تبعات اقتصادی اظهارات جدید ترامپ / در انتظار بازار متشکل ارزی

به گزارش تجارت‌نیوز ، امروز (‌شنبه 21 اردیبهشت‌ماه 1398) بیشتر روزنامه‌های سراسری کشور از واکنش سریع‌ و صریح اتحادیه اروپا بعد از اولتیماتوم ۶۰روزه ایران به اروپا نوشته‌اند و روزنامه‌ خراسان هم از آغاز فعاليت بازار متشكل ارزی در هفته جاری خبر داده است.

جنگ روانی تازه ترامپ

روزنامه آفتاب یزد با تیتر «جنگ روانی تازه ترامپ» نوشته است که بعد از اولتیماتوم ۶۰روزه ایران به اروپا مبنی بر اینکه اگر تغییری در روند فعلی همکاری‌های برجامی ‌صورت نگیرد و ایران کماکان ناگزیر به تحمل فشارهای یکی پس ازدیگری تحریم‌ها باشد، این کشور بخش‌هایی از تعهدات برجام را به‌صورت مرحله‌ای قطع خواهد کرد، واکنش‌های متعددی را در این باره شاهد بودیم که البته شاید سریع‌ترین و صریح‌ترین این واکنش‌ها اقدام اتحادیه اروپا و تشکیل جلسه‌ای در این باره بود.

واکنشی که از دید بسیاری مساله برجام را پیچیده‌تر از قبل می‌کند. اتحادیه اروپا طی بیانیه‌ای اعلام کرد که هرگونه ضرب‌الاجل از جانب ایران را رد می‌کند. در این بیانیه آمده است ما کماکان پایبندی ایران به برجام را ارزیابی می‌کنیم.

این روزنامه نوشته است: مرتضی مکی کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه اظهارات ترامپ مبنی بر مذاکره با ایران یا بیانیه کاخ سفید در این باره که آمریکا نه به دنبال جنگ بلکه مذاکره است، حرف جدیدی نیست، می‌گوید: افکار عمومی‌ در موضوع جنگ بسیار حساس است. مردم آمریکا اصلا علاقه‌ای ندارند تا کشورشان در یک جنگ دیگر که ثمره‌ای برای منافع آمریکا ندارد، گرفتار آیند. خود ترامپ بارها در سخنرانی‌های انتخاباتی‌اش اعلام کرده بود که هفت هزار میلیارد در عراق هزینه شده و این موضوع هیچ دستاوردی برای آمریکا نداشته است. او خواهان خروج سریع نیروهایش از سوریه بوده است. وی با همین شعارها علیه جنگ توانست بخشی از افکار عمومی ‌جامعه آمریکا را به خود جلب کند.

وی اظهار می‌کند: از طرفی در سفری که ظریف به نیویورک داشت هم شاهد بودیم که وقتی وزیر خارجه ایران گفت ترامپ به دنبال جنگ نیست بلکه اطرافیان او مانند جان بولتون به دنبال جنگند، همان موقع نیز جان بولتون با واکنش شدیدی این موضوع را تکذیب کرد و اعلام داشت که او جنگ نمی‌خواهد بلکه به دنبال تغییر رفتار ایران است. بنابراین طرح این جمله ترامپ که منتظر تماس ایران برای مذاکره است، مخصوص به بعد از اولتیماتوم ایران درباره برجام نیست.

مکی تاکید می‌کند: ابزار مذاکره‌ای که ترامپ از آن می‌گوید یک ابزار تبلیغاتی بوده است، مذاکره با کره شمالی این مساله را به‌خوبی نشان می‌دهد.

وی در پاسخ به این سوال که مطرح شدن چنین اظهاراتی از سوی ترامپ چه قدر به معنای آن است که آمریکا بعد از اعلام اولتیماتوم ایران درباره برجام امیدوار به خروج کشورمان از توافق هسته‌ای شده است و از این رو فرصت را مناسب برای عملی شدن مذاکره‌ای جدید با ایران دیده است، گفت: آمریکایی‌ها در یک‌سال گذشته بسیار تلاش کردند ایران از برجام خارج شود تا ترامپ دیگر مجبور نباشد رودرروی کشورهای اروپایی و چین و روسیه قرار گیرد. او خیلی سعی داشت تا اجماعی را که قبل از برجام علیه ایران وجود داشت را ایجاد کند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل می‌گوید: اما در یک‌سال گذشته ایران تلاش کرد تا به هر شکل ممکن در زمین آمریکا بازی نکند. به هر حال گام‌هایی که ایران هفدهم اردیبهشت از آن با عنوان واکنش به انفعال طرف اروپایی در خصوص برجام انجام داده است نیز، آن چیزی نیست که آمریکا می‌خواهد. قطع فروش اورانیوم غنی‌شده یا تولید آب سنگین همان چیزی بود که پیشتر ایران در موردش تحریم شده و به عنوان گام اول این کشور برای خروج از برجام نمی‌تواند به شمار بیاید.

