بحران آب و خشکسالی، امسال دوباره به یکی از جدی‌ترین بحث‌های کشور تبدیل شده است. محمد شهریاری، مدیر دفتر تاسیسات آبی و برقابی شرکت آب منطقه‌ای تهران می‌گوید: «بیشترین کاهش ذخیره مخزن مربوط به سدهای ماملو و طالقان است و سد ماملو یکی از منابع اصلی تامین‌کننده آب شرب شرق و شهرهای جنوب شرق تهران است.»
سال آبی جاری ریزش‌های آسمانی در برخی از استان‌ها تا ۸۰ درصد هم کمتر از میانگین درازمدت بوده است. وضعیتی که منجر به کاهش ذخایر سدهای کشور شده است. ذخایر برخی از سدهای مهم کشور نسبت به سال گذشته بیش از ۷۰ درصد کاهش یافته است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران با بیان اینکه مصرف آب ۲۰ درصد مردم، بالاتر از الگو است، گفت: ادامه مصرف بی‌رویه آب در تهران، منجر به نوبت‌بندی میشود.
کاهش ۲۰ درصدی آب ورودی به سدهای تهران و ضرورت تامین آب موردنیاز شهروندان، خطری فزاینده برای سفره‌های زیر زمینی است که با مدیریت مصرف می‌توان این خطر را دور کرد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران گفت: در حال حاضر ذخایر برفی شرق تهران مطلوب نیست و این موضوع نگران‌کننده است و ممکن است برای تامین آب در تابستان با مشکل مواجه شویم.
هدایت فهمی، کارشناس سابق منابع آب وزارت نیرو با اشاره به تنش آبی در ۲۵۰ شهر ایران می‌گوید: «امسال شهرهایی که از آب سطحی استفاده می‌کنند قطعا دچار کم‌آبی جدی می‌شوند.»
به گفته نایب رئیس انجمن مس ایران ایران در زمینه کشاورزی به جهت مصرف بالای آب مزیتی ندارد. بنابراین توسعه معادن کوچک در مناطق کمتر توسعه‌یافته علاوه بر اشتغال‌زایی باعث صرفه‌جویی در مصرف آب نیز میشود.
وضعیت بارش‌ها در بازه زمانی ۵۰ روزه سال آبی جاری (۹۸-۹۷) از کاهش عطش ذخایر آبی حکایت دارد. مطابق آمارهای جدید، ارتفاع کل ریزش‌های جوی از اول مهر تا ۲۰ آبان‌ماه بالغ‌بر ۳۶ میلی‌متر ثبت شده است که نسبت به میانگین دوره‌های مشابه بلندمدت بیش از ۷۱ درصد و نسبت به سال آبی گذشته (که سالی خشک و کم بارش بود) بیش از ۲۰۷ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
مدیرامور زراعت جهاد کشاورزی استان اصفهان گفت: متاسفانه در سال زراعی جاری به دلیل نبود بارش مناسب برف و باران، نزدیک 20 هزار هکتار کشت گندم در شرق اصفهان حذف شد، هم‌چنین در این منطقه حدود 5 هزار هکتار گندم براثر خشکسالی رها شد.
مدیرعامل شرکت آب‌وفاضلاب استان تهران گفت: در حال حاضرمشکل خاصی در تهران برای تامین منابع آب وجود ندارد و باید گفت که دیگر بحران آب در پیک امسال را پشت سر گذاشته‌ایم.
رئیس مرکز امور اجتماعی منایع آب و انرژی وزارت نیرو با اشاره به گذر از عصر فراوانی منابع مطرح کرد: ما مدل کوچک شده‌ای از جهان هستیم که باید توهم منابع و پوشیده کاری در فرآیند دولتی را کنارگذاشته و پاسخگوی میل به شفافیت، آگاهی فزاینده و ایفای نقش مردم در حل مشکلات باشیم.
مروری بر وضعیت برداشت آب‌های زیرزمینی، مصرف ۱۱۰ درصدی آب‌های تجدیدپذیر، کم‌بارشی ۱۱ ساله، گسترش خشکسالی در ۹۷ درصد مساحت ایران، خشکی تالاب‌ها و دریاچه‌ها، بحران کمبود آب شرب در تعدادی از شهرهای کشور نمایانگر وضعیت بحرانی آب کشور است.
مشاور عالی مدیرعامل سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر ایران (ساتبا) با تاکید بر اینکه نیروگاه‌های فسیلی در شرایط بحران کم آبی کشور، به آب زیادی نیاز دارند تا در زمان اوج مصرف و افزایش دما فعال باقی بمانند، گفت: برای سال آینده حداقل 5 هزار مگاوات برق نیاز داریم که تنها گزینه ما برای رسیدن به این عدد توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر است.
منابع آب به‌طور یکنواخت در سراسر جهان توزیع نشده است و تنها کشورهای محدودی (کمتر از ۱۰ کشور) با کمبود آب شیرین مواجه نیستند. بسیاری از کشورها از جمله ایران با بحران آب دست و پنجه نرم می‌کنند. در چنین شرایطی کنترل مصرف و تغییر الگوهای مصرف آب در حوزه‌های مختلف اعم از شرب، صنعت و کشاورزی حائز اهمیت است. به عنوان نمونه می‌توان هنگام شست‌وشو و استحمام اقداماتی را در این جهت انجام داد.
یک کارشناس حوزه آب گفت: با اینکه گسترش فزاینده بحران آب در مصارف چهارگانه (کشاورزی، صنعت، شهری و روستایی-محیط زیست)، برونداد قانونهای ناکارآمد «توزیع عادلانه آب»، قانون حفظ و گسترش فضای سبز شهری و قانون توسعه و بهینه‌سازی مصرف آب شهری و روستایی است، همچنان اصلاح قانونهای یادشده در دستور کار کمیسیون آب، کشاورزی و منابع طبعی مجلس شورای اسلامی نیست.
یک کارشناس مدیریت منابع آب ضمن تعریف آب مجازی اظهار کرد: تعدادی از کشورها که آب کافی یا زمین مرغوب برای کشاورزی ندارند، به این نتیجه رسیده‌اند که تولید محصول در سرزمینشان صرفه اقتصادی ندارد. به همین علت با کشورهایی که در این زمینه قوی هستند، وارد همکاری می‌شوند.
یک کارشناس مدیریت منابع آب با اشاره به اینکه ایران دچار ورشکستگی آبی است نه بحران آب، تاکید کرد: اعلام ورشکستگی آب اولین مرحله برای اصلاح امور است. باید بپذیریم که در بن‌بست آبی قرار داریم و باید این موضوع مهم را با مردم هم در میان بگذاریم.
