بحران آب به یکی از جدی‌ترین معضلات کشور تبدیل شده و رهاسازی آب زاینده رود نیز با تصمیم کارگروه ویژه و نظر ذی‌نفعان دو سوی حوضه صورت گرفته است؛ موضوعی که در میانه اختلاف‌نظرها و شرایط دشوار آبی، واکنش‌های متعددی را به همراه داشته است.
با شروع فصل گرما و تشدید بحران آب در کشور، سیاست‌های دولت ازجمله کاهش فشار آب برای درمان موقت بحران تشدید شده است. با وجود این که دولت به طور مداوم شهروندان را تشویق به کاهش مصرف می‌کند و این موضوع را عاملی مهم برای جبران کمبود آب می‌داند، آبنماهای تزئینی در کشور به هدررفت آب دامن می‌زنند. در همین زمینه باید پرسید هدررفت آب در آبنمای میدان جهاد چه سودی برای مردم دارد؟
کهگیلویه و بویراحمد، استانی با منابع آبی قابل توجه، در سال‌های اخیر با چالش آب شرب پایدار مواجه بوده است. محمد بهرامی سیف‌آبادی، نماینده مجلس به «تجارت‌نیوز» گفته است که بسیاری از روستاهای کهگیلویه و بویراحمد، با محرومیت در این حوزه مواجه هستند و قطعی آب، حتی در یاسوج، مرکز استان، به 24 ساعت نیز می‌رسد.
هشدارها در مورد بحران آب کرمانشاه و خشکسالی در این استان طی سال‌های اخیر همواره وجود داشته است. هر چند بر اساس آمارها، بیش از 60 درصد حجم سدهای استان در سال آبی جاری تکمیل شده اما کاهش بارندگی‌ها و میزان پرشدگی سدها نسبت به سال گذشته، زنگ خظر تنش آبی را به ویژه در شرق این استان به صدا درآورده است.
بحران آب در ایران، به‌ویژه فلات مرکزی، جدی است. برخی از مناطق کشور وارد پنجمین سال پیاپی خشکسالی شده‌اند. در عین حال تعدادی از استان‌‌ها شرایط وخیم‌تری از این نظر دارند؛ مسئولان به ویژه در مورد وضعیت آبی در پنج استان هشدار داده‌اند. الهه موسوی، کنشگر حوزه محیط زیست، در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز»، اعمال سیاست‌های نادرست برای مدیریت منابع آبی را در تشدید این بحران موثر می‌داند.
کمبود آب، در استانی که سومین حوضه آبریز پر آب کشور لقب گرفته، از مرحله هشدار گذشته است. بحران آب لرستان، ۶ شهر این استان و تعدادی از روستاهای آن را در فهرست مناطقی از کشور قرار داده است که با تنش آبی مواجه هستند.
افت فشار آب در برخی مناطق اهواز، باوی، حمیدیه و کارون به دلیل افزایش مصرف و برداشت غیرمجاز اتفاق افتاده است و شرکت آبفا ضمن عذرخواهی از شهروندان، از آنان خواسته در ساعات اوج مصرف آب را مدیریت کنند تا مشکل سریع‌تر برطرف شود.
یزد، استانی با منابع آبی و توان اکولوژیکی محدود است. این استان، اکنون برای تامین آب مورد نیاز در بخش‌های مختلف، وابستگی زیادی به سفره‌های زیرزمینی خود دارد؛ به گونه‌ای که میزان برداشت آب از این منابع اکنون به ۱۶۰ درصد رسیده است. محسن موسوی، کارشناس تاسیسات آبی به «تجارت‌نیوز» می‌گوید ادامه این روند ممکن نیست و به دلیل محدودیت منابع آبی یزد، صنایع، کشاورزی و بارگذاری جمعیت در این استان، باید محدود شود.
عراق، به عنوان کشوری در منطقه خشک و نیمه‌خشک، با چالش‌های جدی ناشی از تغییرات اقلیمی از جمله خشکسالی و کاهش منابع آبی روبرو است. در همین راستا، این کشور با همکاری صندوق اقلیم سبز (GCF) و سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO)، برنامه‌هایی بلندپروازانه را برای افزایش تاب‌آوری در بخش‌های کشاورزی و آب آغاز کرده است. این پروژه‌ها با تمرکز بر بهبود معیشت کشاورزان، مدیریت هوشمند منابع آبی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، گامی مهم در مسیر توسعه پایدار و مقابله با اثرات جبران‌ناپذیر تغییرات اقلیمی در این کشور است.
تازه ترین آماری که از سوی شرکت آب و فاضلاب کهگیلویه و بویراحمد اطلاع رسانی شده تنش آبی در ۱۸ شهر و ۲۵۰ روستای استان آغاز شده است و این آغاز یک مسیر و شرایط سخت در تابستان امسال و ضرورت آمادگی کامل مردم و هم مسوولان برای مدیریت و مقابله با هرگونه بحران ناشی از وضعیت خشکسالی خواهدبود.
هشدارها در مورد بحران آب در تابستان امسال ادامه دارد. هشداری که بارها از سوی مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری، هم مطرح شده است. او چندی پیش در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان تهران متذکر شد: در سال ۱۴۰۴ تهران با ناترازی شدید آب مواجه می‌شود و با این نوع توسعه‌ای که تهران در پیش گرفته است، دیگر امکان زندگی در آن وجود ندارد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان، با اشاره به محدودیت‌های جغرافیایی و زیست‌محیطی استان گفت: منابع آبی گلستان بیشتر در مناطق جنوبی و حاشیه جنگل‌ها قرار دارند و به دلیل نبود آبخوان در شمال، انتقال آب به این مناطق ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
افت چشمگیر بارش‌ها در سال زراعی جاری، سیستان و بلوچستان را به یکی از کانون‌های تنش آبی کشور تبدیل کرده است؛ شدت و تداوم خشکسالی در این استان حکایت از بحرانی عمیقی دارد که اثر آن از مرزهای اقلیمی فراتر رفته و حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی را نیز درگیر کرده است.
بحران کمبود آب نیازمند استفاده از روش‌های نوین و زیرساختی برای جبران آن است. این اقدامات به منابع مالی نیاز دارند، اما وزیر نیرو از کمبود بودجه برای پیشبرد پروژه‌های آبی خبر داده است.
بحران آب در خراسان، به وضعیت بحرانی رسیده است. سدسازی طالبان بر روی هریرود باعث شدت گرفتن تنش آبی در خراسان شده و تابستان سختی در انتظار مشهدی هاست. راهکار دولت برای عبور از بحران نیز حفر چاه اعلام شده که منجر به فرونشست در این منطقه خواهد شد.
مدیرکل دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: به لحاظ هیدرولوژیکی، چه در دوره‌های خشک و چه دوره‌های تر نسبت به متوسط بلندمدت بارندگی کمتری پیش‌بینی می‌شود و شیب نزولی به صورت جدی مطرح است، طبق آنچه انستیتوی توسعه بین‌المللی منتشر کرده قطعا ایران در سال ۲۰۵۰ و ۲۱۰۰ شرایط سخت‌تری در تامین منابع آب خواهد داشت.
مدیر عامل آب منطقه‌ای یزد، با بیان این که منابع آب شرب استان محدود و کم رمق است، بر لزوم همکاری و مشارکت عمومی مردم و نهادها در مدیریت بحران آب در فصل تابستان تاکید کرد.