به همین دلیل بعد از اولتیماتوم روز هفدهم اردیبهشت از سوی ایران، پامپئو بیان کرد که موضع ایران نامشخص است و معلوم نیست از این پس ایران در برجام هست یا نیست و خارج از این دو گزینه نمی‌تواند برای آمریکا قابل هضم باشد.

مکی اما این نکته را هم اضافه می‌کند که آمریکا قطعا از اولتیماتوم ایران خوشحال است چرا که این مساله می‌تواند یک گام دیگر برجام را ضعیف‌تر کند و این ضعیف شدن برجام در راستای سیاست‌های آمریکاست. آمریکا تلاش دارد تا مسیر را به سمت وسویی ببرد که توافق‌نامه فعلی از حیز انتفاع بیفتد. هرچند واکنش اروپایی‌ها به خروج ایران از برجام به‌گونه‌ای بود که نشان می‌دهد ایران در ادامه باید به‌نحوی عمل کند که نه خواست آمریکا را محقق کند و هم اینکه در برابر انفعال اروپا نیز ساکت ننشیند.

اعلام یک تحریم برای سومین بار!

همچنین روزنامه خراسان با تیتر «اعلام یک تحریم برای سومین بار!» نوشته است که رئیس‌جمهور آمریکا در حالی چهارشنبه شب، طی دستوری اجرایی، بخش فلزی و معدنی ایران را مشمول تحریم اعلام کرد که این بخش پیشتر در 15 مرداد 97 نیز مشمول تحریم شده بود.

این روزنامه نوشته است: علاوه بر آن یک بار دیگر برخی شرکت‌های فلزی-معدنی در فهرست تحریمی آمریکا قرار گرفته بودند. موضوعی که نشان می‌دهد، آمریکا در صحنه واقعی گزینه دیگری برای فشار بر کشور ندارد و سعی می‌کند با اعلام متعدد یک تحریم، فضای روانی علیه کشور ایجاد کند.

به گزارش فارس، ترامپ در این دستور اجرایی اعلام کرد: «با هدف کاهش درآمدهای ایران از جمله درآمدهای ناشی از صادرات محصولاتی نظیر آهن، فولاد، آلومینیوم و مس که ممکن است برای تامین مالی و حمایت از توسعه سلاح‌های کشتار جمعی، گروه‌ها و شبکه‌های تروریستی و توسعه نظامی استفاده شود، گام‌هایی در نظر گرفته شده است.»

بر این اساس، اموال و منابع شخصیت‌هایی که در بخش آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران فعالیت می کنندیا معامله بزرگی در این حوزه انجام می دهند یا برای بازاریابی این محصولات اقدام کنند، از سوی خزانه‌داری آمریکا مسدود خواهد شد.

این در حالی است که در فهرست تحریمی وضع‌شده از نیمه مرداد 97 صریحا فلزات وجود داشت، به‌طوری که «فلزات خام یا نیمه‌خام مانند آلومینیوم و آهن، زغال‌سنگ و نرم‌افزارهای مورد استفاده از سوی صنایع ایران» جزو این اقلام بود.

جالب است که آمریکا بعد از آن چندین نهاد و شرکت از جمله فولاد مبارکه اصفهان را مشمول تحریم کرده بود. این شرکت بورسی بعد از این اقدام آمریکا رسما اعلام کرد: «تحریم‌های بین‌المللی موضوع جدیدی نیست و فولاد مبارکه از سال‌ها قبل همچون دیگر بخش‌های اقتصادی کشور با آن روبه‌رو بوده است».

