به گزارش تجارت نیوز، در سال‌های اخیر، هیدروژن به عنوان یکی از امیدهای بزرگ انرژی پاک وارد صحنه شده است، اما مسیر تحقق این امیدها پیچیده‌تر از آن بوده که تصور می‌شد. در ابتدا، تمرکز اصلی بر هیدروژن سبز بود؛ شکلی از این عنصر که از طریق الکترولیز آب با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند باد و خورشید تولید می‌شود. اما به دلیل هزینه‌های سرسام‌آور و چالش‌های فنی، این رویا هنوز آن‌گونه که باید، عملیاتی نشده است.
در همین میان، مفهومی تازه به میدان آمده: هیدروژن سفید – شکلی از هیدروژن که به طور طبیعی در اعماق زمین یافت می‌شود. این کشف جدید توجه دانشمندان، شرکت‌های بزرگ نفتی، سرمایه‌گذاران خطرپذیر و حتی دولت‌ها را به خود جلب کرده است. برخی آن را انقلابی در حوزه انرژی می‌دانند؛ جایگزینی ارزان‌تر و پاک‌تر نسبت به دیگر انواع هیدروژن.
از هیدروژن سبز تا هیدروژن سفید؛ داستان تحول یک عنصر
هیدروژن در جهان انرژی با رنگ‌های مختلفی شناخته می‌شود که هر یک به روش تولید آن اشاره دارد.
هیدروژن خاکستری، رایج‌ترین نوع، از گاز طبیعی و با انتشار زیاد دی‌اکسیدکربن به دست می‌آید.
هیدروژن آبی با فناوری جذب و ذخیره کربن (CCS) کمی پاک‌تر است اما هنوز با سوخت‌های فسیلی تولید می‌شود.
هیدروژن سبز از الکترولیز آب با استفاده از انرژی تجدیدپذیر تولید می‌شود و تا همین اواخر، امید اول انرژی پاک بود.
با این حال، تولید هیدروژن سبز به دلیل هزینه‌های بالای فناوری الکترولیز، نیاز شدید به انرژی پاک، چالش در ذخیره‌سازی و حمل‌ونقل، و نبود زیرساخت‌های مناسب، هنوز نتوانسته به مرحله بهره‌برداری گسترده برسد. تحلیلگران معتقدند این فناوری تا قبل از دهه ۲۰۵۰ توان رقابت اقتصادی با هیدروژن خاکستری را نخواهد داشت.
هیدروژن سفید: انرژی زیر پای ما
هیدروژن سفید که به نام‌های هیدروژن طبیعی یا طلایی نیز شناخته می‌شود، شکلی از این گاز است که بدون نیاز به فرایندهای صنعتی در طبیعت یافت می‌شود. این نوع هیدروژن برخلاف نوع سبز، نیاز به صرف هزینه‌های بالا برای تولید ندارد و می‌تواند به شکل مستقیم از مخازن زیرزمینی استخراج شود – مشابه نفت و گاز طبیعی.
در ماه‌های اخیر، سرمایه‌گذاری در حوزه هیدروژن سفید به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. شرکت‌های بزرگی مانند BP، فورتسکیو، و ریو تینتو وارد بازی شده‌اند و منابع مالی هنگفتی را به استارت‌آپ‌های اکتشاف و حفاری اختصاص داده‌اند. حتی صندوق سرمایه‌گذاری متعلق به بیل گیتس نیز بخشی از این موج شده است. پروژه‌هایی در استرالیا، فرانسه، آمریکا و آفریقا در حال شکل‌گیری هستند تا منابع زیرزمینی این گاز ارزشمند را شناسایی کنند.
آیا هیدروژن سفید همان ناجی مورد انتظار است؟
اگرچه پتانسیل بسیار زیادی برای هیدروژن سفید وجود دارد، اما این صنعت هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارد. سوالات بی‌پاسخ زیادی باقی مانده‌اند:
- آیا می‌توان این منابع را به طور مداوم و ایمن استخراج کرد؟
- چگونه می‌توان هیدروژن سفید را در مقیاس صنعتی ذخیره و منتقل کرد؟
- چه مقرراتی برای حفاری و بهره‌برداری از این منابع وجود دارد؟
- آیا فناوری‌های کنونی برای اکتشاف و استفاده از این نوع هیدروژن کافی هستند؟
تحلیلگران وود مکنزی هشدار می‌دهند که بدون حمایت‌های سیاسی، سرمایه‌گذاری کلان، و توسعه فناوری‌های نوین، نمی‌توان به بهره‌برداری گسترده از هیدروژن سفید امید بست. با این حال، اگر این چالش‌ها برطرف شوند، قیمت هیدروژن سفید ممکن است حتی به کمتر از یک دلار در هر کیلوگرم برسد – رقمی که می‌تواند آینده انرژی جهانی را متحول کند.
آینده هنوز در دستان ماست
به نقل از oilprice، در حالی که پروژه‌های تولید هیدروژن سبز با موانع اقتصادی و فنی روبرو هستند، هیدروژن سفید به عنوان یک گزینه بالقوه قدرتمند وارد صحنه شده است. اما مهم است که در برابر هیاهوها مقاومت کنیم و با نگاهی علمی، واقع‌بینانه و سیاست‌گذاری دقیق به توسعه این حوزه بپردازیم.
جهان نیازمند راه‌حل‌هایی برای دستیابی به انرژی پاک، پایدار و مقرون‌به‌صرفه است – و شاید، هیدروژن سفید بخشی از این راه‌حل باشد. اما تا آن زمان، تحقیقات، سرمایه‌گذاری‌های هوشمندانه و همکاری بین‌المللی کلیدهای اصلی موفقیت خواهند بود.
