سخنگوی ستاد بودجه می‌گوید: ارز محاسباتی برای تبدیل دلارهای حاصل از فروش نفت 11500 تومان پیش‌بینی و در نتیجه ارز ۴۲۰۰ تومانی دولتی از بودجه حذف شده است. اما در لایحه دولت برای این منظور یک شرط تعیین شده و آمده است: درصورت تغییر نرخ ترجیحی مورد استفاده در این قانون به نرخ سامانه معاملات الکترونیک به دولت اجازه داده شود تا پول آن را به خزانه واریز کند تا صرف معیشت و سلامت مردم شود.
سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد: در لایحه بودجه ۱۴۰۰ آمده است که چنانچه ارز ترجیحی (دلار ۴۲۰۰ تومانی) حذف شود؛ منابع آن صرف معیشت و سلامت مردم خواهد شد.
انتشار خبری دال بر حذف ارز ۴٢٠٠ تومانی از لایحه بودجه ١۴٠٠، نشان دهنده عدم بررسی دقیق این لایحه است، در لایحه بودجه ١۴٠٠ آمده است که چنانچه ارز ترجیحی (دلار ۴٢٠٠ تومانی) حذف شود، منابع آن صرف معیشت و سلامت مردم خواهد شد.
سخنگوی بودجه سارمان برنامه‌وبودجه گفت: در بودجه سال آینده دلار 4200 تومانی در بودجه نداریم. ازین پس نرخ ارز، در سامانه معاملات ارزی تعیین و بین نرخ 4200 تومانی و نرخ نیمایی محاسبه می‌شود.
بررسی‌ها از تورم محصولاتی که ارز ۴۲۰۰ تومانی گرفته‌اند نشان می‌دهد توزیع این رانت اثری در کنترل قیمت نداشته و این محصولات هم سطح با تورم کل، افزایش قیمت داشتند. در مقابل رانت توزیع شده به این بهانه، ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی (از سال ۹۷ تاکنون) برآورد می‌شود که هشت برابر درآمدهای نفتی امسال است.
در نیمه نخست امسال حدود پنج میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی توزیع شده که برآورد می‌شود از این طریق حداقل ۶۹ هزار میلیارد تومان رانت توزیع شده است. آیا با این اقدام، تورم کاسته شده یا این سیاست برای جیب مردم هزینه سنگین افزایش قیمت‌ها را داشته است؟
عمر دلار ۴۲۰۰ به نزدیک ۹۰۰ روز رسید و در این مدت بیش از ۳۸ میلیارد دلار ارز ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی تامین شد. سهم نیمه نخست سال در این بین در حدود ۵ میلیارد دلار بوده و بر این اساس میزان رانت توزیع‌شده در نیمه اول سال ۹۹، حداقل ۶۹ هزار میلیارد تومان بوده است.
کارشناسان حذف دلار 4200 تومانی از واردات این کالا را یکی از مهم‌ترین دلایل گرانی لاستیک می‌دانند. برخی هم چون از این به بعد لاستیک با ارز نیمایی و آزاد وارد می‌شود، تلاطم قیمت ارز را دلیل گرانی اعلام کرده‌اند.
سرپرست وزارت صمت گفت: دولت پیگیر حذف ارز ترجیحی یا همان ارز ۴۲۰۰ تومانی است و شکر و برنج کالا‌هایی هستند که دیگر ارز ترجیحی دریافت نمی‌کنند، اما تا پایان سال ۹۹ محصولات پروتئینی، لبنیات و در واقع نهاده‌های دامی همچنان ارز ۴۲۰۰ تومانی را دریافت خواهند کرد.
رئیس انجمن واردکنندگان برنج با ارسال نامه ای به رئیس کل بانک مرکزی ضمن انتقاد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی واردات برنج، نسبت به تبعات تخصیص قطره چکانی ارز نیمایی در این زمینه هشدار داد.
در حال حاضر دلار ۴۲۰۰ تومانی تنها به واردات کالاهای «جو»، «ذرت»، «گندم»، «روغن خام»، «دارو»، «تجهیزات پزشکی» و «انواع دانه‌های روغنی (سویا)» تخصیص داده می‌شود.
بالاخره انتقادات خیلی از کارشناسان ناخواسته توسط دولت پذیرفته شده است. محدودیت‌های ارزی کشور باعث شده که طبق گزارش یک روزنامه، دولت مجبور شود اعتبار برای توزیع دلار ۴۲۰۰ تومانی را به نصف برساند.
مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی سیاست دلار ارزان با نرخ 4200 تومانی را بررسی کرده و نسبت به تداوم آن در سال 99 هشدار داده است، نتیجه تخصیص ارز ترجیحی چه خواهد شد؟
پس از «شکر» و «تخم ماهی چشم زده» حالا تخصیص دلار 4200 تومانی برای «چای» نیز حذف شده، حذف برخی کالاها از لیست اقلام ارز ترجیحی از ابتدای بهمن ماه آغاز شده است.
درحالی که تخصیص دلار 4200 تومانی برای کالاهای اساسی در لایحه بودجه سال 99 وجود دارد، اما به تازگی ارز ترجیحی ابتدا برای واردات «شکر» و سپس برای «تخم ماهی چشم زده» حذف شده است.
محمدباقر نوبخت عنوان کرد:در سال آینده حدود ۱۰ میلیارد دلار با نرخ چهار هزار و ۲۰۰ تومان را برای کالاهای اساسی مردم پرداخت خواهیم کرد که از این میزان, سه میلیارد دلار برای دارو و تجهیزات دارویی و حدود هفت میلیارد دلار برای اقلام کالاهای مشمول ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی اختصاص خواهیم داد.
مدیر اسبق بانک سرمایه، ادامه‌ی روند ارز 4200 تومانی در بودجه 99 را بر باد دادن سرمایه‌های ملی خواند و تصریح کرد: منفعت طلبان دولت را برای حفظ این روند تشویق می‌کنند.