گفتنی است ارزش سهام این شرکت در بورس از مرداد ماه سال گذشته تاکنون دو برابر شده است و میزان تولید، فروش و سود هم رشد کرده است. به نظر می‌رسد دولت ترامپ سعی دارد با تکرار این خبر سوخته، عملیات روانی انجام دهد و به بازار شوک وارد کند.

این در حالی است که برخی کارشناسان بورسی و اقتصادی هم درباره این تحریم‌ها گفته‌اند که حتی در صورت تشدید سخت‌گیری آمریکا، در نهایت با مقداری تخفیف، مشکل رفع خواهد شد و مانند سال 97 و همچنین دور قبلی تحریم‌ها مشکلی برای حجم و مقدار فروش ایجاد نخواهد شد.

عقب‌نشینی کاخ سفید از شروط ۱۲گانه

روزنامه دنیای اقتصاد با تیتر «عقب‌نشینی کاخ سفید از شروط ۱۲گانه» نوشته است که یک‌سال پس از خروج آمریکا از برجام و تعیین ۱۲ شرط برای توافق جدید با ایران، حال ترامپ در جدیدترین اظهار نظر خود که نوعی عقب‌نشینی از شروط پیشین است، خواهان مذاکره با ایران شده و گفته است مایلم شاهد این باشم که آنها با من تماس بگیرند. در واکنش به این اظهارات معاون سیاسی سپاه در این خصوص گفت مذاکره‌ای با آمریکایی‌ها انجام نخواهد شد.

این روزنامه نوشته است: نماینده ایران در سازمان ملل نیز افزود ملاقات با کسی که بی‌ملاحظه یک توافق بین‌المللی را پاره می‌کند، هیچ فایده‌ای ندارد. ایران چهارشنبه هفته گذشته و در سالگرد خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، برخی تعهدات برجامی خود را کاهش داد و اعلام کرد به کشورهای باقیمانده در برجام ۶۰ روز برای اجرای تعهدات خود به‌ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی فرصت داده می‌شود، در غیر این صورت، ایران مرحله به مرحله تعهدات دیگری را متوقف خواهد کرد.

رئیس‌جمهوری آمریکا روز پنج‌شنبه ۱۹ اردیبهشت گفت چیزی که در رابطه با ایران مایلم شاهدش باشم؛ این است که آنها با من تماس بگیرند. جان کری با آنها زیاد صحبت می‌کند. جان کری به آنها می‌گوید که تماس نگیرند. این کار نقض قانون لوگان است.

ترامپ ادامه داد: به بیان صریح، او باید به این خاطر مورد پیگرد قرار گیرد، اما افراد من نمی‌خواهند در این باره کاری کنند. فقط دموکرات‌ها از این کارها می‌کنند.

ترامپ مدعی است، جان کری باید به دلیل نقض قانون «لوگان» و ارتباط و گفت‌وگو با ایران مورد پیگرد قانونی قرار گیرد.

قانون «لوگان» جزو قوانین فدرال ایالات‌متحده است که براساس آن مذاکره افراد خارج از دولت با دولت‌هایی که با آمریکا دچار مناقشه هستند، جرم تلقی می‌شود.

دونالد ترامپ، در کاخ سفید در پاسخ به این پرسش که آیا خطر تقابل نظامی با ایران وجود دارد، گفت: فکر می‌کنم می‌توانید بگویید که همواره؛ درست است؟ غیر از این است؟ نمی‌خواهم بگویم نه، اما امیدوارانه، این اتفاق نخواهد افتاد.

رئیس‌جمهوری آمریکا در ادامه ادعاهای خود اظهار کرد: از زمانی که من از توافق ایران (برجام) خارج شدم، اقتصاد آنها در وضعیت آشفته‌ای است. آنها تورمی دارند که نرخ آن بالاترین رقمی است که تاکنون شنیده‌ام. در هر آخر هفته و حتی در طول هفته شاهد آشوب هستند. کاری که باید انجام دهند، تماس گرفتن با من و نشستن (برای گفت‌وگو) است. ما می‌توانیم به یک توافق دست پیدا کنیم؛ یک توافق عادلانه.

او افزود: ما فقط می‌خواهیم آنها سلاح هسته‌ای نداشته باشند؛ خواسته زیادی نیست. ما به آنها کمک خواهیم کرد که به حالتی عالی برگردند. آنها اکنون در حالت بدی هستند. من چشم‌انتظار روزی هستم که در آن بتوانیم واقعا به ایران کمک کنیم. ما به‌دنبال آسیب زدن به ایران نیستیم.

