به گزارش تجارت نیوز، در سالهای اخیر، بحث پیرامون تغییرات اقلیمی دیگر به جلسات تخصصی محدود نیست و به بخشی از دغدغههای عمومی و روزمره تبدیل شده است. در این میان، یکی از صنایع بزرگ و تأثیرگذار که توجه زیادی را به خود جلب کرده، صنعت هوانوردی است. پرواز، اگرچه یکی از شگفتانگیزترین دستاوردهای بشری در حملونقل است، اما در حال تبدیل شدن به یکی از بزرگترین تهدیدها برای آینده پایدار زمین است. گروهی از متخصصان هوانوردی با تشکیل ابتکاری به نام «فراخوان هوانوردی برای اقدام»، به صراحت اعلام کردهاند که این صنعت در کاهش گازهای گلخانهای به طرز نگرانکنندهای شکست خورده و نیازمند یک تحول اساسی است.
صنعت هوانوردی و بحران اقلیمی: دو مسیر متضاد
در حالی که علاقهمندان به پرواز از شکوه و جذابیت این فناوری لذت میبرند، متخصصان این حوزه زنگ خطر را به صدا درآوردهاند. آنها هشدار میدهند که اگر روند فعلی ادامه یابد، تا سال ۲۰۵۰ انتشار گازهای گلخانهای ناشی از هوانوردی میتواند به یکچهارم کل انتشار انسانی تبدیل شود، که این مسئله بسیار هشداردهنده است.صنعت هوانوردی، برخلاف سایر بخشها، تحت نظارت مستقیم سیاستهای اقلیمی ملی قرار ندارد. مسئولیت تنظیم مقررات زیستمحیطی این صنعت بر عهده سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی (ایکائو) است. با این حال، بسیاری از کارشناسان از عملکرد این نهاد انتقاد کرده و آن را ناکارآمد و بیش از حد محافظهکارانه میدانند. اصلیترین ابتکار این سازمان برای مقابله با انتشار کربن، طرحی به نام «کورسیا» است که اساس آن بر جبران کربن استوار است، نه کاهش واقعی آن. به گفته کارشناسان، این طرح نه تنها مشکل را حل نمیکند، بلکه بار آن را به صنایع دیگر منتقل میکند.
آیا راهی برای پرواز پایدار وجود دارد؟
کارل باکستل، معاون پیشین پایداری در خطوط هوایی KLM و از مؤسسان این گروه، به صراحت میگوید: «ما عاشق پرواز هستیم، اما میدانیم که ادامه این روند بدون تغییر، آن را به نابودی میکشاند.» او بر این باور است که بدون کاهش واقعی در تعداد پروازها و بدون اصلاح سیاستهای تجاری صنعت، هیچ پیشرفت معناداری حاصل نخواهد شد.
جدا از ناکارآمدی طرحهای موجود، یک نگرانی جدی در خصوص نابرابری نیز وجود دارد. تنها ۱٪ از جمعیت جهان، مسئول نیمی از انتشار کربن در صنعت هوانوردی هستند. این نشاندهنده تسلط مسافران ثروتمند بر یک منبع عمومی آلاینده است. متخصصان پیشنهاد میدهند که در کنار توسعه فناوریهای پاک، اقدامات عدالتمحور مانند مالیات بر پروازهای مکرر یا لوکس نیز برای مدیریت تقاضا ضروری است.
تام رینولدز، یک خلبان تجاری و عضو گروه جهانی کارکنان هوانوردی نگران اقلیم، میگوید: «ما به عنوان خلبانها برای تشخیص و مدیریت خطرات آموزش دیدهایم. بحران اقلیمی یکی از بزرگترین تهدیدهاست که نمیتوان آن را نادیده گرفت. اما اگر رهبری قوی، سرمایهگذاری هوشمندانه و سیاستهای درست داشته باشیم، میتوانیم پرواز را برای نسلهای آینده نجات دهیم.»
مسیر آینده: نوآوری، شجاعت و مسئولیت
به نقل از گاردین، از نظر متخصصان، آینده صنعت هوانوردی به نوآوریهای بنیادین بستگی دارد. طراحی هواپیماهای جدید، استفاده از انرژیهای پاک، بازنگری در ساختار فرودگاهها و استفاده هوشمندانه از سوختهای پایدار میتواند این صنعت را متحول کند. فینلی آشر، یکی از مهندسان هوافضا، معتقد است که اگر به این پیشنهادها عمل شود، ما وارد «عصر طلایی نوین پرواز» خواهیم شد؛ عصری که در آن پرواز پاکتر، بیصداتر، کممصرفتر و در دسترستر خواهد بود.
در نهایت، گروه «فراخوان هوانوردی برای اقدام» تأکید دارد که کاهش انتشار کربن در این صنعت نیازمند تعیین اهداف قطعی و الزامآور است. این گروه خواستار توقف لابیگری علیه سیاستهای اقلیمی و پذیرش نقش مسئولانه صنعت در قبال بحران جهانی آبوهوا شده است.
اگر پرواز را دوست داریم، باید برای نجات آن از نابودی اقدام کنیم. صنعت هوانوردی باید از بلندپروازیهای ناکارآمد دست بردارد و به سمت اقداماتی مؤثر، علمی و منصفانه حرکت کند. آینده پایدار زمین و نیز بقای همین صنعت، تنها در گرو یک تحول اساسی در نگرش، فناوری و سیاست است. متخصصان از سکوت خارج شدهاند و اکنون نوبت رهبران صنعت است تا صدای تغییر را بشنوند و پاسخ دهند.