفت در برابر اجرا» یا «تهاتر نفت در برابر سرمایهگذاری» راهکار جدیدی است که مجوز آن در قالب قانون بودجه سال ۹۸ صادر شده و نخستین قرارداد در این زمینه بهمنظور احداث نیروگاه جدید ری در جنوب شهر تهران در هفته پیشِرو امضا میشود.
دادههای جمعآوریشده از سوی رویترز نشان میدهد، خرید بزرگترین مشتریان آسیایی نفت ایران در ماه می (اردیبهشت-خرداد) به کمترین سطح از سال 2014 تاکنون رسیده است.
اجلاس اوپک که به جلسه گروه 20 گره خورده، از نظر تحلیلگران در مقطع حساس و مهمی قرار دارد و در این میان با تشدید تحریمها علیه ایران شائبهای مبنی بر خروج ایران از اوپک به وجود آمده ولی وزیر نفت به صراحت گفته که ایران از اوپک خارج نمیشود.
پیش از اجرایی شدن تحریمها در سال 2018، ایران بهطور متوسط بیش از دو میلیون بشکه نفت در روز صادر میکرده است. رویترز اما به تازگی مدعی شده، پس از پایان معافیتها و در ماه می، ایران تنها روزانه 400 هزار بشکه نفت در روز فروخته است.
نیک کانینگام، روزنامهنگار و کارشناس حوزه نفت و گاز معتقد است، در ماههای اخیر تغییر سیاستهای آمریکا در قبال ایران نقش مهمی در فرازوفرود قیمت نفت ایفا کرده است.
هند برای تامین 10 درصد از نفت مورد نیاز خود به واردات از ایران وابسته است و با پایان معافیت از تحریمهای نفتی هنوز مشخص نیست که چگونه این کمبود را جبران خواهد کرد.
برخلاف گزارشات منتشر شده از سوی رسانههای خارجی مبنی بر افت شدید صادرات نفت ایران، آمارها نشان میدهد صادرات نفت کشورمان به بازارهای آسیایی در ماه آوریل به بالاترین میزان 9 ماه منتهی به آن رسید.
بر اساس گزارشهای رویترز، مهمترین دلیل کاهش قیمت نفت در معاملات روز چهارشنبه، افزایش نگرانیها در مورد جنگ تجاری میان چین و آمریکا بوده است. با این حال، کاهش تولید اوپک و تنشهای سیاسی در خاورمیانه از کاهش بیش از حد قیمت نفت جلوگیری کرده است.
در حالی که با پایان معافیتها فشارها از سوی آمریکا بر ایران افزایش یافته، آمارها از ردیابی تانکرهای نفتی نشان میدهد ایران حدود 46٫1 میلیون بشکه از نفت خود را در خشکی دپو کرده که این بالاترین رقم از اواسط ماه ژانویه (دی-بهمن) محسوب میشود.
رویترز هفته گذشته در گزارشی نوشت: «تهران بخشی از نفت بیمشتری خود را در بندر دالیان چین انبار میکند و تا پایان ماه گذشته حدود 20 میلیون بشکه از نفت ایران در این انبار ذخیره شده است.» این راه حلی است که ایران در دور پیشین تحریمها هم با بهره گرفتن از آن موفق به صادرات بخشی از نفت تولیدی خود شد. اما آیا مشتریهای ایران باز هم چنین ریسکهایی را میپذیرند و تجارت با ایران را ادامه میدهند؟
پیش از اجرایی شدن دور دوم تحریمها در پنجم نوامبر 2018، ایران روزانه بیش از دو میلیون بشکه نفت صادر میکرد. این در حالی است که متوسط صادرات نفت ایران در چهار ماهه ابتدایی سال 2019 به 1.3 میلیون بشکه نفت در روز رسیده است. اما کدام کشورها دیگر از ایران نفت نمیخرند؟
آژانس بینالمللی انرژی در تازهترین گزارش ماهانه خود اعلام کرده است: اگرچه در سه ماهه دوم سال، تقاضا برای نفت با سرعت کمی افزایش مییابد، اما به دنبال تحریمهای آمریکا علیه ایران ذخایر جهانی به شدت کاهش خواهد یافت.
پیش از اجرایی شدن تحریمها در پنجم نوامبر 2018، ایران بهطور متوسط روزانه 2.1 میلیون بشکه نفت در روز صادر میکرد. با پایان معافیتها اما بسیاری از کارشناسان پیشبینی میکنند که صادرات نفت ایران به حدود 400 تا 700 هزار بشکه در روز کاهش خواهد یافت. در این گزارش، پیشبینی کارشناسان خارجی و ایران از صادرات نفت ایران طی ماههای آینده را مطالعه میکنید.
ایمان ناصری، مدیر بخش خاورمیانه شرکت FGE معتقد است، تا پایان سال جاری میلادی ایران تنها میتواند 400 تا 500 هزار بشکه نفت در روز صادر کند و البته درآمد عایده از این ارسال بسیار کمتر از 500 هزار بشکه در شرایط عادی خواهد بود.
در حالی که بسیاری از تحلیلگران پیشبینی کرده بودند، با پایان معافیت از تحریمهای ایران قیمت نفت افزایش مییابد، اما بازار نفت از اواخر ماه آپریل (هفته دوم اردیبهشت) روند نزولی به خود گرفته است. سایمِن واتکینس، کارشناس حوزه انرژی معتقد است، قیمت نفت خام برنت طی پنج سال آینده در محدوده 55 تا 60 دلار قرار خواهد گرفت.
علیرغم آنکه چین میتواند از طریق تامینکنندههای مختلفی نفت مورد نیاز خود را خریداری کند، اما برخی کارشناسان معتقدند پایان معافیتهای نفتی به معنای پایان روابط تجاری میان دو کشور در زمینه انرژی نیست. ایران یکی از کلیدیترین شرکای اقتصادی و سیاسی چین است. اما آیا چین با دور زدن تحریمها روابط خود با واشینگتن را در معرض خطر قرار خواهد داد؟