ترامپ همچنین ادعا کرد: من می‌خواهم آنها قوی و عالی باشند و اقتصادی عالی داشته باشند اما آنها به جان کری گوش می‌دهند. آنها باید تماس بگیرند و اگر این کار را بکنند، ما برای گفت‌وگو با آنها آمادگی داریم. به لحاظ مالی آنها می‌توانند بسیار بسیار قوی شوند. آنها قابلیت‌های بالایی دارند.

ترامپ بعد از ابراز علاقه‌اش برای تماس ایران به او، درباره این احتمال که بولتون او را به سمت جنگ با ایران پیش ببرد، گفت: ترمز جان بولتون دست من است. بولتون آدم خوبی است و نگاه دقیقی به مسائل دارد. اما درست است! من کسی هستم که باید او را کنترل کنم که می‌کنم. من هم جان بولتون را دارم و هم کسانی که از او معتدل‌ترند.

پس از درخواست ترامپ از ایران برای مذاکره برای توافق جدید، ریچارد نفیو، عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای آمریکا، در حساب توییتری خود نوشت: اگر روحانی همین الان به درخواست ترامپ پاسخ مثبت بدهد و به کاخ سفید زنگ بزند و بگوید وصل کنید دفتر رئیس‌جمهوری، جان‌ بولتون ولو با پرواز از پله‌های سه طبقه کاخ سفید، خود را به سرعت می‌رساند تا دستش را روی تلفن بگذارد و تماس را قطع کند.

هم‌زمان با این اظهارات، معاون سیاسی سپاه گفت: مذاکره‌ای با آمریکایی‌ها انجام نخواهد شد و آمریکایی‌ها هم جرات اقدام نظامی علیه ما را نخواهند داشت.

سردار یدالله جوانی افزود: ترامپ فکر می‌کرد با تحریم‌ها و فشار‌های جدیدی که آمریکا پس از خروج از برجام بر جمهوری اسلامی تحمیل می‌کند، ایران دچار نوعی به هم ریختگی داخلی می‌شود و در نهایت به مذاکره و گفت‌وگو با آمریکا تن خواهد داد، اما در عمل چنین اتفاقی نیفتاد.

سردار جوانی ادامه داد: در سال ۹۷ تصور تیم ترامپ بر این بود که ایران دچار یک آشفتگی خواهد شد و برای رهایی از فروپاشی تن به مذاکره با آمریکا خواهد داد، اما در عمل چنین اتفاقی نیفتاد و آمریکایی‌ها به این جمع‌بندی رسیدند که باید چیز‌های دیگری را چاشنی این تحریم‌ها کنند.

معاون سیاسی سپاه تاکید کرد: در سال‌جاری شاهد این بودیم که از یک طرف سپاه را در فهرست سازمان‌های ترویستی قرار دادند و از طرف دیگر ناو هواپیمابر خودشان را به منطقه اعزام کردند و یک نوع ادبیات جنگی را در پیش گرفتند. به نظر می‌رسد تصور آنها این است که اگر یک نوع ادبیات نظامی را چاشنی تحریم‌ها و فشار‌های اقتصادی خودشان بکنند، ملت ایران مرعوب شده و دولتمردان جمهوری اسلامی تن به مذاکره می‌دهند. این همان چیزی است که ترامپ در سخنان اخیر خودش اعلام کرده که آماده است تا مقامات جمهوری اسلامی با او تماس بگیرند و پای میز مذاکره بنشینند.

سردار جوانی اظهار کرد: آمریکایی‌ها دچار نوعی بر آشفتگی و عصبانیت هستند و به خاطر استیصالی که دارند هر آنچه در توان دارند به میدان آورده‌اند تا بتوانند مقاومت ۴۰ساله ملت ایران را بشکنند و نماد این امر هم تن دادن جمهوری اسلامی به مذاکره تحت فشار با دولتمردان آمریکا است.

همچنین نماینده دائم ایران در سازمان ملل در واکنش به پیشنهاد ترامپ برای مذاکره با ایران گفت ملاقات با کسی که بی‌ملاحظه یک توافق بین‌المللی را پاره می‌کند، هیچ فایده‌ای ندارد. برای ما گزینه‌ای جز این نمانده که اعلام کنیم ظرف ۶۰ روز اجرای بخش‌هایی از برجام را متوقف می‌کنیم. البته معتقدیم که پنجره دیپلماسی بسته نشده است.

