از ابتدای سال ۱۴۰۱ تاکنون به موازات اخبار اقتصادی تمام بازارها، هرآنچه که موضوعشان به پرداخت یارانه و حمایت از مددجویان اقتصادی ربط داشت، به طرز عجیبی مخاطبان را درگیر کردند و حتی به واکنش واداشتند، علت این اتفاق چیست؟ آیا اقتصاد ایران به سمت افزایش جمعیت مستمندان در حال حرکت است؟
مصطفی شریف، اقتصاددان در رابطه با ریشه کن کردن خط فقر می گوید: دولت باید این برنامه را از تمرکز بر محرومان و افراد آسیب پذیر شروع کند و در عین حال مبارزه با فساد را هم در دستور کار خود قرار دهد.
نرخ تورم هزینه‌های زندگی در گزارش فروردین ماه مرکز آمار ایران مشخص شد. در حالی که برای سال ۱۴۰۱ دستمزد کارگران بین ۳۸ تا ۵۷ درصد زیاد شد. تنها در ماه گذشته اقلام خوراکی تورمی ۵۰ درصدی را تجربه کرد.
معاون شهرسازی شهردار تهران گفت: ۴۳ درصد تهرانی‌ها مستاجرند و بر اساس مطالعات ۴۲ درصد مردم در کشور زیر خط فقر مسکن هستند که این رقم در استان تهران ۸۰ درصد است.
رئیس کمیته امداد: نتایج به‌دست‌آمده در مطالعه حوزه فقر بین سال‌های ۸۰ تا ۹۸ نشان می‌دهد هزینه خانوار در طول این ۱۸ سال ۲۲ برابر شده است و نرخ تورم در این بازه زمانی به ۴۱ درصد رسیده است.
از یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان تا پنج میلیون تومان حقوق برای ۱۰ ساعت فریاد زدن در خیابان‌ها و جذب مشتری. حکایت دادزن‌هایی است که برخی از آنها از شهرهای اطراف تهران می‌آیند و ساعت‌ها ایستاده فریاد می‌زنند زیرا گذران زندگی آنها به همین داد زدن گره خورده است.
سازمان برنامه و بودجه گفته حداقل حقوق‌ها درسال ۱۴۰۱ بین ۱۰ تا ۳۰ درصد اضافه می‌شود. محاسبات نشان می‌دهد حتی اگر حداقل حقوق کارگران مانند سال جاری، ۳۹ درصد هم اضافه شود، کارگران نهایتا ماهانه پنج میلیون تومان حقوق می‌گیرند. این در حالی است که به گزارش سازمان تامین اجتماعی خط فقر حدود ۱۰ میلیون تومان است! دو برابر حداقل حقوق کارگران در سال آینده.
طبق نتایج یک پژوهش معتبر، در دهه ۹۰ تعداد فقرای ایران دو برابر شده و چهار میلیون نفر دیگر نیز به زیر خط فقر بین‌المللی ( ۵/ ۵ دلار در روز) سقوط کرده‌‌‌اند. حدود هشت میلیون نفر هم از طبقه «متوسط» به طبقه «متوسط رو به پایین» رفتند.
اگر درآمد ماهانه شما زیر یک میلیون و ۲۵۴ هزار تومان است، شما هم جزو افرادی هستید که زیر خط فقر قرار دارند. گزارشی که می‌گوید در سال ۹۸ حدود ۲۶ میلیون نفر از مردم ایران زیر خط فقر بوده‌اند. یعنی از هر سه نفر یکی. اما این آمار در سال ۹۹ چه تغییری کرده است؟
بر اساس اعلام رئیس کمیته امداد؛ خط فقر از ۹۵۰ هزار تومان در سال ۱۳۹۰ به ۱۰ میلیون تومان در سال ۱۳۹۹ رسیده است و بروز این فقر ناشی از ساختار و تصمیمات اشتباه اقتصادی است.
برخی زیر فشار اقتصادی این روزها و مشکلات آن تاب نیاوردند و کارشان به بستری در بیمارستان روانی کشیده است. رضا شیرالی، دبیر کمیته روانپزشکی اجتماعی انجمن روانپزشکان می‌گوید: «در سه سال اخیر شوک‌های اقتصادی زیادی داشتیم که هرچه می‌گذرد نتایج آن را بیشتر می‌بینیم. در این مدت بیماری‌های روان، مراجعه و شکایت مردم از مسائل اقتصادی بیشتر شده است.»
مدیرکل دفتر اطلاعات رفاه ایرانیان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مروری بر روند تشکیل پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان داشت و گفت: اطلاعات مربوط به ۶۰ پایگاه داده در کشور در این پایگاه بر اساس کدملی تجمیع شده است. کدپستی ۷۰ تا ۸۰ درصد خانوار را در دست داریم که بروز رسانی و رفع نواقص آن را در دست پیگیری داریم.
داوود سوری، کارشناس اقتصادی می‌گوید: احتمالا سال ۱۴۰۰ تورمی کمتر از سال ۹۹ نخواهیم داشت. فقر همچنان افزایش پیدا می‌کند و تعداد کسانی که زیر خط فقر هستند، زیادتر می‌شود.
بر اساس بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، خط فقر خانوارهای چهار نفره در شهر تهران ظرف ۲ سال اخیر، از ۲٫۵ میلیون تومان به ۴٫۵ میلیون تومان رسید یعنی ۸۰ درصد افزایش یافت.
یافته‌های یک پژوهش در وزارت امور اقتصادی و دارایی نشان می‌دهد دو سطح فردی و کلان مانع فقرزدایی در ایران شده، یافته‌های این پژوهش، مهم‌ترین عامل اثرگذاری در سطح فردی را «میزان تحصیلات سرپرست خانوار» می‌داند.
مرکز پژوهش‌های مجلس با تاکید بر ضرورت حذف ارز ترجیحی، پیشنهاد داد که کارت الکترونیک نقدی - کالایی به هفت دهک اول درآمدی تعلق گیرد؛ به طوری که تا انتهای امسال هر ایرانی در این دهک‌ها، مجموعاً ۴۳۲ هزار تومان در سال دریافت کند.