به گزارش «ایسنا» مجید تخت‌روانچی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل در گفت‌وگو با شبکه پی‌بی‌اس آمریکا، زورگویی‌های آمریکا به متحدان نزدیکش را مانع دستیابی ایران به منافع اقتصادی برجام دانست و گفت: اگر اروپایی‌ها در ۶۰ روز آینده به تعهدات خود عمل نکنند یعنی اراده سیاسی وجود ندارد و ما براساس منافع ملی تصمیم می‌گیریم.

تخت‌روانچی افزود: اولین سوالی که او [دونالد ترامپ] باید پاسخ دهد این است که چرا میز مذاکره را ترک کرد؟ ما در حال مذاکره با تمامی اعضای برجام از جمله آمریکا در چارچوب کمیسیون مشترک آن توافق بودیم که او ناگهان تصمیم گرفت از میز مذاکره کنار برود. چرا او با پیشینه پاره کردن یک توافق هسته‌ای که تنها میان ایران و آمریکا نبود، با قدرت‌های دیگر جهان بر سر آن مذاکره شده بود، به امضای شورای امنیت سازمان ملل رسیده و به بخشی از قانون بین‌المللی تبدیل شده بود، پیشنهاد دور جدیدی از مذاکرات با ایران را می‌دهد، این سوال را جواب نداده است؟ چه تضمینی وجود دارد که او در مذاکرات آینده آمریکا با ایران بدعهدی نکند؟

فعاليت بازار متشكل ارزی هفته جاری آغاز می‌شود

روزنامه اطلاعات با تیتر «فعاليت بازار متشكل ارزی هفته جاری آغاز می‌شود» نوشته است که فعالیت بازار متشکل ارزی از هفته جاری آغاز و تاثیر مثبتی در بازار ارز بر جای می‌گذارد که قیمت واقعی دلار هم در این بازار کشف می‌شود.

این روزنامه نوشته است: فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی ضمن اعلام این مطلب در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا به درخواست نمایندگان برای متوقف کردن خصوصی‌سازی تا زمان تعیین تکلیف نهایی پاسخ داده شده است یا خیر، افزود: وزارت امور اقتصادی و دارایی در حال سیاست‌گذاری درباره فعالیت‌های آینده خصوصی‌سازی است.

وی در خصوص انتقاد برخی مبنی بر اینکه فعالیت‌های گمرک مبتنی بر جنگ اقتصادی نیست، ادامه داد: برخی انتقاد می‌کنند که چرا کالای وارداتی به صورت روان وارد کشور شده و ترخیص‌ها راحت انجام می‌شود و برخی از تعلل در ورود انتقاد می‌کنند، اما واقعیت این است که ۸۵ درصد کالاهای وارداتی به کشور کالاهای سرمایه‌ای، کالاهای واسطه‌ای و مواد اولیه است که اگر روان وارد شود به این معناست که در حال تقویت ماشین تولید کشور هستیم و اگر گمرک این اقدامات را انجام دهد، یعنی اینکه در جهت اقتصاد مقاومتی، رونق تولید و افزایش اشتغال حرکت می‌کند.

وزیر امور اقتصادی و دارایی تاکید کرد: هرچه صادرات غیرنفتی در کشور روان‌تر انجام شود، اعتبار ایران در حوزه بین‌الملل افزایش یافته و ارزآوری کشور هم بیشتر می‌شود.

وی با بیان اینکه گمرک با شعار دقت، سرعت و سلامت فعالیت می‌کند، تصریح کرد: در عین حال که گمرک به دنبال این است که کار ترخیص سریع‌تر انجام شود، اما می‌خواهد منطبق بر قوانین و مقررات و با شفافیت و سلامت هم فعالیت کند.

در همين حال، گمرک ایران به برخی اخبار در رابطه با تاخیر در ترخیص و خروج کالا‌ها از محوطه‌های بندری و مناطق آزاد واکنش نشان داد و اعلام کرد: گمرک قانونا نسبت به کالا‌هایی مسئولیت دارد که به گمرک اظهار شده‌اند؛ بنابراین تا قبل از آن نمی‌تواند قانونا اقدامی انجام دهد.